OxyContin®

Wskazania

Silny ból który może być właściwie leczony jedynie przez zastosowanie opioidowych leków przeciwbólowych. Lek jest wskazany do stosowania u dorosłych oraz młodzieży powyżej 12 lat.

Dawkowanie

Dawkowanie należy dostosować do nasilenia bólu oraz indywidualnej wrażliwości pacjenta. W celu odpowiedniego doboru dawki preparat dostępny jest w różnych dawkach. O ile nie zostanie zalecone inaczej, preparat należy podawać w następujący sposób. Dorośli i młodzież (>12 lat). Dawka początkowa. Stosowana zazwyczaj u pacjenta, który nie otrzymywał dotychczas opioidów, wynosi 10 mg oksykodonu chlorowodorku doustnie co 12 h. U pacjentów leczonych opioidami, dawka początkowa preparatu może być większa, w zależności od wcześniejszych reakcji pacjenta na opioidy. Na podstawie dobrze kontrolowanych badań klinicznych ustalono, że dawki 10-13 mg oksykodonu chlorowodorku odpowiadają około 20 mg siarczanu morfiny, przy czym oba te produkty były stosowane w postaci o przedł. uwalnianiu. Lek jest produktem o przedł. uwalnianiu, dlatego nie jest przeznaczony do leczenia bólu przebijającego. Ustalenie dawkowania. Niektórzy pacjenci leczeni przewlekle opioidami o kontrolowanym uwalnianiu wymagają podawania leku przeciwbólowego o natychmiastowym uwalnianiu, doraźnie, w celu leczenia bólu przebijającego. Pojedyncza dawka leku przyjmowanego doraźnie powinna odpowiadać jednej szóstej dawki dobowej leku przeciwbólowego w dawce równoważnej. Konieczność zastosowania więcej niż dwóch dawek leku doraźnego w ciągu doby zazwyczaj wskazuje na potrzebę zwiększenia dawki podstawowej preparatu o kontrolowanym uwalnianiu. Dawkę tę powinno się zwiększać nie częściej niż co 1-2 dni, aż do czasu osiągnięcia stabilnej dawki przyjmowanej co 12 h. Poza zwiększeniem dawki 10-20 mg co 12 h, należy ją zwiększać w przybliżeniu o jedną trzecią, aż do uzyskania pożądanego efektu leczniczego. Celem takiego dawkowania jest ustalenie właściwej dla pacjenta dawki leku podawanego co 12 h, która wywołuje odpowiednie działanie przeciwbólowe, przy możliwych do zaakceptowania przez pacjenta działaniach niepożądanych oraz minimalnym stosowaniu dodatkowego leku doraźnego w czasie kiedy konieczne jest leczenie bólu. Większość pacjentów wymaga podawania równych dawek leku co 12 h (ta sama dawka rano i wieczorem), w niektórych przypadkach korzystniejsze może być dostosowanie dawki leku do zmian natężenia bólu w czasie i podawanie innej dawki rano i wieczorem. Zasadniczo należy wybierać najmniejszą skuteczną dawkę przeciwbólową. W przypadku bólu nienowotworowego wystarcza na ogół dawka dobowa 40 mg, chociaż może wystąpić konieczność zastosowania większych dawek. Pacjenci z bólem nowotworowym mogą wymagać zastosowania dawek większych 80-120 mg, a w pojedynczych przypadkach nawet do 400 mg. Czas trwania leczenia. Oksykodonu nie należy stosować przez okres dłuższy niż to konieczne. W przypadku konieczności długotrwałego leczenia bólu ze względu na charakter i nasilenie choroby, należy starannie obserwować pacjenta, aby ustalić, czy dalsze leczenie jest potrzebne, a jeżeli tak, to, w jakim zakresie. Przerwanie leczenia. Jeżeli pacjent nie będzie już wymagał leczenia oksykodonem, zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki, aby uniknąć wystąpienia objawów z odstawienia. Zaburzenia czynności nerek i wątroby. W tej grupie pacjentów ustalenie dawki początkowej należy oprzeć na ostrożnych i zachowawczych założeniach. Dawkę należy zmniejszyć o połowę względem dawki początkowej zalecanej dla dorosłych (np. dla pacjentów nie leczonych wcześniej opioidami całkowita dawka dobowa to 10 mg doustnie), a następnie należy wymiareczkować indywidualnie dawkę skuteczną u danego pacjenta, dostosowując ją do sytuacji klinicznej pacjenta. Z tego względu najmniejsza zalecana dawka, tj. 10 mg, może być w takich przypadkach nieodpowiednia jako dawka początkowa. Można wtedy zastosować tabletkę o przedł. uwalnianiu zawierającą 5 mg chlorowodorku oksykodonu. Inni pacjenci z grupy podwyższonego ryzyka. Pacjenci z niską mc. lub wolno metabolizujący leki, którzy dotychczas nie byli leczeni opioidami, powinni otrzymać początkową dawkę o połowę mniejszą od zazwyczaj zalecanej u dorosłych. W takich przypadkach dawka, tj. 10 mg, może być nieodpowiednia jako dawka początkowa i wówczas można zastosować dawkę 5 mg, Dzieci i młodzież. Produkt nie jest zalecany do stosowania u dzieci <12 lat ze względu na niewystarczające dane o jego bezpieczeństwie i skuteczności stosowania w tej grupie wiekowej.

Uwagi

Tabl. o przedłużonym uwalnianiu należy przyjmować zgodnie z ustalonym dawkowaniem 2x/dobę, zawsze w tych samych godz. Tabl. o przedłużonym uwalnianiu można przyjmować podczas posiłków lub niezależnie od nich, popijając je wystarczającą ilością płynu. Tabl. nie należy łamać ani żuć. Oksykodonu nie należy stosować przez okres dłuższy niż to konieczne. W przypadku konieczności długotrwałego leczenia bólu ze względu na charakter i ciężkość choroby, należy starannie obserwować pacjenta, aby ustalić, czy dalsze leczenie jest potrzebne, a jeżeli tak, to, w jakim zakresie. Jeżeli pacjent nie będzie już wymagał leczenia oksykodonem, zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki, aby uniknąć wystąpienia objawów odstawienia.

Działanie

Oksykodon wykazuje powinowactwo do receptorów opioidowych kappa, mi i delta w mózgu, rdzeniu kręgowym i narządach obwodowych. Oksykodon jest agonistą receptorów opioidowych nieposiadającym działania przeciwstawnego. W lecznictwie wykorzystuje się przede wszystkim jego właściwości przeciwbólowe i uspokajające. W porównaniu do konwencjonalnego oksykodonu podawanego w monoterapii lub leczeniu skojarzonym, tabl. o przedłużonym uwalnianiu zapewniają dużo dłuższy okres łagodzenia bólu bez nasilania działań niepożądanych.

Skład

1 tabl. o przedł. uwalnianiu zawiera 5 mg, 10 mg, 20 mg, 40 mg lub 80 mg oksykodonu chlorowodorku, co odpowiada 4,5 mg, 9 mg, 17,9 mg, 35,9 mg lub 71,7 mg oksykodonu.

Interakcje

Może wystąpić nasilenie działania leków hamujących aktywność OUN podczas jednoczesnego stosowania oksykodonu z produktami leczniczymi o działaniu ośrodkowym, takimi jak: leki uspokajające, leki nasenne, pochodne fenotiazyny, neuroleptyki, leki przeciwdepresyjne, leki przeciwhistaminowe, leki przeciwwymiotne i inne opioidy, które mogą nasilać ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, zwłaszcza depresji oddechowej. Znane są interakcje inhibitorów MAO z opioidowymi lekami przeciwbólowymi. Inhibitory MA powodują pobudzenie OUN lub jego hamowanie, powiązane z przełomem nadciśnieniowym lub nagłym spadkiem ciśnienia. Oksykodon należy stosować ostrożnie u pacjentów stosujących jednocześnie inhibitory MAO lub u pacjentów, którzy stosowali inhibitory MAO w ciągu ostatnich 2 tyg. Alkohol może wzmacniać działanie farmakodynamiczne leku; należy unikać równoczesnego przyjmowania. Leki o działaniu cholinolitycznym (np. psychotropowe, przeciwhistaminowe, przeciwwymiotne, leki przeciw chorobie Parkinsona) mogą nasilać cholinolityczne działania niepożądane oksykodonu, takie jak zaparcia, suchość w jamie ustnej lub zaburzenia wydalania moczu. W trakcie równoczesnego stosowania oksykodonu i leków przeciwzakrzepowych pochodnych kumaryny obserwowano przypadki klinicznie istotnego zmniejszenia lub zwiększenia wartości wskaźnik protrombinowego - INR. Oksykodon jest metabolizowany głównie przy udziale izoenzymów CYP3A4 a także, częściowo, przez CYP2D6. Aktywność obu szlaków metabolicznych może być hamowana lub intensyfikowana przez różne, jednocześnie podawane produkty lecznicze lub składniki diety. Inhibitory CYP3A4, takie jak antybiotyki makrolidowe (np. klarytromycyna, erytromycyna, telitromycyna), azolowe leki przeciwgrzybiczne (np. ketokonazol, worykonazol, itrakonazol, pozakonazol), inhibitory proteazy (np. boceprewir, rytonawir, indinawir, nelfinawir, sakwinawir), cymetydyna, a także sok grejfrutowy mogą powodować zmniejszenie klirensu oksykodonu, co może prowadzić do zwiększenia stężenia oksykodonu w osoczu. W takiej sytuacji konieczne może być dostosowanie dawki oksykodonu. Itrakonazol - silny inhibitor CYP3A4, w dawce 200 mg doustnie przez 5 dni, zwiększył wartości AUC doustnego oksykodonu. Średnio, wartość AUC była około 2,4 razy wyższa (zakres 1,5-3,4). Worykonazol, inhibitor CYP3A4, w dawce 200 mg 2x/dobę przez 4 dni (400 mg podane w pierwszych dwóch dawkach), zwiększył wartości AUC doustnego oksykodonu. Średnio, wartość AUC była około 3,6 razy wyższa (zakres 2,7-5,6). Telitromycyna, inhibitor CYP3A4, w dawce 800 mg doustnie przez 4 dni, zwiększył wartości AUC dla doustnego oksykodonu. Średnio, wartość AUC była około 1,8 razy wyższa (zakres 1,3-2,3). Sok grejpfrutowy, inhibitor CYP3A4, w ilości 200 ml 3x/dobę przez 5 dni, zwiększył wartości AUC dla doustnego oksykodonu. Średnio, wartość AUC była około 1,7 razy wyższa (zakres 1,1-2,1). Leki aktywujące CYP3A4, takie jak ryfampicyna, karbamazepina, fenytoina i dziurawiec zwyczajny mogą przyspieszać metabolizm oksykodonu. Może to spowodować zwiększenie klirensu oksykodonu i zmniejszenie stężenia oksykodonu w osoczu. W takiej sytuacji dawka oksykodonu może wymagać odpowiedniego dostosowania. Dziurawiec zwyczajny, induktor CYP3A4, w dawce 300 mg 3x/dobę podawanej przez 15 dni, zmniejszył wartości AUC dla doustnego oksykodonu. Średnio, wartość AUC był o około 50% niższa (zakres 37-57%). Ryfampicyna, induktor CYP3A4, podawany po 600 mg raz/dobę przez 7 dni, zmniejszył wartości AUC dla doustnego oksykodonu. Średnio, wartość AUC była około 86% niższa. Leki hamujące aktywność CYP2D6, takie jak paroksetyna i chinidyna, mogą powodować zmniejszeni klirensu oksykodonu, co może prowadzić do wzrostu stężenia oksykodonu w osoczu. Nie jest znany wpływ innych istotnych inhibitorów izoenzymów układu cytochromu na metabolizm oksykodonu. Należy uwzględniać możliwość wystąpienia interakcji.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na oksykodonu chlorowodorek lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Oksykodonu nie wolno stosować w żadnej sytuacji, w której stosowanie opioidów jest przeciwwskazane: ciężka depresja oddechowa z niedotlenieniem, podwyższony poziom dwutlenku węgla we krwi (hiperkarbia), ciężka przewlekła obturacyjna choroba płuc, serce płucne, ciężka astma oskrzelowa lub niedrożność porażenna jelit.

Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności

Nie zaleca się stosowania preparatu u dzieci w wieku poniżej 12 lat ze względu na niewystarczające dane dotyczące bezpieczeństwa i skuteczności stosowania w tej grupie wiekowej. Najpoważniejszym zagrożeniem związanym z przedawkowaniem opioidów jest depresja oddechowa. Depresja oddechowa wywołana przez oksykodon może prowadzić do kumulowania dwutlenku węgla we krwi, a wtórnie w płynie mózgowo-rdzeniowym. Opioidy mogą powodować ciężkie niedociśnienie tętnicze u podatnych osób. Należy zachować ostrożność w przypadku podawania oksykodonu u osłabionych pacjentów w podeszłym wieku, pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności płuc, zaburzeniami czynności wątroby lub nerek, obrzękiem śluzowatym, niedoczynnością tarczycy, chorobą Addisona, niewydolnością kory nadnerczy, łagodnym rozrostem gruczołu krokowego, psychozą organiczną ostrą po zatruciu (np. alkoholem), alkoholizmem, majaczeniem alkoholowym, stwierdzonym uzależnieniem od opioidów, chorobami dróg żółciowych, zapaleniem trzustki, kamicą żółciową, obturacyjnymi i zapalnymi chorobami jelit, stanami zapalnymi jelit, urazem głowy (z powodu ryzyka podwyższonego ciśnienia śródczaszkowego), nadciśnieniem, hypowolemią, padaczką lub ze skłonnością do drgawek oraz pacjentów stosujących inhibitory MAO. W przypadku wystąpienia lub podejrzenia niedrożności porażennej jelit, preparat należy natychmiast odstawić. Preparat 80 mg, tabl. o przedłużonym uwalnianiu, nie jest zalecany do stosowani u pacjentów, którzy dotychczas nie przyjmowali opioidów, ponieważ dawka ta może spowodować wystąpienie u nich zagrażającej życiu depresji oddechowej. Podczas przewlekłego stosowania u pacjenta może się rozwinąć tolerancja na lek i będzie wymagane stopniowe zwiększanie dawki dla utrzymania stałej kontroli bólu. Przewlekłe stosowanie tego preparatu może prowadzić do uzależnienia fizycznego, a w przypadku nagłego przerwania leczenia - do rozwoju zespołu odstawienia. Gdy pacjent nie będzie już wymagał leczenia oksykodonem, zaleca się stopniową redukcję dawki, aby zapobiec wystąpieniu objawów odstawienia. Objawy odstawienne obejmują: ziewanie, rozszerzenie źrenic, łzawienie, wyciek wodnisty z nosa, drżenie, nadmierne pocenie się, lęk, pobudzenie, drgawki, bezsenność. W rzadkich przypadkach może wystąpić zjawisko hiperalgezji, która nie ustępuje po zwiększeniu dawki oksykodonu, szczególnie u pacjentów dotychczas leczonych dużymi dawkami. Konieczne może by zmniejszenie dawki oksykodonu lub zmiana na inny opioid. Oksykodon może być przedmiotem nadużywania, podobnie jak inne silne opioidy. Osoby z ukrytym lub jawnym uzależnieniem psychicznym mogą poszukiwać leku i nadużywać go w celach innych niż medyczne. Istnieje ryzyko rozwoju uzależnienia psychicznego (nałóg) od leków opioidowych, w tym oksykodonu. U pacjentów nadużywających alkoholu lub leków wywiadzie, preparat powinien być stosowany z szczególną ostrożnością. Aby nie doszło do uszkodzenia systemu kontrolowanego uwalniania substancji czynnej, tabl. o przedłużonym uwalnianiu należy połykać w całości, nie łamać, nie żuć i nie kruszyć. Stosowanie przełamanych, przeżutych lub rozkruszonych tabl. oksykodonu o przedłużonym uwalnianiu prowadzi do szybkiego uwolnienia i wchłonięcia potencjalnie śmiertelnej dawki oksykodonu. Jednoczesne picie alkoholu i stosowanie preparatu może nasilać działania niepożądane leku; należy unikać równoczesnego przyjmowania. Preparat zawiera podwójną otoczkę polimerową i przeznaczony jest wyłącznie do stosowania doustnego. Nadużywanie formy doustnej przez podanie dożylne może prowadzić do wystąpienia ciężkich, potencjalnie śmiertelnych działań niepożądanych. Preparat nie jest polecany do stosowania przed operacją lub w ciągu 12-24 h po operacji. Czas, w którym rozpoczyna się stosowanie preparatu w okresie pooperacyjnym zależy od rodzaju i zakresu operacji, procedury anestezjologicznej, stosowania innych leków i ogólnego stanu pacjenta oraz od wnikliwej oceny współczynnika korzyści do ryzyka indywidualnie dla każdego pacjenta. Podobnie jak w przypadku wszystkich opioidów, oksykodon należy stosować ostrożnie po operacjach w obrębie jamy brzusznej. Opioidy zaburzają perystaltykę jelit, zatem nie należy ich stosować dopóki prawidłowa funkcja jelit nie zostanie medycznie potwierdzona. Pozostałość tabl. można znaleźć w kale. Produkt leczniczy zawiera laktozę. Pacjenci z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu Lapp czy zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy nie powinni przyjmować tego preparatu. Oksykodon może obniżać zdolność do prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Jest to szczególnie prawdopodobne na początku leczenia preparatem, po zwiększeniu dawki lub rotacji preparatu oraz gdy preparat jest łączony z alkoholem lub lekami, które ograniczają działanie centralnego układu nerwowego. U pacjentów otrzymujących stałe dawki leku wpływ taki może nie występować. Dlatego lekarz prowadzący powinien zdecydować czy pacjent może prowadzić pojazdy mechaniczne lub obsługiwać urządzenia mechaniczne w ruchu.

Działania niepożądane

Ze względu na swoje właściwości farmakologiczne, oksykodon może powodować depresję oddechową, zwężenie źrenic, skurcz oskrzeli i skurcz mięśni gładkich oraz może znosić odruch kaszlowy. Najczęstsze działania niepożądane to nudności (szczególnie na początku leczenia) oraz zaparcia. Depresja oddechowa jest głównym zagrożeniem przy przedawkowaniu opioidów i pojawia się najczęściej u osób w podeszłym wieku lub pacjentów osłabionych. Zakażenia i zarażenia pasożytnicze: (rzadko) opryszczka. Zaburzenia układu immunologicznego: (niezbyt często) nadwrażliwość; (nieznana) reakcje anafilaktyczne. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (często) zmniejszenie apetytu do utraty apetytu: (niezbyt często) odwodnienie; (rzadko) zwiększenie apetytu. Zaburzenia psychiczne: (często) zmiany nastroju i osobowości (np. lęk, depresja), zmniejszona aktywność, niepokój, nadmierna aktywność psychoruchowa, nerwowość, bezsenność, nieprawidłowe myślenie, stan splątania; (niezbyt często) pobudzenie, chwiejność emocjonalna, euforia, zaburzenia percepcji (np. halucynacje, brak świadomości), spadek popędu płciowego, uzależnienie od leku; (nieznana) zachowania agresywne. Zaburzenia układu nerwowego: (bardzo często) uspokojenie polekowe (senność aż do zaburzeń świadomości), zawroty głowy, ból głowy; (często) drżenie mięśniowe; (niezbyt często) niepamięć, zaburzenia koncentracji, napady drgawkowe (zwłaszcza u osób z padaczką lub ze skłonnością do drgawek), migrena, zaburzenia smaku, zwiększone napięcie mięśniowe, mimowolne skurcze mięśni, niedoczulica, zaburzenia koordynacji, parestezje, zaburzenia mowy, omdlenia; (nieznana) hiperalgezja. Zaburzenia oka: (niezbyt często) zwężenie źrenic, osłabienie widzenia. Zaburzenia ucha i błędnika: (niezbyt często) zaburzenia słuchu, zawroty głowy. Zaburzenia serca: (niezbyt często) kołatanie serca (w kontekście objawów zespołu odstawienia), tachykardia. Zaburzenia naczyniowe: (niezbyt często) rozszerzenie naczyń; (rzadko) niedociśnienie tętnicze, hipotonia ortostatyczna. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (często) duszność; (niezbyt często) zmiany głosu, kaszel, depresja oddechowa. Zaburzenia żołądka i jelit: (bardzo często) zaparcia, nudności, wymioty; (często) ból brzucha, biegunka, suchość w jamie ustnej, czkawka, niestrawność; (niezbyt często) dysfagia, odbijanie się, wzdęcia z oddawaniem wiatrów, niedrożność jelit, owrzodzenie jamy ustnej, zapalenie błony śluzowej jamy ustnej; (rzadko)smoliste stolce, choroby zębów, krwawienia z dziąseł; (nieznana) próchnica zębów. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych; (niezbyt często) zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych; (nieznana) cholestaza, kolka żółciowa. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (bardzo często) świąd; (często) reakcje skórna / wysypka, nadmierna potliwość; (niezbyt często) suchość skóry; (rzadko) pokrzywka. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (często) bolesne oddawanie moczu, nagłe parcie na pęcherz; (niezbyt często) zatrzymanie moczu. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (niezbyt często) impotencja; (nieznana) zanik miesiączki. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (często) stany osłabienia; (niezbyt często) dreszcze, uzależnienie fizyczne obejmujące objawy odstawienia, tolerancja na lek, ból (np. ból w klatce piersiowej), złe samopoczucie, obrzęk, obrzęk obwodowy, pragnienie; (rzadko) Zwiększenie lub zmniejszenie mc. Urazy, zatrucia i powikłania po zabiegach: (niezbyt często) przypadkowe urazy.

Ciąża i laktacja

O ile to możliwe należy unikać stosowania preparatu u kobiet w ciąży lub u kobiet karmiących piersią.Dane dotyczące stosowania oksykodonu u kobiet w ciąży są ograniczone. Oksykodon przenika przez łożysko. Noworodki, których matki stosowały opioidy w czasie ostatnich 3-4 tyg. przed porodem powinny być monitorowane pod kątem wystąpienia depresji oddechowej. W przypadku podawania preparatu w trakcie porodu, u płodu może się rozwinąć depresja oddechowa. Oksykodon może być wydzielany do mleka ludzkiego i może wywołać depresję oddechową u płodu. Według wykonanych oznaczeń, stosunek stężenia leku w osoczu do stężenia w mleku wynosił 3,4 : 1. Dlatego oksykodon nie powinien być stosowany przez matki karmiące piersią.

Przedawkowanie

Ostre przedawkowanie oksykodonu może objawiać się depresją oddechową, sennością prowadzącą do osłupienia lub śpiączki, niedociśnieniem, zwężeniem źrenic, bradykardią, niedociśnieniem tętniczym i śmiercią. Należy utrzymywać drożność dróg oddechowych. Czyści antagoniści opioidowi np. nalokson są specyficznym antidotum przeciwko objawom przedawkowania opioidów. Inne środki podtrzymujące powinny być stosowane w razie konieczności. Przedawkowanie można leczyć podaniem antagonistów opioidów (np. naloksonu dożylnie w dawce 0,4-2 mg). Podawanie należy powtarzać co 2-3 minuty w miarę potrzeby lub lek należy podawać we wlewie dożylnym w ilości 2 mg na 500 ml 0,9% chlorku sodu lub 5% dekstrozy (0,004 mg/m naloksonu). Wlew powinien być podawany z szybkością odpowiadającą wcześniej podawanym dawko uderzeniowym i powinien być dostosowany do reakcji pacjenta. Należy rozważyć płukanie żołądka. W przypadku wystąpienia wstrząsu krążeniowego wskutek przedawkowania leku należy zastosować środki podtrzymujące (w tym sztuczne oddychanie oraz podanie tlenu, leków obkurczających naczynia i płynów infuzyjnych). Zatrzymanie akcji serca lub zaburzenia rytmu mogą wymagać masażu serca lub defibrylacji. W razie potrzeby należy zastosować sztuczne oddychanie. Należy również zapewnić odpowiednią ilość płynów i elektrolitów.

ICD-10