Hydroxyurea medac

Wskazania

Leczenie przewlekłej białaczki szpikowej (CML) w fazie przewlekłej lub w fazie akceleracji. Leczenie samoistnej nadpłytkowości lub czerwienicy prawdziwej z dużym ryzykiem wystąpienia powikłań zakrzepowo-zatorowych.

Dawkowanie

Leczenie powinno być prowadzone przez lekarza z doświadczeniem w dziedzinie onkologii lub hematologii. Dawkowanie odnosi się do rzeczywistej lub należnej mc. pacjenta, wybierając tę, która jest mniejsza. W leczeniu CML hydroksymocznik jest zwykle podawany w dawce początkowej 40 mg/kg mc/dobę w zależności od liczby białych krwinek. Dawkę zmniejsza się o 50 % (20 mg/kg mc.), gdy liczba krwinek białych spadnie do wartości mniejszej niż 20 x 10⁹/l. Dawkę dobiera się indywidualnie, tak aby liczba białych krwinek utrzymywała się w zakresie 5-10 x 10⁹/l. Dawkę hydroksymocznika należy zmniejszyć, jeśli liczba białych krwinek jest mniejsza niż 5 x 10⁹/l i zwiększyć, jeśli liczba białych krwinek jest większa niż 10 x 10⁹/l. Jeśli liczba krwinek białych jest mniejsza niż 2,5 x 10⁹/l lub liczba płytek krwi jest mniejsza niż 100 x 10⁹/l, leczenie należy przerwać, aż do uzyskania wzrostu tych wartości do wartości bliskich prawidłowym. Wystarczający czas do uzyskania przeciwnowotworowego działania produktu wynosi 6 tyg. Leczenie należy przerwać na czas nieokreślony, jeśli obserwuje się znamienny rozwój choroby. Jeśli pacjent reaguje istotnie pozytywnie na leczenie, leczenie może być kontynuowane przez czas nieokreślony. Leczenie samoistnej nadpłytkowości rozpoczyna się zwykle od dawki 15 mg/kg mc./dobę i modyfikuje tak, aby utrzymać liczbę płytek krwi poniżej 600 x 10⁹/l, a liczbę białych krwinek powyżej 4 x 10⁹/l. Leczenie czerwienicy prawdziwej rozpoczyna się od dawki 15-20 mg/kg mc./dobę. Dawkę hydroksymocznika należy dostosować indywidualnie, tak aby wartości hematokrytu utrzymywały się poniżej 45 %, a liczba płytek krwi była mniejsza niż 400 x 10⁹/l. U większości pacjentów można to osiągnąć, podając stale hydroksymocznik w przeciętnej dawce 500 do 1000 mg/dobę. Jeśli wartości hematokrytu i liczba płytek krwi mogą być zadowalająco kontrolowane, leczenie można kontynuować przez czas nieokreślony. Dzieci i młodzież. Ponieważ choroby te rzadko występują u dzieci, dawkowanie dla tej grupy wiekowej nie zostało ustalone. Pacjenci w podeszłym wieku. Pacjenci w wieku podeszłym mogą być bardziej wrażliwi na działanie hydroksymocznika i mogą wymagać mniejszych dawek. Zaburzenia czynności nerek i/lub wątroby. Brak danych. Nie można podać zaleceń dotyczących dawkowania u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby.

Uwagi

Kaps.należy połykać w całości, nie dopuszczając do ich rozpadnięcia w ustach.

Działanie

Dokładny mechanizm działania hydroksymocznika nie jest znany. Najważniejszym skutkiem działania hydroksymocznika wydaje się blokowanie kompleksu reduktazy rybonukleotydowej, co prowadzi do zahamowania syntezy DNA. Odporność komórkowa jest zazwyczaj powodowana przez zwiększenie stężenia reduktazy rybonukleotydowej w wyniku amplifikacji genu.

Skład

1 kaps. zawiera 500 mg hydroksymocznika.

Interakcje

Hydroksymocznik należy podawać z ostrożnością pacjentom leczonym aktualnie lub uprzednio lekami przeciwnowotworowymi lub napromienianiem. W takich przypadkach pacjenci są bardziej narażeni na wystąpienie zahamowania czynności szpiku kostnego, podrażnienia błony śluzowej żołądka i zapalenia błony śluzowej (o większym nasileniu, z większą częstością występowania). Dodatkowo nasilenie objawów rumienia może wystąpić u pacjentów napromienianych w trakcie leczenia hydroksymocznikiem lub przed rozpoczęciem leczenia. Badania in-vitro wykazały zdolność hydroksymocznika do nasilania działania cytotoksycznego zarówno ara-C (arabinozydu cytozyny) jak i fluoropirymidyn. Hydroksymocznik może zwiększać antyretrowirusową aktywność inhibitorów odwrotnej transkryptazy nukleotydowej, takich jak didanozyna i stawudyna. Hydroksymocznik hamuje syntezę HIV DNA i replikację HIV poprzez zmniejszanie liczby deoksynukleotydów wewnątrzkomórkowych. Hydroksymocznik może również wzmagać potencjalne działania niepożądane inhibitorów odwrotnej transkryptazy nukleotydowej, takie jak hepatotoksyczność, zapalenie trzustki i neuropatia obwodowa. W opublikowanym badaniu zaobserwowano zwiększenie stężenia mocznika, kwasu moczowego (5-9%) oraz kwasu mlekowego (6-11%) mierzonych w badaniach laboratoryjnych za pomocą testu enzymatycznego w warunkach in vitro w obecności hydroksymocznika (0,1 - 1 mM), co sugeruje wpływ na wyniki analiz laboratoryjnych. Kliniczne znaczenie wyników tego badania nie jest znane.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą, znaczne zahamowanie czynności szpiku kostnego, leukocytopenia (< 2,5 x 10⁹ krwinek białych/l), małopłytkowość (< 100 x 10⁹ płytek krwi/l) lub ciężka niedokrwistość.

Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności

Leczenie hydroksymocznikiem może spowodować zahamowanie czynności szpiku kostnego z leukopenią, jako pierwszym i najczęściej występującym objawem. Trombocytopenia i niedokrwistość występują nie tak często i rzadko bez wcześniejszej leukopenii. Badanie stężenia hemoglobiny, całkowitej liczby białych krwinek oraz liczby płytek krwi należy przeprowadzać regularnie, również po ustaleniu indywidualnej, optymalnej dawki. Częstość badań kontrolnych należy określać indywidualnie, ale zazwyczaj raz na tydzień. Jeśli liczba krwinek białych jest mniejsza niż 2,5 x 10⁹/l lub liczba płytek krwi jest mniejsza niż 100 x 10⁹ /l, leczenie należy przerwać, aż do wzrostu tych wartości do wartości bliskich prawidłowym. W przypadku wystąpienia niedokrwistości przed lub w trakcie leczenia, należy podać, jeśli to konieczne, czerwone krwinki. Samoistnie ustępująca erytropoeza megaloblastyczna jest często obserwowana na początku leczenia hydroksymocznikiem. Zmiany morfologiczne przypominają zmiany w niedokrwistości złośliwej, ale nie są zależne od niedoboru witaminy B₁₂ ani kwasu foliowego. W czasie terapii produktem należy często kontrolować liczbę komórek krwi, jak również parametry określające czynność wątroby i nerek. Doświadczenia w stosowaniu hydroksymocznika u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby są ograniczone, dlatego należy zachować szczególną ostrożność u tych pacjentów, szczególnie na początku leczenia. Może zwiększyć się stężenie kwasu moczowego w surowicy, co może wymagać odpowiedniego zmodyfikowania dawki leku. Pacjentów należy poinstruować o konieczności przyjmowania dużej ilości płynów w trakcie leczenia. U pacjentów przyjmujących długotrwale hydroksymocznik w chorobach rozrostowych szpiku, takich jak: samoistna nadpłytkowość i czerwienica prawdziwa, może się rozwinąć wtórna białaczka. Związek z leczeniem lub chorobą podstawową jest aktualnie nieznany. Ponieważ w pojedynczych przypadkach obserwowano raka płaskonabłonkowego skóry, należy obserwować zmiany na skórze w trakcie leczenia. Hydroksymocznik może prowadzić do powstawania bolesnych owrzodzeń nóg, zwykle trudnych do leczenia i wymagających przerwania leczenia. Odstawienie hydroksymocznika zwykle prowadzi do powolnego wygojenia wrzodów w ciągu kilku tygodni. U pacjentów z zaburzeniami mieloproliferacyjnymi w trakcie leczenia hydroksymocznikiem wystąpiła toksyczność związana z zapaleniem naczyń skóry, w tym owrzodzenia i zgorzel w wyniku zapalenia naczyń. Ryzyko toksyczności w wyniku zapalenia naczyń jest zwiększone u pacjentów otrzymujących obecnie lub w przeszłości leczenie interferonem. Z uwagi na potencjalnie ciężkie objawy kliniczne owrzodzeń spowodowanych zapaleniem naczyń skóry zgłaszane u pacjentów z chorobą mieloproliferacyjną, hydroksymocznik należy odstawić w przypadku wystąpienia owrzodzeń wywołanych zapaleniem naczyń skóry i należy rozpocząć leczenie innymi lekami cytoredukcyjnymi. Podanie skojarzone hydroksymocznika i inhibitorów odwrotnej transkryptazy nukleotydowej (NRTI) może zwiększać ryzyko działań niepożądanych NRTI. Hydroksymocznik może wykazywać działanie genotoksyczne, dlatego należy stosować skuteczną antykoncepcję w trakcie leczenia i 3 m-ce po jego zakończeniu. Pacjenci powinni zostać poinformowani o możliwości przechowania spermy pobranej przed rozpoczęciem leczenia. Produkt nie może być stosowany w ciąży i okresie karmienia piersią, chyba, że korzyści przeważają potencjalne zagrożenie. Produkt nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Zdolność reagowania może być upośledzona w czasie leczenia produktem. Należy brać to pod uwagę, gdy wymagana jest wzmożona koncentracja, np. do kierowania samochodem.

Działania niepożądane

.Zahamowanie czynności szpiku kostnego jest działaniem niepożądanym ograniczającym dawkowanie. Działania niepożądane ze strony przewodu pokarmowego występują często, ale rzadko wymagają zmniejszenia dawki i przerwania leczenia. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (często) zahamowanie czynności szpiku kostnego, leukopenia, megaloblastoza; (niezbyt często) małopłytkowość, niedokrwistość. Zaburzenia układu immunologicznego: (rzadko) reakcja nadwrażliwości. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (niezbyt często) brak łaknienia; (rzadko) zespół rozpadu guza; (nieznana) hiperkaliemia. Zaburzenia psychiczne: (rzadko) omamy. Zaburzenia układu nerwowego: (niezbyt często) neuropatia obwodowa; (rzadko) bóle głowy, zawroty głowy, zaburzenia orientacji, drgawki. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (rzadko) ostre reakcje płucne w postaci rozlanych nacieków płucnych, gorączka i duszność, alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych; (bardzo rzadko) zwłóknienie płuc. Zaburzenia żołądka i jelit: (często) biegunka, zaparcie; (niezbyt często) zapalenie trzustki, nudności, wymioty, zapalenie błony śluzowej jamy ustnej. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (niezbyt często) wysypka grudkowo-plamkowa, rumień twarzy, rumień dystalnych części kończyn; (rzadko) wypadanie włosów; (bardzo rzadko) zmiany grzybicopochodne, nadmierna pigmentacja lub zanik skóry i paznokci, owrzodzenia skóry (szczególnie owrzodzenia nóg), świąd, rogowacenie skóry promieniste, rak skóry (rak płaskokomórkowy, rak podstawnokomórkowy), grudki fioletowe, złuszczanie skóry, zapalenie naczyń skóry, zgorzel. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (niezbyt często) przejściowe zaburzenie czynności kanalików nerkowych z towarzyszącym zwiekszeniem stężenia kwasu moczowego, mocznika i kreatyniny w surowicy; (rzadko) bolesne oddawanie moczu; (bardzo rzadko) zaburzenie czynności nerek. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (niezbyt często) nudności, wymioty, brak łaknienia, zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, gorączka polekowa, dreszcze, złe samopoczucie; (rzadko) reakcja nadwrażliwości. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (bardzo często) azoospermia, oligospermia. Nowotwory łagodne, złośliwe i nieokreślone (w tym torbiele i polipy): u pacjentów przyjmujących przewlekle hydroksymocznik w chorobach rozrostowych szpiku, takich jak: czerwienica prawdziwa i samoistna nadpłytkowość, może się rozwinąć wtórna białaczka. Związek z leczeniem lub chorobą podstawową jest aktualnie nieznany. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: w czasie terapii hydroksymocznikiem może wystąpić megaloblastoza, która nie reaguje na leczenie kwasem foliowym czy witaminą B₁₂. Zahamowanie czynności szpiku kostnego ustępuje jednak, gdy leczenie zostanie przerwane. Hydroksymocznik może zmniejszać stężenie żelaza w surowicy krwi i wykorzystanie żelaza przez krwinki czerwone. Nie zmienia to jednak czasu przeżycia krwinek czerwonych. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: po wprowadzeniu leku do obrotu obserwowano przypadki hiponatremii. Zaburzenia układu nerwowego: duże dawki mogą powodować umiarkowaną senność. Zaburzenia żołądka i jelit: ciężkie zaburzenia żołądkowe (nudności, wymioty, brak łaknienia) wynikające ze skojarzonego leczenia hydroksymocznikiem i napromienianiem można zwykle złagodzić przez tymczasowe przerwanie podawania hydroksymocznika. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: hydroksymocznik może nasilać stan zapalny błon śluzowych, będący działaniem niepożądanym napromieniania. Może to wywoływać rumień i przebarwienia („reakcja przypomnienia”) uprzednio napromienianych tkanek. W odosobnionych przypadkach obserwowano przebarwienie, rumień, zanik skóry i paznokci, złuszczanie się, fioletowe grudki i wypadanie włosów, grzybicopochodne zmiany skóry, rogowacenie promieniste, raka skóry, owrzodzenia skóry (zwłaszcza owrzodzenie nóg), zapalenie naczyń skóry, zgorzel, świąd i przebarwienie skóry i paznokci po latach długotrwałego codziennego leczenia podtrzymującego hydroksymocznikiem.

Ciąża i laktacja

Hydroksymocznik jest potencjalnym czynnikiem mutagennym. Badania na zwierzętach pokazują wzrost liczby wad wrodzonych. Lek nie powinien być stosowany w ciąży, chyba, że korzyść dla matki przewyższa nad potencjalnym zagrożeniem dla płodu. Kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczną antykoncepcję przed rozpoczęciem i w trakcie leczenia hydroksymocznikiem. Jeśli pacjentka zajdzie w ciążę w trakcie leczenia, należy zaproponować jej skorzystanie z możliwości badań genetycznych. Hydroksymocznik przenika barierę łożyskową. Hydroksymocznik przenika do mleka ludzkiego. Należy przerwać karmienie piersią przed rozpoczęciem leczenia. Hydroksymocznik może wykazywać działanie genotoksyczne. Jeśli pacjentka chce zajść w ciążę po zakończeniu leczenia, należy ją skierować na badania genetyczne. Mężczyźni powinni stosować skuteczną antykoncepcję w trakcie leczenia i 3 m-ce po jego zakończeniu. Pacjenci powinni zostać poinformowani o możliwości przechowania spermy pobranej przed rozpoczęciem leczenia. Leczenie może mieć wpływ na płodność u mężczyzn. Bardzo często obserwowano odwracalną oligospermię i azoospermię.

Przedawkowanie

U pacjentów, którzy przyjęli wielokrotną dawkę dobową, obserwowano ostre śluzówkowo-skórne objawy. Obserwowano także: bolesność, fioletowe grudki, obrzęk dłoni i stóp, prowadzące do złuszczania się skóry, ogólne przebarwienie skóry i zapalenie błony śluzowej jamy ustnej. Natychmiastowe leczenie obejmuje płukanie żołądka, z następowym zastosowaniem środków podtrzymujących czynności życiowe i monitorowaniem układu krwiotwórczego.

ICD-10