Izba bliżej lekarza – wywiad z Piotrem Pawliszakiem, prezesem ORL w Warszawie

Rozmowa z Piotrem Pawliszakiem, prezesem Okręgowej Rady Lekarskiej w Warszawie, specjalistą radiologii i diagnostyki obrazowej 

– 8 października podczas Nadzwyczajnego Okręgowego Zjazdu Lekarzy przedstawiciele samorządu zawodowego wybrali pana na stanowisko prezesa Okręgowej Rady Lekarskiej w Warszawie. Pełnił pan tę funkcję od maja, ale teraz już oficjalnie objął pan stanowisko. Jakie działania wpisał pan prezes na listę priorytetów? 

Cieszę się, że delegaci pozytywnie ocenili moją dotychczasową działalność i zaprezentowany program. I choć byłem jedynym zgłoszonym kandydatem na stanowisko prezesa ORL, musiałem zdobyć bezwzględną większość głosów. Moja działalność w samorządzie zawodowym zaczęła się wraz z VIII kadencją Okręgowej Rady Lekarskiej, w 2018 roku. Zostałem wówczas zastępcą sekretarza Okręgowej Rady Lekarskiej. W kolejnej kadencji zostałem wybrany wiceprezesem ORL, ale po Krajowym Zjeździe Lekarzy, na skutek którego nasza Izba została bez kierownictwa, zacząłem tymczasowo pełnić funkcję prezesa ORL. W tym czasie udało nam się rozpocząć kilka przedsięwzięć. Przede wszystkim chodzi o akcję pod hasłem „speak up!” i budowanie świadomości dotyczącej mobbingu. Mam nadzieję, że stanie się to czymś na kształt lekarskiego #metoo, bo zależy nam, by głośno mówić o problemach trapiących nasze środowisko i aktywnie je pokonywać. W pierwszej kolejności chciałbym, by udało się jak najszybciej rozpocząć projekty dotyczące przede wszystkim walki z mobbingiem i dyskryminacją. Planuję też rozszerzenia oferty edukacyjnej obejmującej pion odpowiedzialności zawodowej oraz wdrożenie rozwiązań związanych z cyfryzacją Izby.

 – Mobbing w środowisku medycznym jest ponoć częstym zjawiskiem, choć brakuje precyzyjnych danych dotyczących jego skali. 

Warszawska Izba podjęła już działania na rzecz przeciwdziałania mobbingowi, na razie jest to przede wszystkim kampania informacyjna, bo jednym z największych wyzwań jest uświadomienie zarówno ofiarom jak i sprawcom, czym właściwie jest mobbing. Zidentyfikowanie niewłaściwych zachowań to pierwszy krok do ich wyeliminowana. Opublikowaliśmy ankietę uwzględniającą kilkadziesiąt przykładów niewłaściwych zachowań i materiały informacyjne z poradami dla osób, które doświadczyły mobbingu, na przykład jak zbierać dowody. Oprócz tego staramy się gromadzić szacunkowe dane o skali tego zjawiska. Brakuje bowiem solidnych naukowych danych o mobbingu w ochronie zdrowia, jednak dane sprzed kilku lat wskazują, że nawet 50-65 % pracowników medycznych w ośrodkach akademickich zetknęło się z mobbingiem. Inne dane mówią o 2-3 % mobberów na stanowiskach kierowniczych w ochronie zdrowia. Bardzo niewiele osób doświadczających mobbingu chce o tym mówić, nie zwracają się po pomoc do samorządu lekarskiego. Chcemy to zmienić. 

– Podczas zjazdu lekarzy powiedział pan, że hasłem tej kampanii ma być: „Izba bliżej lekarzy”. Czy izby lekarskie według pana powinny bardziej się zaangażować w prace na rzecz środowiska?

 OIL w Warszawie jest otwarta na medyków, ale problemem jest to, że nasi członkowie często nie zdają sobie z tego sprawy. Dlatego chcę pracować nad tym, by samorząd skuteczniej trafiał do lekarzy ze swoją ofertą. Będziemy rozwijać już istniejące kanały komunikacji i szukać nowych. Chcemy stworzyć nową stronę internetową, dającą możliwość personalizacji panelu lekarza, poprzez który będzie można załatwić wiele spraw formalnych w formie elektronicznej, także z wykorzystaniem platformy ePUAP. Chciałbym również, aby Izba robiła więcej dla lekarzy spoza Warszawy. Zebrałem opinie od wielu osób na temat jej funkcjonowania i powtarzającym się zarzutem było to, że większość wydarzeń, w tym szkoleń i konferencji, organizowanych jest w samej stolicy. „Decentralizacja” życia Izby to jedna z moich obietnic wyborczych. To ważne, ponieważ działaniami obejmujemy dużo większy teren niż sama Warszawa, a co szósty lekarz w Polsce pracuje na Mazowszu. Stąd również pomysł na mobilne punkty obsługi lekarzy. Dzięki nim podmioty lecznicze będą mogły umówić wizytę pracownika Izby w swojej siedzibie. Nasz pracownik – na miejscu, pomoże, np.: zaktualizować dwoje (adres zamieszkania, specjalizacje, tytuły naukowe).   

– Mówił pan prezes w swoim wystąpieniu, że celem jest także bliższa współpraca z konsultantami wojewódzkimi i lekarzami.

 Zgadza się. Na wspomnianej nowej stronie internetowej stworzymy platformę dla konsultantów wojewódzkich, na której będą mogli oni zamieszczać np. najnowsze zalecenia czy odpowiadać na pytania lekarzy. Mogą to być również informacje o nowych publikacjach, wytycznych, wydarzeniach edukacyjnych. Na dziś ok. 1/3 konsultantów odpowiedziała pozytywnie na zaproszenie do współpracy. Chciałbym, żeby konsultanci mieli swobodę w zakresie zamieszczanych informacji. Konsultanci wojewódzcy są naturalnymi kandydatami do wygłaszania wykładów w ramach swoich specjalizacji, wsparcia Izb w zakresie opiniowania aktów prawnych. Należy także pamiętać o tym, że sądy mają obowiązek zasięgnąć rady Izb lekarskich przed powołaniem lekarza na funkcję biegłego lub lekarza sądowego - to tylko jeden z wielu potencjalnych obszarów współpracy.

– Przewodniczy pan także zespołowi pracującemu nad projektem ustawy o systemie zdarzeń niepożądanych i systemie kompensacji zdarzeń medycznych. Jakie kroki dotychczas poczyniono? Czym obecnie zajmuje się zespół?

Zespół aktualnie zajmuje się projektowaniem ustawy zawierającej rozwiązania w zakresie funduszu kompensacyjnego, systemu rejestracji zdarzeń niepożądanych i częściowego wyłączenia odpowiedzialności karnej medyków. Wkrótce będzie gotowa wstępna wersja projektu, która podlegać będzie konsultacjom wewnętrznym jak i zewnętrznym. W tej chwili opiera się na 3 filarach: fundusz kompensacyjny zdarzeń medycznych, rejestr zdarzeń niepożądanych, uporządkowanie kwestii odpowiedzialności karnej osób wykonujących zawody medyczne

- Czy Izba będzie się włączać również w działania na rzecz kształcenia lekarzy? Co według pana należy pilnie zmienić?

 Jednym z ustawowych zadań jest „prowadzenie lub udział w organizowaniu doskonalenia zawodowego lekarzy”. Moim zdaniem, samorząd powinien położyć większy nacisk na działania edukacyjne dla lekarzy starając się wyjść poza same szkolenia prawne i dotyczące „kompetencji miękkich”. Myślimy o uzupełnieniu programu szkolenia stażu podyplomowego o seminaria i warsztaty dotyczące prawa pracy (w tym mobbingu) i dobrostanu zdrowotnego (well-being).