Panel dyskusyjny cz. 2

Proszę Państwa, witam na panelu dyskusyjnym.Bardzo dziękuję naszym wykładowcom zaudział w nim, a Państwu zapytania.No i zaczniemy z grubejrury.Czym jest ten standaryzowany screening,który jest pojęciem w Polsce, bądźmyszczerzy, nowym.

No, to jest pojęcie-- możetak, ono nie jest tak dokońca nowe, natomiast nie jestprzeznaczone-- ta wiedza nie jest dlanas lekarzy przeznaczona, o, takbym powiedziała, ponieważ w Polsce standaryzowanymscreeningiem, takim mówię, rozwojowym zajmująsię głównie psycholodzy albo pedagodzy specjalni.I narzędzia-- my nie jesteśmynauczeni, jak stosować te narzędzia, któresą takie właśnie wystandaryzowane, szczególniew kierunku czy zaburzeń, zaburzenia autystycznego,czy innych rozwojowych.

I no na przykład notaki test, który jest dość powszechnyi od kilku lat stosowany,jest złotym standardem na świecie iw Polsce również już wtej chwili to jest test SCQ.To jest kwestionariusz komunikacji, któryjest oczywiście testem dla rodzica, któryodpowiada na pytania dotyczące dziecka.I to jest jedno ztych narzędzi przesiewowych, które ma wysoką,wysokie parametry właśnie walidacji dlanaszej populacji również i to jednoz nich, ale na pewnoteż państwo znacie, bo przez szereglat był przez Fundację BadaBada stosowany test czat również dlarodziców, test przesiewowy w kierunkuzaburzeń autystycznych.

Więc to są takie testy.Natomiast do nich trzeba miećdostęp i tak jak do niektórychsą dostępy właśnie na stronachróżnych fundacji, tak na przykład doSCQ nie ma takiego dostępu,to specjaliści się tym zajmują.Zatem nasza rola jest taka,że my wychwytujemy te dzieci, uktórych zauważamy nieprawidłowości rozwojowe napodstawie kamieni milowych i odsyłamy dzieckodo specjalistów.Najczęściej są to właśnie psycholodzy.

O to miałem pytać, akonkretnie, czyli gdzie skierować dziecko?Bo to jest chyba pytaniekluczowe.

Tak, tu już jest kwestiatego, co rodzic wybierze, ale mymamy każde miasto, każdy rejonma przeznaczone dla siebie poradnie psychologiczno-pedagogiczneoraz ośrodki wczesnej interwencji itam rodzic może się zgłosić pokierowanynajczęściej przez nas jednak pediatrówalbo przez placówki takie jak przedszkolabądź szkoły.

Pani doktor, zwracam się dopani doktor Iwony Paciepnik.Pani doktor, w pani praktycejaki odsetek dzieci wymaga skierowania nana powiedzmy ten screening, nate badania screeningowe.

Coraz większy, coraz większy.Nie umiem powiedzieć procentowo.Też nie o to chodzi.Chodzi o to, czy tojest rzadki problem, czy.W porównaniu do lat poprzednich,coraz więcej obserwujemy dzieci, które przesyłamycelem screeningu do zaburzeń zespektrum.

Tutaj, tak jak pani doktorpowiedziała, funkcjonują specjalne poradnie, na przykładna terenie Krakowa są czterytakie ośrodki.Tych ośrodków jest za mało.Ci rodzice bardzo długo czekająna takie badanie.Tak naprawdę już w szóstym,dziewiątym miesiącu życia dziecka można zauważyćpewne cechy, które będą nasskłaniały do skierowania dziecka celem takiegoscreeningu.U nas dzieci są taknaprawdę diagnozowane między drugim a trzecimrokiem życia.To jest zdecydowanie za późno.Poradnie pedagogiczno-psychologiczne też nie są,przynajmniej na terenie Małopolski, przygotowane dotego, aby takie dzieci diagnozować.Na terenie Małopolski ja znampięć ośrodków, które zajmują się screeningiemdzieci ze spektrum autyzmu iczas oczekiwania do specjalisty to jestokoło tak jak powiedziałam dwalata.

To jest niepoważne.To jest tak?Dlatego rodzice szukają bardzo częstopomocy prywatnej.Nie zawsze trafiają do odpowiednichspecjalistów.I to jest kolejny problemi tragedia tych rodziców.

Znaczy, dlaczego ja to takpodkreślam?Dlatego, że wszyscy wiemy oznaczeniu wczesnej interwencji.Generalnie im szybciej, tym lepiej.Tym lepiej.Interwencja niestety przynosi znacznie gorszeefekty niż ta wprowadzona wcześniej.

I o tym warto pamiętać.Po prostu rozwój dziecka niejest liniowy.Tak, te najwcześniejsze pierwsze dwa,trzy lata życia decydują prawdopodobnie wdziesięciu procentach o ostatecznym efekcie.

Diagnoza, diagnoza profesjonalna.Ja nie mówię o screeningu,tylko już diagnoza powinna być postawionaprzed drugim rokiem życia, jeślichcemy uzyskać bardzo dobre efekty interwencji.

No, u nas to tutajpani doktor mówi drugi, trzeci rokżycia, a ja bym powiedziała,że dużo później nawet.Szczególnie te dzieci, które funkcjonująwyżej, to one jak dopiero pójdądo szkoły- W przypadku tegoautyzmu wysoko funkcjonującego tak, tych zaburzeńtak wysoko, dzieci wysoko funkcjonujących,tak nawet jeszcze później.

No to przejdźmy do konkretnegoprzykładu podanego przez naszego widza.Mam w POZ-cie dziewczynkę lattrzy nie mówi, poza pojedynczymi, bardzokrótkimi wyrazami.Gdzie mogę ją pokierować?Stylizacji mamy pod opieką logopedy.Rozumiem, że to jest błądliterówka.Odmówiła przyjęcia do poradni psychologicznej.Jak byście państwo to skomentowali?

Jeżeli rodzic nie chce zwrócićsię do poradni psychologicznej, nie wiem,czy chodziło konkretnie o psychologiczno-pedagogiczną,to można taką osobę pokierować dopsychologa rozwojowego.To nie musi być odrazu, oczywiście trzeci rok to takjak mówimy, to już jest,to jest późno, więc rodzic musisobie zdawać sprawę, że przedewszystkim trzeba uświadomić tego rodzica, żeniepodjęcie już teraz diagnostyki iewentualnej interwencji szkodzi dziecku po prostu.Zatem tak jak mówię, alboindywidualnie, albo ośrodki wczesnej interwencji, któreno one działają troszkę, bympowiedziała bardziej przyjaźnie, takie mam wrażenie.Nie wiem, jakie jest doświadczeniepani doktor i są-- wydają siębyć bardziej wspierające.Także taka opieka w ramachopieki państwowej NFZ-owskiej to ośrodki wczesnejinterwencji.Ale psycholodzy rozwojowi również sobieradzą z jakimś rozwiązaniem dla takiegorodzica, który odmawia porady konkretniepsychologa, jest też pokierowanie dziecka doneurologa rozwojowego i zasięgnięcia jegoopinii.Może on przekona rodzica, że,że to jest jednak ważny aspektrozwojowy dziecka.

Tutaj jeszcze jest jedna rzecz,że to pytanie zostało zadane napodstawie tylko jednego objawu.Tak więc tutaj też zwróciłabymuwagę na to, że jeżeli tenrodzic tak bardzo obawia siępsychologa, też można by było goskierować, tak jak powiedziałe doneurologa, ale również na przykład laryngologacelem zbadania słuchu.Ocena słuchu, oczywiście.Tak, bo może po prostunie słyszeć.To by była pierwsza taka,pierwsza taka interwencja.I w momencie, kiedy rodzicprzekonałby się, że to nie jestzaburzenie słuchu, na przykład, możeprościej byłoby go przekierować już wtedy

do poradni psychologicznej. No i kontynuujmytemat.Jak szybko?Jeżeli powiedzmy dziecko nie spełniakroku milowego, ma-- widzimy w badaniubilansowym, że, że powiedzmy jestopóźnione.Pytanie, ile to opóźnienie musiwynosić, żebyśmy zaczęli się martwić?No bo wiadomo, że tojest pełen zakres.To nie jest tak, żewszystkie dzieci dokładnie w tym samymwieku osiągają te same etapy.

Ja bym tutaj, tutaj bymzatrzymała, ponieważ to jest to, copodkreślają te najnowsze, ta najnowszapublikacja i autorzy tej publikacji, żenie czekajmy, nie dajmy- -szerokichnorm.Ten-- to, co jest wtych tabelach, w tej publikacji właśnieamerykańskiej, jest już tą normą,którą dziecko powinno spełniać.Czyli jeśli nie robi konkretnychrzeczy- Górną granicą normy nazwijmy topo imieniu.Tak, dokładnie.Czyli jak ten punkt, wktórym, w którym na przykład dzieckoma mówić te pięćdziesiąt słów,to, to jest ten moment.Jeśli nie mówi, to wysyłamyjuż do oceny screeningowej albo dooceny psychologicznej lub właśnie, jeślijest to zakres mowy, to dolaryngologa, żeby jak najszybciej zweryfikować,czy to nie jest.

Z wrażenia nawet czas sięnam zatrzymał.Mówię o naszym, naszym, naszymliczniku, ale rozumiem, że szukamy czasuna kilka pytań.

Jak z wcześniakami?Czy wystarczy stosować wiek korygowanypo prostu licząc do ciąży?Czy musimy stosować inne sposoby?

Wcześniaki-- ja powiem tak zwcześniakami jest w ogóle super sytuacjaw Polsce, ponieważ one sązaopiekowane, one są oglądane.Nie mówię, że są oglądanejakoś systematycznie przez psychologów, ale bardzosą opiekowane przez neonatologów ipediatrów i są poddawane bardzo systematycznym,określonym-- w określonym schemacie ocenom.Więc to jest jedno szczęściedla wcześniaków, a drugie, że jednakpatrzymy na wiek skorygowany.Czyli jeśli dziecko urodziło sięprzedwcześnie o miesiąc, to jak jewidzimy właśnie po tym miesiącu,to, to jest właściwie noworodek wpierwszej dobie życia.

Dziękuję bardzo.

Pytanie, które właściwie chyba teżzawiera swą odpowiedź.Czy wyrazy dźwiękonaśladowcze liczymy jakosłowa?Brum, brum, hau, miau?

Ja rozumiem, że to chodzio to, czy możemy dziecku, którejuż powinno mówić słowa zrozumiałedla obcego- A wydaje wyrazy dźwiękonaśladowcze.

-to to zależy od wiekutego dziecka.Jeśli ma prawo to robićjeszcze półtoraroczniak, dwulatek, ale trzylatek jużnie.Trzylatek już powinien być precyzyjny,czyli nie powinien mówić miau, miauna kota, tylko powinien mówićkot.

Proszę państwa, mamy jeszcze wykładprzed sobą pani doktor Paciepnik poświęconywizycie patronażowej, więc zostawmy teelementy.Będzie o wcześniakach.

Dwa zdania, bo widzę, żetemat magnezu Państwa bardzo zainteresował.Czy możemy przedawkować magnez?

No to zależy u kogo.Jak ktoś ma zdrowe nerkito raczej jest to niemożliwe, ponieważjeżeli to będzie niewchłanialna sól,no to zostanie wydalona.Jeśli wchłanialna, to doprowadzi prawdopodobniedo biegunki, więc samo to sięwyrówna.

Jedno jeszcze pytanie: czy poziommagnezu powinniśmy badać?

Ja jestem przeciwnikiem badania poziomumagnezu.Zwracamy Państwa uwagę, że wekrwi zawarty jest tylko jeden procentmagnezu.Co to znaczy?Do końca organizm będzie broniłpoziomu we krwi.Będzie niedobór w kościach, będzieniedobór w komórkach, a we krwijeszcze będzie dobrze.Stąd ten przykład, który napoczekaniu wymyśliłem, czyli pensja ministra.Nawet jak jest bieda, tominister jeszcze będzie miał całkiem dobrąpensję, więc to jest złysposób.

Klinicznie ocali się go wten sposób, że się podaje dawkęmagnezu i po prostu siębada wydalanie.Jeżeli wydala się mniej niżprzyjęto, znaczy, że był niedobór, alewiadomo, że nikt tego robićnie będzie.W związku z czym jaknajbardziej można po prostu zastosować niejakow ciemno, zakładając, że jestto naturalny, niezbędny składnik pokarmowy, któregokiedyś przyjmowaliśmy, kiedy żywność byłainna i nasz styl życia inny,więcej.

Pytanie o witaminę B6, bojest to-- jeden z widzów zadałnam pytanie, czy witamina B6ma dobrze udokumentowane korzyści?

No proszę państwa, witamina zdefinicji ma korzyści, bo jest niezbędnymskładnikiem życia.No nie da się żyćbez witaminy B6.Z definicji czymś, czego nieda się niczym zastąpić.

Promuje nowotwór.Pierwszy raz spotykam się ztym, żeby promowało nowotwory.Nie wiem, czy o jakiśmegadawkach musiałbym sprawdzić w piśmiennictwie.Natomiast nawet chyba nasi hematolodzynie ograniczają witamin dzieciom.Czy może nie mam racji?

Pani doktor Wańka już odpowiadałado tej pory.Są określone dawki tych witamin,które są zalecane.Tak, oczywiście, a to jestwitamina rozpuszczalna w wodzie, więc znią problemu nie ma io ile pamiętam nie ulega akumulacjiw ustroju.Nie ulega.Nie ulega.No więc nawet jeżeli dzisiajzjemy za dużo, to jutro jejnie będzie.Więc tutaj bym się niemartwił.

Proszę państwa, dziękujemy państwu zapytania, a wykładowcom za odpowiedzi iprzechodzimy do dalszej części, alemamy teraz przewidzianą przerwę, rozumiem obiadową,to znaczy dla jednych obiadową,dla innych reklamową.