Metyldopa

Marcin Barylski.Dzień dobry.Pięć minut o leku metyldopa.Jeśli popatrzymy na metyldopę zpunktu widzenia farmakodynamiki, to ja mogępowiedzieć, że metyldopa jest lekiemhipotensyjnym o działaniu ośrodkowym.Nie ma bezpośredniego wpływu naczynność serca — bardzo ważna informacja— nie ma wpływu narzut serca, nie wywołuje odruchowej tachykardii,nie zmniejsza przesączania kłębuszkowego iuwaga!Rzadko powoduje hipotonię ortostatyczną.Z punktu widzenia farmakokinetyki popodaniu pojedynczej dawki doustnej maksymalne działaniepojawia się po czterech, sześciugodzinach i utrzymuje się około dwunastu,dwudziestu czterech godzin.Po dawkach wielokrotnych maksymalne obniżenieciśnienia krwi występuje w ciągu dwóchdo trzech dni.

Zapytacie Państwo, czy metyldopa maswoje miejsce w terapii nadciśnienia tętniczego?Oczywiście tak.I tutaj mówimy o opornymnadciśnieniu tętniczym.Najnowsze wytyczne z tego roku,z 2024, wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznegooczywiście mówią o metyldopie wkontekście nadciśnienia tętniczego opornego.Kiedy my wykorzystamy wszystkie podstawowegrupy leków — inhibitor konwertazy lubsartan, antagonistę wapnia, diuretyk, betaadrenolityk, spironolakton lub eplerenon — conam zostaje?Zostają nam, proszę Państwa, pozostałeleki, jeszcze bardziej intensywne leczenie farmakologiczne.I tutaj chociażby mamy dodyspozycji leki działające ośrodkowo, a wśródnich metyldopę.I pamiętajmy o tym —nadciśnienie tętnicze oporne — metyldopa matam swoje miejsce.

Ale jeśli myślimy o metyldopie,to oczywiście kobieta w ciąży znadciśnieniem tętniczym.Proszę państwa, szesnaście procent zgonówkobiet ciężarnych w krajach rozwiniętych spowodowanychim jest nadciśnieniem tętniczym ijego powikłaniami.Dlaczego?Dlatego tak istotne jest, abyrozpoznawać i prawidłowo leczyć nadciśnienie tętniczeu kobiety ciężarnej.Pamiętajmy, że podwyższone ciśnienie tętniczeto jest, proszę państwa, bezpośrednie zagrożeniedla zdrowia i życia zarównomatki, jak i dziecka.To wyższe ryzyko stanu przedrzucawkowego,to wyższe ryzyko wewnątrzmacicznego obumarcia płodu,to wyższe ryzyko przedwczesnego poroduczy też małej masy urodzeniowej dziecka.Ale to również wyższe ryzykorozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego i zdarzeńsercowo-naczyniowych.My mówimy, że jeśli niebędziemy leczyć prawidłowo nadciśnienia tętniczego wciąży, to mamy, proszę państwa,przyspieszoną progresję miażdżycy tętnic wieńcowych.Mamy wyższe ryzyko zgonu zprzyczyn sercowo-naczyniowych, mamy wyższe ryzyko rozwojuw przyszłości cukrzycy i zaburzeńlipidowych.Mamy wyższe ryzyko wcześniactwa izahamowania rozwoju wewnątrzmacicznego oraz mamy wyższeryzyko rozwoju przewlekłej choroby nereku dziecka.

Proszę Państwa, metyldopa to jestnajlepiej przebadany lek hipotensyjny u kobietw ciąży i to jestlek pierwszego wyboru w leczeniu nadciśnieniatętniczego u ciężarnych.Odsyłam Państwa do świetnego dokumentudo postępowania w nadciśnieniu tętniczego, nadciśnieniutętniczym u kobiet w ciąży.Dokument sygnowany jest przez trzytowarzystwa Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego, Polskie

Towarzystwo Kardiologiczne oraz Polskie TowarzystwoGinekologów i Położników.I tam expressis verbis jestnapisane, proszę państwa, że metyldopa tolek pierwszego rzutu w terapiinadciśnienia tętniczego u kobiet w ciąży.Zapytacie Państwo dlaczego?Bo ma trzydzieści pięć badańklinicznych potwierdzających skuteczność i bezpieczeństwo stosowaniau kobiet w ciąży.Na drugim miejscu, jeślibyśmy popatrzylina ilość badań klinicznych, będzie równieżzalecany u kobiet w ciążylabetalol, ale to jest tylko trzynaściebadań.Na trzecim miejscu będziemy mielinifedypinę z dziesięcioma badaniami.Czyli jeszcze raz lekami pierwszegowyboru w terapii nadciśnienia tętniczego będą,proszę Państwa, metyldopa z największąilością, z największą ilością badań klinicznych.Potem będzie labetalol i potembędzie, proszę państwa, nifedypina.I to, co powiedziałem, potwierdzanie tylko to wspólne stanowisko trzechtowarzystw, ale również potwierdzają wytyczneEuropejskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego z 2023roku i potwierdzają aktualne wytyczneEuropejskiego Towarzystwa Kardiologicznego, które, proszę państwa,zostały ogłoszone pod koniec sierpnia2024 roku.

Proszę pamiętać, że my metyldopamoże być stosowana już od pierwszegotrymestru ciąży i metyldopa tojest ponad czterdzieści lat historii stosowaniatego leku u pacjentek wciąży bez żadnych powikłań teratogennych. Pamiętajcie, państwo.Kobieta, która ma ciśnienie stosześćdziesiąt na sto dziesięć powinna natychmiastzostać skierowana do szpitala imieć rozpoczęte leczenie hipotensyjne w ciągusześćdziesięciu minut.Ciśnienie między sto czterdzieści, sto

pięćdziesiąt dziewięć lub rozkurczowe dziewięćdziesiąt stodziewięć to proszę państwa stosowanieleków w pierwszym rzucie stosujemy metyldopę.Jeśli metyldopa okaże się niewystarczającadokładamy drugi lek, dokładamy trzeci lekhipotensyjny, a jeśli nadal niemamy skuteczności przy trzech lekach hipotensyjnychnależy taką kobietę skierować doośrodka specjalistycznego w zakresie diagnostyki nadciśnieniaw okresie ciąży.Pamiętajcie państwo o właściwym dawkowaniumetyldopy.Dawka początkowa to dwie, trzytabletki.Dawka podtrzymująca to jest oddwóch do ośmiu tabletek, a dawkamaksymalna to nawet dwanaście tabletekna dobę, czyli trzy gramy dziennie.Tabletki można przyjmować zarówno przedjak i po posiłku, ale jeszczejedna praktyczna uwaga.Podczas zwiększania dawki, szczególnie napoczątku leczenia, zaleca się, aby zwiększaćnajpierw dawkę wieczorną metyldopy.Dlaczego?Dlatego, że metyldopa ma delikatnedziałanie sedatywne, uspokajające, więc lepiej jestzwiększając te dawki zwiększać proszęo państwa najpierw dawkę wieczorną.

I jeszcze jedna praktyczna uwaga.Ten dokument dotyczący postępowania wnadciśnieniu tętniczym u kobiet w ciążyzwraca uwagę, że każdą kobietęmiesiączkującą należy potencjalnie traktować jako kobietębędącą w ciąży.Z uwagi na duży odsetekciąż nieplanowanych.W związku z tym dokumentzwraca uwagę, aby u tych kobietnie stosować inhibitora konwertazy angiotensyny,nie stosować sartanu, nie stosować antagonistyaldosteronu, ale należy rozważyć antagonistęwapnia, ewentualnie beta adrenolityk.Można rozważyć diuretyk tiazydowy, tiazydobodobny,a nawet eksperci uważają, że utych kobiet być może wartorozważyć zamianę tych wszystkich leków zpodstawowych grup leków hipotensyjnych nate leki, które typowo stosowane sąw ciąży, czyli na przykładmetyldopę.No i proszę państwa, nakoniec piątka do zapamiętania jeśli chodzio metyldopę.Lek ośrodkowy, skuteczny hipotensyjny, niezmniejsza proszę państwa rzutu serca, niepowoduje odruchowej tachykardii, nie zmniejszaprzesączania kłębuszkowego i rzadko powoduje hipotonięortostatyczną.Druga rzecz, pamiętacie państwo, znajdujeswoje istotne miejsce w terapii opornegonadciśnienia tętniczego, co potwierdzają najnowszewytyczne postępowania w nadciśnieniu.Trzecia rzecz, jest najlepiej przebadanymlekiem hipotensyjnym u kobiet w ciążyi jest lekiem pierwszego wyboruw leczeniu nadciśnienia tętniczego u ciężarnych.Czwarta rzecz, początkowa dawka todwie, trzy tabletki na dobę.Dawka podtrzymująca dwa, dwie doośmiu tabletek.Dawka maksymalna to nawet dwanaścietabletek, czyli trzy gramy na dobę.I ostatnia rzecz.Pamiętajcie państwo, że każda miesiączkującakobieta powinna być traktowana jako potencjalniebędąca w ciąży, a naetapie planowania ciąży należy już rozważyćzmianę leków hipotensyjnych na teleki stosowane typowo w ciąży, czylidać pacjentce w pierwszym rzuciemetyldopę.Bardzo dziękuję za uwagę.