Pieczątka lekarska - przewodnik

Po 6 latach studiów lekarskich udało się pomyślnie zdać wszystkie egzaminy, złożyć dokumenty w okręgowej izbie lekarskiej, dostać miejsce stażowe i otrzymać prawo wykonywania zawodu (PWZ). Następnym krokiem jest wyrobienie własnej pieczątki lekarskiej, w żartach nazywanej czasem najważniejszym narzędziem lekarza.

Co musi się na niej znajdować i co można dodatkowo na niej umieścić? Do tej pory określała to Uchwała nr 110/05/IV Naczelnej Izby Lekarskiej z 2005 r. Na początku czerwca 2024 wejdą jednak w życie drobne zmiany, o których pisaliśmy tutaj. Według nowej uchwały, na pieczątce nie trzeba już będzie obowiązkowo podawać informacji o posiadanych specjalizacjach. Będzie można za to umieścić informacje m.in. na temat skończonej uczelni.

W tym artykule znajdziecie również rady, jaki rodzaj pieczątki wybrać i jak ją zaprojektować, żeby dobrze spełniała swoją funkcję.

Niezbędne dane na pieczątce

1. Imię i nazwisko.
2. Tytuł zawodowy: “lekarz” lub ” lek.”, a w przypadku dentystów: “ lekarz dentysta” lub “lek. dent.” (Należy pamiętać, że nie istnieje taki tytuł zawodowy jak lekarz medycyny. Mimo to pieczątki z tym tytułem lub skrótem “lek. med.” są bardzo często spotykanym błędem. Nieprawidłowe jest również używanie tytułu “lekarka”. Nie ma obowiązku umieszczenia na pieczątce tytułu “lekarz stażysta”. Warto pamiętać, że bardziej uniwersalna pieczątka może być po prostu dłużej używana.)
3. Nr prawa wykonywania zawodu. Można go sprawdzić w Naczelnym Rejestrze Lekarzy, dokładna instrukcja w artykule: Sprawdź swój numer PWZ lekarza.
4. Posiadane specjalizacje, zgodnie z brzmieniem określonym w dyplomie lub zaświadczeniu. (Ten punkt oczywiście nie dotyczy lekarzy stażystów.)

Dodatkowe dane na pieczątce

• tytuł i stopień naukowy,
• umiejętności z zakresu węższych dziedzin medycyny lub udzielania określonych świadczeń zdrowotnych, zgodnie z brzmieniem w zaświadczeniu (O możliwości uzyskania “certyfikatu umiejętności zawodowej” mówi znowelizowany art. 17 ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty. Listę umiejętności zawodowych ustala na drodze rozporządzenia minister zdrowia po konsultacji z Naczelną Izbą Lekarską),
• numer umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia uprawniającej lekarza do wystawiania recept,
• numer telefonu,
• adres.

Na tym kończą się wymogi formalne dotyczące pieczątek. Wybór rodzaju i wielkości pieczątki, koloru tuszu, czcionki i rozkładu graficznego należy do lekarza.

Rodzaje pieczątek

Pieczątki klasyczne - składają się z oddzielnej poduszeczki nasączonej tuszem oraz gumki (pieczątki). Przed użyciem należy samodzielnie nanieść tusz na pieczątkę.

• stempel wiszący - praktycznie niestosowany, ponieważ nie posiada zabezpieczenia gumki i wymaga podwieszania na uchwycie, niepraktyczny w użyciu, za to bardzo stylowy
• metalowa kasetka - poduszeczka i gumka są zamykane w małym metalowym pudełku, niezbyt wygodna w użyciu, szczególnie w biegu, może brudzić, za to precyzyjna i wytrzymała
• pieczątka “myszka” - często spotykana; w formie małego pudełka z poduszeczką na tusz, która uchyla się na zawiasie; uniwersalna, dobra zarówno do obsługi przy biurku jak i na oddziale, choć słabo działa na nierównych powierzchniach; poręczna, zmieści się w każdej kieszeni, ale może brudzić

Pieczątki automatyczne - gdy nie jest używana, gumka pozostaje w kontakcie z poduszeczką, a przybicie jest wykonywane automatycznie po naciśnięciu.

• pieczątka samotuszująca - bardzo popularna, gumka automatycznie napełnia się tuszem, czasem zabezpieczona nakładką chroniącą przed wysychaniem; dobra do pracy przy biurku i obsługi jedną ręką, niebrudząca, można na niej zmieścić dużą ilość tekstu, natomiast słabo działa na nierównych powierzchniach, łatwo przypadkowo przybić się “do góry nogami” i jest niezbyt poręczna; istnieją również wersje kieszonkowe, które są mniejsze
• półautomatyczna: łamana w trójkąt lub wersja wysuwana - wysunięcie i schowanie gumki wymaga pracy kciukiem; łatwo zmieści się w kieszeni, sprawdzi się na oddziale, wygodna do obsługi jedną ręką, na nierównych powierzchniach (potocznie mówiąc -  “na kolanie”), ma dużą precyzję przybijania

1. Pieczątki preink/błyskowe/flashowe - warstwa do stemplowania jest wykonana ze specjalnego tworzywa z mikroporami, na który bezpośrednio przelewa się tusz z pojemniczka. Są one znacznie droższe, ale stempel jest wyraźniejszy i trwalszy. Lepiej sprawdzi się w pracy przy biurku, niebrudząca, pomieści dużą ilość tekstu.

Projekt pieczątki

Dużo firm produkujących pieczątki oferuje możliwość samodzielnego zaprojektowania wzoru. Na co należy zwrócić uwagę, żeby pieczątka spełniała swoją najważniejszą funkcję - była estetyczna i czytelna?

• dobór czcionki - im prostsza czcionka, tym lepiej. Należy unikać zbyt fantazyjnych i ozdobnych czcionek, które zaburzają czytelność pieczątki i sprawiają niepoważne wrażenie.
• wielkość czcionki - należy ją dopasować do wielkości pieczątki i ilości tekstu. Zbyt mała czcionka (poniżej 7 pkt.) może zaburzyć czytelność, zbyt duża ogranicza ilość tekstu lub wymusza większy format pieczątki, zmniejszając jej praktyczność.
• kolorystyka - tak jak w przypadku czcionki, zalecane jest umiarkowanie i prostota. Można użyć kolorowego tuszu, natomiast każdy linijka w innym kolorze czy jaskrawy kolor mogą zostać odebrane jako nieprofesjonalne.