Wyszukaj w Vademecum
Zastanawiałeś się kiedyś, jak się uczysz? Skuteczna nauka, niezależnie od stosowanych technik, powinna opierać się na dwóch podstawowych zasadach, które przybliżę Ci w tym artykule.
Active recall
Z pewnością dla wielu czytelników pojęcie active recall nie jest obce. Można je zdefiniować jako aktywne przywoływanie informacji z pamięci. Jego przeciwieństwem jest pasywne uczenie się, które polega na przykład na czytaniu kilka razy tego samego tekstu w nadziei, że zapamiętamy jego treść.
Wykorzystanie active recall może się wydawać banalnie proste. Teoretycznie nawet tak prosta technika,jak zamknięcie książki po przeczytaniu jej fragmentu i próba powtórzenia przeczytanych przed chwilą informacji nosi znamiona aktywnego przywoływania. Zwróć jednak uwagę, że w takiej sytuacji operujesz na pamięci roboczej - w końcu przed paroma sekundami czytałeś_aś tekst, który teraz próbujesz przywołać. Gdy usłyszysz czyjś numer telefonu i w głowie powtarzasz jego cyfry przed wykonaniem połączenia, korzystasz z tego samego typu pamięci. Nie starasz się zapamiętać numeru, a pamięć o nim jest bardzo ulotna.
Zauważ, że w przypadku testów wielokrotnego wyboru prawidłowa informacja znajduje się przed twoimi oczami. W takim przypadku możliwe jest, że wybierasz ją poprzez jej rozpoznanie, a proces przywoływania z pamięci zachodzi w niewielkim stopniu. Podobny problem zachodzi w przypadku fiszek, o czym pisałem w jednym z poprzednich artykułów. Odpowiedź ustna jest jedną z trudniejszych form zaliczenia, ponieważ wymaga od Ciebie nie tylko przywołania informacji, ale również przedstawienia jej w sposób umożliwiający rozwiązanie danego problemu.
Powyższe przykłady jasno pokazują, że active recall można wykorzystać na różne sposoby. Jedne będą mniej efektywną formą uczenia się (testy wielokrotnego wyboru), a inne wręcz przeciwnie (pytania otwarte). Generalnie, im bardziej musisz się wysilić, by przywołać informację z pamięci, tym bardziej efektywny jest proces konsolidacji (utrwalania śladów pamięciowych w pamięci długotrwałej).
Spaced repetition
Powtarzanie materiału w stopniowo zwiększających się interwałach to spaced repetition - powtórki rozłożone w czasie. Ideą tego procesu jest przeciwdziałanie zapominaniu. To nieuchronne, że z czasem wyuczony materiał ulatuje z pamięci, jeśli nie zostanie powtórzony. Zaplanowanie powtórek w czasie pozwoli Ci więc zapamiętać informacje na dłużej. Nie istnieje uniwersalny schemat powtórek, dlatego powinieneś eksperymentować i dostosować plan do swojej nauki. Na start zasugeruję Ci dwa schematy. Po pierwsze, możesz zrobić powtórkę materiału z całego tygodnia w weekend, a następnie z całego miesiąca w ostatnim jego tygodniu. Po drugie, możesz powtarzać w interwałach 1-3-7-14-30-60 dni.
Pewnie słyszałeś o krzywej zapominania. Opisuje ona, jak informacje są zapominane, jeśli ich nie powtarzamy. Jeśli na krzywą nałożymy spaced repetition, widać, że choć proces zapominania nadal zachodzi, jego tempo jest o wiele wolniejsze.
Jeśli nie planujesz swoich powtórek, poniesiesz tego konsekwencje. Możesz zupełnie nie przykładać się do powtarzania patofizjologii, ale ta wiedza wróci do Ciebie na późniejszych latach studiów i będziesz musiał uczyć się wszystkiego od zera. Ucząc się, zapominając i ucząc się tego samego na nowo, marnujesz czas.
Samo rozłożenie powtórek w czasie nie wystarczy, by czerpać korzyści ze spaced repetition. Podczas powtórek powinniśmy stosować active recall. Te koncepcje nie funkcjonują w izolacji, lecz są inherentnym elementem efektywnej nauki. Z tego powodu, podczas sesji powtórkowej sięgaj po metody nauki wykorzystujące active recall. Możesz rysować z pamięci mapę myśli, odpowiadać na pytania powtórkowe (np. wygenerowane przez ChatGPT), wyobrażać sobie interakcję z pacjentem itd.
Podsumowanie
Choć każdy z nas uczy się nieco inaczej i nie ma jednej techniki efektywnej nauki, która rozwiązuje wszystkie problemy, koncepcje przedstawione powyżej są uniwersalne. Ich zastosowanie pozwoli Ci uczyć się efektywniej.
