Wyszukaj w vademecum
Elektroniczne recepty - jak je wystawić?

E-recepta stanowi ogromne ułatwienie dla pacjentów, jednak często jest wyzwaniem dla lekarzy i farmaceutów. Mimo, że ustawodawca zapewnia, że system jest łatwy w obsłudze i intuicyjny, wielu, zwłaszcza starszych lekarzy (aż 24.5% lekarzy w Polsce ma ponad 65 lat) nie czuje się pewnie dysponując tylko systemami elektronicznymi.
Wszystkie podmioty medyczne, które chcą nadal udzielać świadczeń mają obowiązek podłączenia do platformy P1 za pomocą Rejestru Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą. Jeżeli jesteś zatrudniony w podmiocie medycznym, nie musisz się tym martwić. W przypadku lekarzy, którzy prowadzą indywidualną praktykę lekarską, instrukcję jak połączyć się z systemem P1 znajdziecie w artykule "ZUS a indywidualna praktyka lekarska", w sekcji "Uprawnienia potrzebne do prowadzenia praktyki lekarskiej".
Świetnie, jesteś zarejestrowany w Systemie P1 i możesz wystawiać e-recepty.
Sam proces wystawiania recept nie jest skomplikowany i często ułatwia pracę.
Każdy podmiot powienien mieć swojego Administratora, który zatwierdza zgodność wniosku o nadanie roli np. „lekarza”, o czym sam lekarz informowany jest mailowo i tą samą drogą otrzymuje hasło do swojego konta.
Aby wystawić e-receptę zaloguj się profilem zaufanym na gabinet.gov.pl. Następnie wybierz swoją „rolę” czyli np. lekarz, a w kolejnym polu placówkę, w której chcesz e-receptę wystawić. Jeśli posiadasz tytuł naukowy i chcesz by pojawiał się przy Twoim nazwisku musisz wprowadzić go w panelu „Mój profil”. Tam też możesz wprowadzić ścieżkę do certyfikatu ZUS.
Certyfikat ZUS
Większość z Was wystawia recepty w szpitalu lub przychodni, czyli podmiocie już zarejestrowanym w P1. Aby móc wystawiać e-recepty czy e-skierowania w tym podmiocie trzeba dostarczyć informatykowi wygenerowany certyfikat ZUS. Możemy go sami wprowadzić w polu „Mój profil” jeśli pracujemy „u siebie”. Taki bezpłatny certyfikat należy „odnawiać”, czyli o niego wnioskować co 5 lat. Po zalogowaniu do PUE ZUS wybierz Panel Lekarza, a następnie Certyfikat z ZUS. Teraz należy zawnioskować o niego (klikając „Tak, chcę dostać certyfikat”), a następnie podać dane kontaktowe, byś mógł odebrać wiadomość o tym, że certyfikat jest już dla Ciebie przygotowany. Musisz też ustalić hasło, którego będziesz używać przy podpisywaniu e-recept (możesz też korzystać z profilu zaufanego czy podpisu kwalifikowanego). Gdy otrzymasz informację o tym, że certyfikat jest gotowy, w tej samej zakładce w PUE ZUS, w której o niego wnioskowałeś pojawi się przycisk „Chcę pobrać certyfikat”. Aby go pobrać, musisz wpisać ustalone wcześniej hasło! Możesz go pobrać tylko raz, dlatego zapisz go na komputerze, a potem warto przenieść go na nośnik zewnętrzny, bo certyfikat musi być dostępny na każdym urządzeniu, na którym chcesz podpisywać e-recepty. Pamiętaj by zapisać plik w łatwo dostępnym miejscu, ponieważ będziesz musiał je wskazać podpisując dokumenty.
Gabinet.gov.pl
Gabinet.gov umożliwia prowadzenie wizyty i to od niej zaczynamy wystawianie e-recepty, jednak wprowadzenie pacjenta okazuje się problematyczne, gdy nie posiada on numeru PESEL. Wtedy system nie jest w stanie uzupełnić danych pacjenta i wszystkie musisz wprowadzić sam (np. miejsce zamieszkania). Na szczęście poprawność kodu pocztowego oraz numeru budynku i lokalu nie jest weryfikowana.
Pamiętaj, że 1 e-recepta = 1 lek. Jeśli chcesz wystawić do 5 leków (tak jak na recepcie tradycyjnej) tworzy się tzw. pakiet e-recept. Samo wystawienie e-recepty jest dość intuicyjne.
E-recepta krok po kroku
Po wybraniu opcji Nowa Recepta (Recepty-> Wyświetl listę) uzupełniamy pola oznaczone czerwoną gwiazdką. Data recepty nie jest edytowalna, recepta generuje się w dniu jej wystawienia i nie ma możliwości jej zmiany, można za to wybrać datę realizacji. Spośród istotnych warto wspomnieć, że oddział NFZ wybierany jest domyślnie, ale można go zmienić! Musisz wybrać umowę refundacyjną, jeśli recepta ma być refundowana. Zaznaczenie opcji „Pacjent przewlekle chory” służy do wystawiania recepty cyklicznej.
Domyślnie pojawia się wybór leku gotowego, ale oczywiście można zlecić także wykonanie leku recepturowego. Aby wybrać lek gotowy wystarczy wpisać trzy pierwsze litery, a wyświetli się cała lista. Gdy wybierzesz lek, zdefiniuj w polu po prawej postać leku oraz opakowanie.
Uwaga, czasem zdarza się, że lek na liście posiada opakowania podobnej wielkości, ale niektóre nie są produkowane!
Ilość opakowań wpisujemy poniżej ręcznie. Jeśli chodzi o odpłatność pojawia się ułatwienie, na liście która się generuje zobaczysz także wskazania dla danego poziomu refundacji i nie musisz ich szukać.Dawkowanie jest polem obowiązkowym! Musi być precyzyjne, czyli zawierać liczbę jednostek dawkowania i częstotliwość ich stosowania.
Inne ważne pola:
- Cito – recepta pilna
- Nie zmieniać – farmaceuta nie może wydać zamiennika
Recepta Rpw.
Wystawienie recepty nie różni się za bardzo od wystawienia recepty Rp. Po wybraniu leku recepta automatycznie rozwinie panel, w którym musisz wpisać łączną dawkę leku (liczbowo oraz słownie) oraz jednostkę np. gramy.
Leki recepturowe
Po wybraniu „Recepturowy” pojawia się inny widok. Zaczynasz od wybrania składnika (wpisanie trzech liter powoduje rozwinięcie się listy), ale możesz też wpisać go samodzielnie „Wpisz ręcznie”. W przypadku substancji Rpw. należy wpisać trzy dodatkowe dane jak przy lekach gotowych. Skrót dotyczący ilości to pole z którego wybierasz z listy np.”ad”.
Ilość dawek wpisywana cyfrą dostępna jest dla czopków doodbytniczych, globulek dopochwowych oraz proszków, dla których należy też wybrać czy potrzebujesz dawkowania d.t.d czy div.in part.aeq.. Pozostałe pola są takie same jak dla recept Rp.
Klikasz Utwórz receptę i jeśli wszystko się zgadza, recepta jest gotowa! Recepty będą automatycznie podzielone na pakiety po 5 leków.
Z listy recept zaznacz te, które chcesz wysłać (lub wszystkie) wybierając Podpisz i wyślij. Pojawi się okienko przekierowujące do logowania profilem zaufanym. Możesz wydrukować swoją receptę, ale nie musisz, pacjent ma ją na swoim koncie pacjenta.
Pro auctore i pro familie
Aby wystawić recepty pro auctore i pro familiae (możesz je nadal wystawiać w formie papierowej) logując się do gabinet.gov.pl wybierz opcję „bez placówki”. Musisz mieć podany w aplikacji numer telefonu oraz oddział NFZ, by je wystawić! Tu także musisz utworzyć wizytę, ale po wpisaniu numeru PESEL od razu pojawi się odpowiednia opcja – pro auctore lub pro familiae. Następnie przechodzisz przez kolejne kroki analogicznie do recept dla swoich pacjentów.
Ile ważna jest e-recepta?
Jeśli brak jest oznaczenia na e-recepcie – jest ona ważna 30 dni.
Możemy również wybrać zaznaczyć opcję 365 dni – recepta taka możliwa jest do zrealizowania w ciągu 365 dni (od wystawienia recepty lub od oznaczenia “daty realizacji od”).
W przypadku antybiotyków do stosowania wewnętrznego i parenteralnego, okres ważności wynosi 7 dni.
Recepty na produkty lecznicze i środki spożywcze specjalnego przeznaczenia sprowadzane w ramach importu docelowego oraz na produkty immunologiczne wytwarzane indywidualnie dla pacjenta są ważne 120 dni. Uwaga! Możemy przepisać je tylko na 120 dni kuracji.
Na recepcie w postaci elektronicznej można zapisać lek na okres 360 dni kuracji. Jednorazowo pacjent może wykupić leki wystarczające mu na 180 dni, ponadto, jeśli kupuje dany lek "na raty", to musi zlecenie to realizować w jednej aptece (w tej samej, która jako pierwsza "otworzyła" e-receptę").
Pacjent w wieku 75+
Od 1.07.2020 recepty na bezpłatne leki dla seniorów (tzw. “recepty “S”), mogą wystawiać nie tylko lekarze medycyny rodzinnej oraz lekarze udzielający świadczeń medycznych w ramach POZ, ale i specjaliści, w tym zarówno medycy przepisujący leki w ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, jak i ci leczący w szpitalu.
Recepty na wizytach domowych
Chociaż istnieją aplikacje umożliwiające obsługę platformy P1 z poziomu smartfona czy prywatnego komputera nie zawsze takie rozwiązanie odpowiada Wam, a także zdarza się, że przyjeżdżacie na wizytę domową do miejsca, w którym zwyczajnie ciężko o zasięg. Lub padnie Wam telefon. Co wtedy? Na szczęście Ustawodawca zalicza taką sytuację do tzw. „wyjątków”. Oznacza to, że w przypadku braku dostępu do platformy P1 istnieje możliwość wystawienia recepty papierowej.
Jakie wyjątki uwzględniono w Ustawie?
- recepty pro auctore, pro familiae
- recepty transgraniczne (od 1.01.2021 tylko w przypadku krajów, które nie obsługują e-recept oraz dla osób małoletnich)
- recepty na leki z importu docelowego
- recepty dla osób o nieustalonej tożsamości
- sytuacja braku dostępu do Systemu P1
Co jeśli w szpitalu braknie prądu? Co robić jeśli system (jak zawsze) działa z takim opóźnieniem, że próba wystawienia recept trwa kilkanaście minut? Ustawodawca nie sprecyzował sytuacji „braku dostępu do Platformy” dlatego musimy czekać na wdrożenie obowiązku e-recept.
Czy lekarz musi osobiście wystawić e-receptę?
Nie, może upoważnić do wystawiania recept elektronicznych tzw. asystenta medycznego :
- osobę wykonującą zawód medyczny (asystentka stomatologiczna, pielęgniarka, ratownik medyczny),
- osobę wykonującą czynności pomocnicze przy wykonywaniu świadczeń zdrowotnych – np. rejestratorka medyczna.
Konieczne jest zarejestrowanie takiego asystenta w Rejestrze Asystentów Medycznych i nadanie upoważnienia w tym rejestrze.
Referencje
- Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem rozwiązań w obszarze e-zdrowia
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie recept
- https://static.pb.pl/filtered/a4/294564,652350.jpg (ostatni dostęp: 17.02.2021)
- https://oilgdansk.pl/bez-kategorii/recepty-po-zmianach-wprowadzonych-ustawa-o-e-zdrowiu/ (ostatni dostęp: 17.02.2021)
- https://apteline.pl/artykuly/e-recepta-ile-jest-wazna-jak-ja-zrealizowac-jak-dziala-internetowe-konto-pacjenta-ikp (ostatni dostęp: 26.02.2021)
- http://www.nfz-warszawa.pl/dla-swiadczeniodawcow/recepty-leki-apteki/informacje-ogolne/ogolne-zasady-wystawiania-recept/ (ostatni dostęp: 23.02.2021)