Jak uczyć się do PES-u?

PES, czyli Państwowy Egzamin Specjalizacyjny, to najważniejsze wydarzenie w życiu każdego rezydentka i rezydentki. Jego zdanie umożliwia posługiwanie się tytułem specjalisty po długich latach, trwającej nawet 13 lat, nauki. Niestety praktyka w szpitalu nie wystarczy, aby zwycięsko przebrnąć przez proces egzaminacyjny. Według opinii wielu lekarzy i lekarek, wiedza którą pozyskali w trakcie szkolenia specjalizacyjnego, okazuje się nieprzydatna przy podejściu do egzaminu. 

Należy więc wrócić do nawyków z czasów studenckich i zasiąść do grubych ksiąg. W tym artykule przygotowaliśmy podpowiedzi, jaką taktykę przygotowań obrać, aby pierwsze podejście do egzaminu było jednocześnie ostatnim.

Kiedy rozpocząć przygotowania?

PES to egzamin, który ma za zadanie podsumować wiedzę specjalisty w danej dziedzinie. Biorąc pod uwagę, że niektóre specjalizacje trwają 6 lat, można śmiało stwierdzić, że wymagana wiedza jest ogromna, a jej przyswojenie wymaga sporo czasu. Aby się odpowiednio przygotować, często lekarze są zmuszeni wziąć urlop nawet na 2-3 miesiące przed egzaminem, poświęcając ten czas na intensywną naukę, gdyż przysługujący im urlop szkoleniowy trwający 6 dni nie jest wystarczający [1]. 

Niedawno zapytaliśmy rezydentów i rezydentki, ile czasu przeznaczają na naukę do egzaminu. Średnia z podanych przez nich odpowiedzi to okres 16 tygodni, a czas w ciągu dnia przeznaczony na naukę – 12,5 godziny. Aż 80% pytanych przyznało, że korzysta z urlopu w pracy w celu intensywnych przygotowań do PES. 

Gdzie znaleźć literaturę zalecaną do egzaminu PES?

Według doświadczonych kolegów i koleżanek, biorących udział w wyżej wspomnianej ankiecie Remedium, najczęstszym źródłem wiedzy są książki zalecane przez CEM oraz bazy pytań.

PES przygotowywany jest przez ekspertów na podstawie literatury, której aktualny spis znajdziemy na stronie Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego. Według Ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty powinien być on opublikowany również w SMK na co najmniej 4 miesiące przed egzaminem. Oprócz podręczników obowiązkowych znajduje się tam też literatura zalecana, czasopisma obowiązkowe, obowiązujące standardy, a nawet – co ciekawe – zalecane platformy internetowe.

Forma PES-u nie zapewnia, tak jak w przypadku LEK-u, powtarzalności pytań (czyli i tzw. bazy), natomiast podczas przygotowań na pewno warto rozwiązać zadania z poprzednich lat. Dzięki temu można rozeznać się w tematyce pytań, zwrócić uwagę na różne skale czy tabele w podręcznikach, które zdarzy się w biegu pominąć, a są jednym z ulubionych pytań egzaminatorów. Co więcej, ich rozwiązywanie umożliwia sprawdzenie aktualnej wiedzy. Doświadczenie życiowe podpowiada też, że pomimo braku “bazy”, pytania lubią być powtarzane, chociaż w nieco zmienionej formie.

Bazy pytań do egzaminu PES

W 2023 roku staraniem Naczelnej Izby Lekarskiej udostępniono pytania do PES- ów wraz z kluczem odpowiedzi z lat 2018-2022 [2]. Dotychczas Centrum Egzaminów Medycznych upubliczniło pytania do sesji egzaminacyjnej 2012 i jak nadal głosi komunikat na ich stronie, będzie zamieszczało tam ich treść po upływie 5 lat od przeprowadzenia egzaminu, co niestety – jak widać – nie miało miejsca [3]. Dzięki podjętym krokom przez NIL lekarze mają dostęp do egzaminów z lat 2018-2020 (tutaj) oraz tych z lat 2021-2022 (tutaj). 

Mając świadomość, jak istotne jest przeglądanie historycznych pytań do egzaminów PES i nie tylko, przygotowaliśmy sekcję Egzaminy medyczne

Zawiera ona wszystkie udostępnione przez CMKP pytania wraz z odpowiedziami i umożliwia natychmiastowy podgląd poprawnych odpowiedzi. Zależało nam na tym, aby dostęp do wszystkich pytań – zarówno z LEK, LDEK, jak i PES – był bezpłatny. 

Egzaminy medyczne są dostępne także w naszej aplikacji mobilnej. Jeżeli jeszcze nie korzystacie Remedium w tej formie, możecie pobrać je z Google Play oraz App Store i odkryć wiele możliwości, które daje, jak np. wyszukiwarka leków, baza ICD-10 czy kalkulatory medyczne.

Egzaminy medyczne

Prawdziwe pytania z LEK, LDEK i PES.
Zero niespodzianek na egzaminie.

Sprawdź

Techniki efektywnej nauki

W przypadku nauki do PES, samo rozwiązywanie pytań może być niewystarczające i konieczny będzie powrót do nawyków z czasów studiów. Lecz zanim przejdziemy do wertowania kartek podręczników, należy ułożyć odpowiedni plan, który pomoże mierzyć siły na zamiary i unikać zbędnego chaosu. 

Następnie dobrze będzie przypomnieć sobie podstawowe zasady efektywnej nauki, aby nie tracić wiele czasu i siły, siedząc przy biurku. Warto też poznać i wypróbować różne techniki szybkiego uczenia, tak by jeszcze bardziej zoptymalizować przeznaczony na naukę czas. Zachęcamy do skorzystania z Vademecum Remedium w tematyce technik efektywnej nauki. Zamieszczone tam artykuły podpowiedzą jak odpowiednio zarządzać swoimi zasobami, przedstawią różne techniki szybkiej nauki, a także pokażą możliwości dostępnych aplikacji.

Dodatkowe wsparcie

Jako Remedium staramy się budować społeczność oraz przestrzeń, w której można wymieniać się doświadczeniami, szukać odpowiedzi na nurtujące pytania czy nawiązywać kontakty z innymi lekarzami na różnych etapach edukacji. W przypadku przygotowań do PES zachęcamy do dołączenia do facebookowej grupy Rezydentura - pytania i odpowiedzi, gdzie na pewno znajdziecie cenne informacje.