Magnez w diecie dziecka - niezbędny element prawidłowego rozwoju

Tak jak zapowiedziałem.

Magnez w diecie dziecka.Proszę państwa, to jest wykładsponsorowany, więc zgodnie z wymogami prawazgłaszam konflikt interesów, a oczym państwu powiem?Powiem, co to, co tojest ten magnez.Jak dużo powinniśmy go dostarczaćw diecie?Jak często spotykamy się zniedoborami magnezu dzisiaj, w obecnej naszejwspółczesnej sytuacji populacji?Jakie są ob-objawy niedoboru magnezu?Czy możemy go przedawkować?Wreszcie dwa s-słowa poświęcę synergiimagnezu z witaminą B6.Po-- wspomnę również, jakie sąwskazania do stosowania.Jeżeli starczy czasu — tojest taka rezerwa — to kilkaciekawostek na temat magnezu również,również przewidziałem.

Proszę państwa, y, czym jestmagnez?Minerałem, w dodatku niezbędnym dożycia.Jest to, okazuje się, ktośto dokładnie policzył, czwarty minerał wnaszym ustroju, a drugi najważniejszykation wewnątrzkomórkowy po potasie.Bierze udział w kilkuset —różne źródła podają trzysta czy sześćset— reakcjach enzymatycznych.Proszę państwa, w-w kilka przykładów.Fosforfruktokinaza to myślę, że państwusię kojarzy dobrze.Kinaza kreatynowa.Wszystkie te reakcje enzymatyczne, którezachodzą z udziałem ATP, prawda?Te wszystkie syntezy, to tamrównież magnez jest niezbędny.Krótko: metabolizm białek, tłuszczów, węglowodanów.Jako ciekawostkę dodam, że równieżsynteza serotoniny i wiązanie z receptoremGABA, tym, który nas trochęuspokaja, wymaga, wymaga udziału jonów, jonówmagnezu.Jest to też naturalny blokerkonkurencyjny kanału wapniowego.Więc wapń jedno, magnez drugie.W związku z czym bezmagnezu nie będzie regularnych skurczów mięśnii pracy, pracy serca.I oczywiście jest to składnikbudulcowy.Nasze kości, nasze zęby zawierająrównież, również magnez, nie tylko, nietylko wapń.Wspomniany magnez jest minerałem niezbędnymdla życia.On u-u-uwarunkuje uwalnianie przekaźników, wpływana uwalnianie neuroprzekaźników w zło-złączu nerwowo-mięśniowym.Wspomniałem o tym konkurencyjnym hamowaniuwapnia.Y, to wpływa wszystko naprzewodzenie potencjału czynnościowego w nerwach.I o tym, proszę państwa,warto pamiętać, jak również pobudliwość nerwowo-mięśniową.

Stąd, ym, za niskie stężeniamagnezu będą powodowały nadmierną pobudliwość iwyrazem tego będzie klinika wpostaci tężyczki bądź ch-tężyczki utajonej, któranam w objawie, na przykładprzy założeniu mankietu u pacjentów wyjdzie,jest to tak zwana tężyczkahipomagnezemiczna.

Proszę państwa, do czego jeszczemagnez jest niezbędny?Do wykorzystania glukozy.Okazuje się, że jak ktośma niedobór magnezu, to, ym, możeto towarz-- może to wiązaćsię z insulinoopornością, jak również częstopacjenci, którzy cukrzycę mają, teżmają, też mają niedobór magnezu.W skrócie amerykańskie to stowarzyszeniediabetyków s-sug-- wskazuje, że należy cukrzykommagnez w postaci suplementacji zapewnić.

Podsumowując te dotychczasowe informacje, ym,zbiorę to następująco.Magnez jest po prostu kluczowymminerałem dla wzrostu i rozwoju dzieci,jednym z niezbędnych składników.Wiecie państwo, że definicja niezbędnegoskładnika pokarmowego jest prosta.Jest to taki składnik, któregoniczym nie można zastąpić, nawet wdużym nadmiarze.Czyli my magnezu nie zastąpimywapniem, nie zastąpimy sodem, jakimkolwiek innymkationem nie jesteśmy w staniego za-- zastąpić.

Teraz jakie powinny być wartościlaboratoryjne?Proszę zwrócić uwagę, że to,co my mierzymy, to jest pewien,pewien wycinek i to jeszczedo tego okazuje się najmniejszy, bow naszym organizmie, przynajmniej jeślichodzi o dorosłego, łatwiej to podaćniż, niż w przypadku dzieci,które przecież różnią się, różnią sięmasą ciała znacznie.W organizmie dorosłego jest okołodwóch ekwiwalentów magnezu, czyli dwa tysiącemiliekwwiwalentów.Większość, dwie trzecie w kościach,część w postaci takiego depozytu, któryjest ruchomy, a część jesttam ustabilizowane, sporo w komórkach, awe krwi tylko jeden procent.Więc jeśli my, proszę państwa,chcielibyśmy ograniczać się do stwierdzania hipomagnezemiiza pomocą badania krwi, takbyśmy badali wynagrodzenia, powiedzmy wkraju na podstawie zarobka, zarob-zarobkówministrów.Więc jest to troszeczkę obarczonedużym, dużym błędem.Nie zmienia to faktu, żemamy ustalone normy dla prawidłowego poziomumagnezu we krwi od jednegoi pół do dwóch miliekwwiwalentów, wzależności od miligramów to proszęzwrócić uwagę, że te normy sątrochę inne — jeden osiemdo trzech, a oczywiście, jeżeli będzieto poniżej tych dolnych granicynormy, to będziemy mówić o hipe-,hipo-, hipomagnezemii.

Teraz ile, proszę państwa, tegomagnezu powinniśmy spożywać?No, mniej więcej dwieście trzydzieścido trzystu miligramów na dzień, zależnieod wieku i płci.Płeć męska potrzebuje nieco więcej,płeć żeńska potrzebuje nieco, nieco mniej,ale są to różnice nieistotne.

Pa-- pytanie, skąd ten magnezsię w naszej diecie bierze?Ym, do pokarmów, które sąw magnez bogate, na pewno należąorzechy, pełne ziarna, produkty zbożowe.Generalnie magnez jest, proszę państwa,pierwiastkiem, który często występuje w skorupieziemskiej.Nasz problem polega na tym,że współczesne sposoby, nawożenia sprawiają,że zawartość w tym pokarmie,zwłaszcza pokarmie wysokoprzetworzonym, jest po prostuzbyt mała, znacznie mniejsza niżdo-- wartości, do której jesteśmy ewolucyjnieprzez, powiedzmy, całe pokolenia czytysiące lat przyzwyczajeni.

Jeśli chodzi o europejskie normydotyczące dziennego spożycia magnezu, one mówiąteż o tych wspomnianych jużprzeze mnie dwustu, trzystu miligramach, miligramachna dzień.Oczywiście biorąc pod uwagę wiekdzieci, te normy są mniejsze dla,dla mniejszych dzieci — maciepaństwo w tabeli — dla większychwiększe.

-Ważne, że jednym z najlepszymźródeł magnezu są warzywa zielone.Dlaczego?Dlatego, że chlorofil, czyli zielonybarwnik roślinny, jest naturalnym chelatem magnezu.Wiecie Państwo cząsteczkę jako, jakociekawostkę podaję — w jej centrum,podobnie jak w centrum hemoglobinyznajduje się żelazo, tak w centrumchlorofilu znajduje się jon, jonmagnezu.

Jak magnez jest wchłaniany?Główny mechanizm to jest biernadyfuzja, czyli mówiąc krótko, musi byćstężenie w jelicie większe niżwe krwi.Wówczas biernie te osiemdziesiąt, dziewięćdziesiątprocent wchłaniania tym mechanizmem zachodzi.Jest również tak nazywana dyfuzjaułatwiona, związana z białkami transportowymi, któresą naj-naj-naj-najbogaciej reprezentowane w, wjelicie grubym.Największa ekspresja tych białek mamiejsce w okrężnicy i kątnicy, alew ten sposób wchłania sięzdecydowana mniejszość, mniejszość magnezu.I oczywiście magnez jest wydalanymniej więcej z moczem.Osoba dorosła traci sto miligramów.Natomiast te utraty z kałemwynikają stąd, że po prostu wchłanianiedotyczy mniej więcej jednego-- jednejtrzeciej magnezu, który, który przyjmujemy.I tak proszę państwa towygląda.

Gdybyśmy ten powiedzmy bilans magnezujakoś graficznie chcieli przedstawić, to mymusimy mniej więcej stale uzupełniaćte straty, które, które po prostucodziennie z moczem z nas,z nas wychodzą.

I teraz jakie są przyczynyniedoboru magnezu?

Na pierwszym miejscu to jestoczywiście zbyt mały dowóz.Jeżeli mniej dowozimy, niż tracimy,no to jesteśmy na ujemnym bilansie.

Druga ważna przyczyna, którą wytłuściłem,to jest zaburzenia wchłaniania, no bojeżeli nawet zjemy ten magnez,a on się nie wchłonie, noto rzecz jasna, z punktuwidzenia organizmu będzie on niedostępny.

Na dalszych miejscach umieściłem przyczynyrzadsze w populacji dziecięcej, jednak onich warto również pamiętać.To jest tak stosowanie środkówprzeczyszczających w przypadku na przykład zaparćprzewlekłych albo, albo, albo chociażbyodchudzania się w wieku nastoletnim jaknajbardziej również ceną, którą płacimyza takie, za takie, za takąterapię jest niedobór magnezu.Spożywanie alkoholu, nadczynność przytarczyc, hiperaldosteronizm,oczywiście faza poliurii w niedolności nerek,dotyczy niewielkiego odsetka pacjentów, więcto jest tylko wymienione jako, jako,jako proszę państwa mniej istotnyelement w populacji ogólnej.No i wreszcie kwasica ketonowaczy żywienie pozajelitowe.

I teraz pytanie, czy samawspółczesna dieta jest w stanie zaspokoićnasze dzienne zapotrzebowanie magnezu?Albo sformułuję to inaczej dziennezapotrzebowanie dzieci, którymi się zajmujemy.

I odpowiedź brzmi: nie.

Ja nie będę wnikał wszczegóły.Jest to dość skomplikowany wykres,który jasno unaocznia, że to, cojemy normalnie, zwłaszcza jak jestto jedzenie, proszę państwa, wysokoprzetworzone dostarczamoże jedną trzecią, może maksymalniepołowę tej ilości magnezu, którą, którapo prostu nasz organizm oczekuje,

żeby była, żeby była dostarczona.I teraz, jakie to możemieć konsekwencje długoterminowe?Bo jeżeli my nie dostarczymytego magnezu przez jeden dzień wtygodniu, to nic się niestanie.Natomiast jeżeli problem nabierze charakteruprzewlekłego, no to też konsekwencje będąznacznie większego, większego kalibru.

Okazuje się, że niedobór magnezu,zwłaszcza w tym krytycznym okresie rozwoju,może powodować problemy z kośćmi,problemy z wzrostem, czyli wózką, mniejszywzrost, gorszą tolerancję stresu, obniżenienastroju i uwaga!Zmiany emocjonalne w postaci naprzykład przewlekłego niepokoju.

A jeżeli dojdzie do bardzodużych niedoborów magnezu, no to oczywiściepojawiają się objawy już takiebardzo charakterystyczne dla jego niedoboru, takiejak tężyczka, o której wspominałem,zaburzenia łaknienia, uwaga!Przyspieszone tętno, podwyższone ciśnienie tętniczeczy zmiany w EKG w postaciodwróconych załamków T.

Takie rzeczy na szczęście widzimyrzadko.Ale proszę Państwa, dane populacyjnewskazują, że niedostateczne spożycie, spożycie magnezujest problemem nie jednostkowym, tylkopowszechnym.Proszę zwrócić uwagę na przykładyzarówno krajów powiedzmy takich jak Francja,Hiszpania czy Wielka Brytania, jakrównież Polska.Niestety wszystko wskazuje na to,że przeciętny Polak, w tym dziecko,przyjmuje tego magnezu zdecydowanie zamało.

Proszę państwa, też jest związanez wodą, którą pijemy.Dzisiaj wszyscy korzystamy z wody,która jest dostarczana z wodociągów przezwodociągi.Nie jest to woda zestudni, która zawierała znacznie więcej minerałówniż, niż ta woda, którapodlega obróbce.Oczywiście jest to konieczne przydzisiejszym stylu życia w dużych miastach,no ale ceną, którą zato płacimy jest to, że tawoda jest tak nazywana miękka.A co to oznacza?Zawiera po prostu mniej minerałów.

Proszę zwrócić uwagę, że wkrajach skandynawskich sytuacja jest stosunkowo najlepsza,natomiast im dalej na południe,tym, tym, tym niestety gorzej.

I teraz jak w takimrazie co zrobić, nie zmieniając wody,nie zmieniając naszego stylu życiaczy, czy diety, którą spożywamy, żeby,żeby przyjmować prawidłową ilość magnezu?

No najprostszym sposobem jest jegosuplementacja.Proszę zwrócić uwagę, że suplementyto jest po prostu żywność specjalistyczna.Nie jest to-- nie sąto leki, bo nic nie leczymy,prawda?Nie, nie tylko uzupełniamy, uzupełniamyniedobór, które w niedobory, które wdiecie, które w diecie, wdiecie występują.I proszę Państwa, okazuje sięi mamy na to dowody zbadań klinicznych, że ta suplementacjajest głęboko uzasadniona.

Mowa w poprzednim wykładzie panidoktor Piewarczyk była o dzieciach zespektrum autyzmu.Drugim ważnym problemem, zresztą nakładającymsię na poprzedni, są, są dzieciz-z-z ADHD.I co się, proszę Państwaokazuje?Ja nie mam niestety czasu,żeby wchodzić w szczegóły.Odsyłam Państwa do, do tychprezentowanych publikacji.Okazuje się, proszę państwa, żeuzupełnianie magnezu w diecie poprawia, poprawiaimpulsywność, nadpobudliwość i poprawia uwagętych dzieci, które, które, które, którez zespołem ADHD funkcjonują.

Co ważne, magnez związany jestz jego suplementacją ze zmniejszeniem zachowańeksternalizacyjnych.To jest pojęcie stosunkowo, stosunkoworzadko używane, więc macie prawo Państwonie wiedzieć, o co chodzi,ale generalnie zaraz Państwu to wyjaśnię.Przez te zachowania eksternalizacyjne rozumiemyzachowania skierowane na zewnątrz. Mówiąc krótko, polegaona na trudnościach w kontrolowaniuimpulsów, co przejawia się różną-- różnymiformami agresji.Typowy jest opór wobec otoczenia,norm społecznych, kwestionowanie autorytetów, niszczenie przedmiotów,zachowania ryzykowne.Już mniej więcej wiecie Państwo,co mam, co mam na myśli.Tym najczęstszym, najczęstszym zachowaniem eksternalizacyjnymjest właśnie zespół nadpobudliwości psycho-emocjonalnej zedeficytem uwagi, czyli wspomniane jużprzeze mnie ADHD, ale również zaburzeniaopozycyjno-buntownicze, zaburzenia zachowania.

I teraz jakie są konsekwencjetych zachowań?To jest nie tylko kwestiatrudności w funkcjonowaniu w rodzinie czyw szkole.To jest również tak poważnasprawa, jak zwiększone ryzyko przestępczości wwieku dorosłym, czy chociażby nadużywaniasubstancji psychoaktywnych, których można już, comożna już doświadczyć wcześniej niżw życiu, w życiu dorosłym.

Proszę państwa, mamy bardzo ciekawedane, które wskazują, że niedobór magnezuzwiększa podatność jednostki na stres,na uzależnienia.I oczywiście pamiętajmy o jednym.To nie jest tak, proszępaństwa, że podanie magnezu odwróci namsytuację za stanu.Chodzi o to, że osoby,które mają niedobór magnezu, mają większąpodatność na stres.Ale jeżeli ktoś ma tegona magnezu dobrze, no to podawaniewiększej ilości nic nie zmieni.Chodzi o to, że korzyśćuzyskają, uzyskają tylko ci pacjenci, którzyrzeczywiście niedobór magnezu mają.

A jak my to sobietłumaczymy?Uważa się, że suplementacja magnezuzmniejsza syntezę i uwalnianie dopaminy, tego,tego mediatora, neuromediatora w mózgu,który odpowiada właśnie za opisane przedchwilą, przed chwilą zachowania.I uwaga!Zwiększa również metabolizm glutaminianu tegoaminokwasu pobudzającego, zaangażowanego, zaangażowanego w uzależnienia.Ponadto magnez zwiększa aktywność bardzoważnego mediatora hamującego, jakim jest kwasgamma-aminomasłowy.

I teraz powiedziałem, że magnezwykazuje działanie synergistyczne z witaminą B6.

Dwa słowa o tej, otej witaminie.Witamina B6 ułatwia wchłanianie magnezu.To jest pierwsza rzecz, adruga to jest to, że odgrywaważną rolę w rozwoju poznawczym,funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego.Stąd te synergistyczne działanie.

Proszę państwa, ile my tejwitaminy B6 powinniśmy spożywać?To są ilości rzędu miligramów.Natomiast ważne, żeby pamiętać, żewitamina B6, podobnie jak wszystkie witaminyz grupy witamin B rozpuszczalnychw wodzie, no z wyjątkiem B12,nie są magazynowane w naszymustroju.To są witaminy, których musimydostarczać regularnie, ponieważ nasz organizm byłewolucyjnie przystosowany do stałego, stałego,stałego dowozu.

I proszę państwa, tych dowodównaukowych na skuteczność suplementacji magnezu wpołączeniu z witaminą B6 trochęsię nazbierało.Ja mam nadzieję, że Państwatemat zainteresuje na tyle, że samibędziecie go zgłębiać.Powiem tyle, że wspominane jużADHD również łagodzi-- można złagodzić przezstosowanie suplementacji magnezu z witaminąB6 i jest to skuteczniejsze niżsam, sam magnez.

Proszę państwa, jakie suplementy magnezusą, są dostępne?Magnez jest, jest metalem, wzwiązku z czym dostępny jest wpostaci soli.Cytrynian magnezu cechuje się najwyższądostępnością, ponieważ jest to kwas cy--sól, sól kwasu organicznego.Dostępny jest również glicynian magnezu,który uważany jest za łagodny dlażołądka, taurynian magnezu, gdzie sugerujesię, że wspiera funkcje poznawcze czytlenek magnezu, z kolei bardzoobniża pH żołądkowe, czyli mówiąc krótko,mówiąc krótko, zobojętnia kwas, kwassolny, natomiast wchłanianiem jest trochę, trochęgorzej.

Proszę Państwa, potencjalnie gdzie możnamagnez zastosować?Zaburzenia snu, ADHD o tymjuż mówiłem.Migrena okazuje się, że magnezmoże być skuteczny w profilaktyce leczeniumigren dziecięcych wtedy, kiedy częśćobjawów wynika po prostu z jegoniedoboru.Astma oskrzelowa dokładnie ta samasytuacja.Zaparcia, no bo wiadomo, żejeżeli sól magnezu się źle wchłonie,no to będzie poprzez, poprzezzatrzymywanie wody działać, działać rozluźniająco iprzeciwdziałać, przeciwdziałać zaparciu.

I teraz proszę państwa preparat,który który, który jest produktem naszegosponsora, w związku z czymjestem zobowiązany jego pokazać.To jest znane pewnie państwumagne B6 tylko w wersji dla

dzieci, a zatem opatrzone dopiskiemkids.Cóż my o tym wiemy.To jest, proszę państwa, takiżelek, czyli bardzo dobrze akceptowane przezdzieci w formie, jak tonazwano ładnie pando-tabletki, bo ma kształtpandy, a smak ma arbuzowy,co sprawia, że przez dzieci tojest bardzo chętnie, chętnie widziane.

Co istotne w tym, wtym w tym suplemencie poza magnezem,witaminą B6 w postaci cytrynianu,który cechuje się największą biodostępnością ito jest, to jest istotne,pozostałe składniki są nieliczne i wwiększości pochodzenia naturalnego.Proszę zwrócić uwagę cóż totakiego jest sacharoza?To jest cukier z buraków.Bardzo naturalna substancja, która oczywiściewzmacnia smak i dzieci słodkie lubią,natomiast nie jest go zadużo.To też jest bardzo istotnainformacja.Odrobina oleju kokosowego, naturalny aromatarbuzowy.No, kwas cytrynowy to równieżjest, proszę państwa, substancja pochodzenia naturalnego.Uzyskuje się ją tak-tak-tak biotechnologicznie.

Wspomniałem o tej ilości cukru.My nie chcemy tego cukruza dużo i rzeczywiście tego cukruw pando-tabletce nie ma zawiele.Pięć takich pando-tabletek, proszę państwa,to jest, to jest, to jestcztery gramy cukru, czyli, czylityle co mniej więcej jedna, jednakostka.Zdecydowanie mniej czternaście razy mniejjak policzono niż jedna, jedna pomarańcza.

Proszę państwa, czasu starczyło więckilka ciekawostek na temat magnezu.Magnez jest uwaga metalem.Stop magnezu z aluminium zglinem jest używany w lotnictwie jakmy latamy gdzieś proszę państwa,to te samoloty, które używamy sąmiędzy innymi oparte na stopachmagnezu.Magnez został odkryty w okolicachgreckiego miasta Magnesia, stąd nazwa właśniepochodzi.A uwaga wykorzystywany był jużw starożytności wGłównie jako lek przeczyszczającyczy jako siarczan, siarczan magnezu.

Wspominałem, że magnezu jest dużow-w naszym otoczeniu.Oszacowano, że jest to ósmynaj-najbardziej rozproszony pierwiastek w skorupie ziemskiej,co oznacza, że trzynaście procentZiemi to jest, to jest magnez.Żeby sobie to jakoś wyobrazić,to proszę wyobrazić sobie, że ztej, z tej trzynastu procent

na-naszej planety można by stworzyć planetęo masie Marsa i jeszczeby zostało na trzy księżyce.O chlorofilu mówiłem.

W naszym ciele zawarte jestjakieś dwadzieścia do trzydziestu pięciu gramów,no nie jesteśmy jednacy, czylimniej więcej cztery do sześciu łyżeczekmagnezu.Wspomniałem większość w kościach iw zębach.Ważne, żeby pamiętać, że leki,które często stosujemy, takie jak lekina alergię, leki na astmę,leki moczopędne i antybiotyki mogą zakłócaćnie tylko wchłanianie magnezu, alezwiększać jego wydalanie.Oczywiście dotyczy to leków, lekówmoczopędnych.Badania wskazują, że dwie trzeciepacjentów na oddziałach intensywnej terapii ikilka do kilkunastu procent pacjentówtrafiających do szpitala cierpi na niedobórmagnezu.

Kolejna sprawa, proszę państwa, posodzie magnez jest drugim kationem wwodzie morskiej.

Odpowiedni poziom magnezu jest kluczowydla prawidłowego snu.Zbyt wysoki poziom magnezu —źle, zbyt niski — też niedobrze.

No i wreszcie rzecz powszechna,zwłaszcza w dużych miastach.Proszę państwa, stres.T-t-to dzisiejsze tempo życia sprawia,że chyba wszyscy dorośli albo większośćz nich doświadcza przewlekłego stresu.I-i wprowadzono swego czasu pojęciebłędnego koła magnezu i stresu.Chodzi o to, że streszwiększa zapotrzebowanie na magnez, czyli powodujeczęsto jego niedobory, a-a pomijam,że pośrednio wpływa na przykład naspożycie alkoholu i nieprawidłową dietę.Jemy coś szybko, coś byleco przetworzonego, obniżamy poziom stresu przyużyciu alkoholu, a wszystko towpływa negatywnie na-na niedobory magnezu, az kolei niedobory magnezu zwiększająpodatność na stres i koło totakie się-się-się zamyka.

Proszę państwa, jakby co odsyłamdo piśmiennictwa i bardzo dziękuję zawysłuchanie tego wykładu poświęconego ważnemupierwiastkowi.