Rekomendacje 5. Kongresu „Zdrowie Polaków”

O rosnącej świadomości społecznej dotyczącej integralnego podejścia do zdrowia, uwzględniającego wpływ środowiska naturalnego, zwierząt i ludzi na równowagę zdrowotną mówiono podczas konferencji „One health – jedno zdrowie”.

Zaprezentowano też rekomendacje 5. Kongresu „Zdrowie Polaków”. 

25 kwietnia, w Senacie odbyła się konferencja „One health – jedno zdrowie” zorganizowana przez Komisję Zdrowia Senatu RP oraz Radę Programową Kongresu „Zdrowie Polaków”. Małgorzata Kidawa-Błońska, marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, podkreślała, jak ważne są wszelkie inicjatywy, które przyczyniają się do poprawy zdrowia i świadomości Polaków.

Dla nas senatorów, parlamentarzystów, wasze rekomendacje mają ogromne znaczenie. Senat to bardzo dobre miejsce, gdzie takie spotkania i debaty powinny się odbywać. Prawo do zdrowia to nasze podstawowe prawo. Wiele wypracowanych przez państwa opinii, stanowisk, ekspertyz, wniosków będziemy mogli wprowadzić w życie, zamienić waszą pracę na lepszą jakość życia Polaków 

– mówiła Małgorzata Kidawa-Błońska.

Marszałek wyraziła nadzieję, że konferencja zapoczątkuje kolejne spotkania w Senacie, których efekty przełożą się na poprawę jakości życia Polaków. Beata Małecka-Libera, senator podkreśliła, że długotrwałe życie w dobrej kondycji zdrowotnej to ogromne wyzwanie, które wymaga współpracy różnych środowisk oraz podniesienia świadomości społecznej.

To, o czym będziemy rozmawiać na tej konferencji, to bezcenny materiał do przygotowania prawdziwej, wieloletniej strategii ochrony zdrowia publicznego. Zdrowie publiczne jest, według mnie, najważniejszym wyzwaniem XXI w. 

– mówiła Beata Małecka-Libera.

O zdrowiu w każdym ministerstwie 

Zdaniem Urszuli Demkow, wiceminister zdrowia, zdrowie powinno zaistnieć nie tylko w Ministerstwie Zdrowia, ale we wszystkich ministerstwach, jakie ma rząd.

Każde ministerstwo powinno mieć jakiś kawałek swojej działalności, który jest poświęcony zdrowiu. Ministerstwo Zdrowia powinno zadbać o glebę, a ministerstwo środowiska powinno zadbać o wymianę tzw. kopciuchów. To są wszystko działania zdrowia publicznego, które działają na zdrowie wszystkich obywateli. Wszyscy powinniśmy się połączyć w działaniu na rzecz zdrowia Polaków. Doktryna One Health jest mi szczególnie bliska, łączy zdrowie człowieka ze zdrowiem braci mniejszych i zdrowiem środowiska. Doktryna uczy nas także pokory. Mogliśmy się o tym przekonać za sprawą Chińczyka, który w Wuhan zjadł nietoperza. I to pokazało, jak powiązanie zdrowia człowieka ze zdrowiem zwierząt jest ważne 

– dodała Demkow. 

Zdrowie jednostki i zdrowie ekosystemu są nierozerwalnie związane

Uczestnicy 5. Kongresu „Zdrowie Polaków”, który miał miejsce w listopadzie, skoncentrowali się na integralnym podejściu do zdrowia, które uwzględnia wpływ środowiska naturalnego, zwierząt i człowieka na ogólną równowagę zdrowotną.

Dzięki temu można wyraźnie zobaczyć, że zdrowie jednostki i zdrowie ekosystemu są ze sobą nierozerwalnie związane 

– wskazywali eksperci.

Kongres zakończył się apelem do organizacji i decydentów zajmujących się zdrowiem publicznym oraz do polityków o podjęcie działań mających na celu łagodzenie zmian klimatu i ochronę bioróżnorodności, przy jednoczesnym dbaniu o zdrowie ludzi, zwierząt i ekosystemów. Uczestnicy kongresu przygotowali 15 rekomendacji dotyczących zdrowia publicznego, obejmujących różnorodne dziedziny, takie jak zdrowie psychiczne, walka z otyłością, opieka nad seniorami czy edukacja zdrowotna, które omówiono podczas konferencji.

Bardzo się cieszę z deklaracji, że rekomendacje 5. Kongresu Zdrowie Polaków mogą zamienić się w stanowione prawo 

– powiedział prof. Henryk Skarżyński, przewodniczący Rady Programowej Kongresu „Zdrowie Polaków”. 

15 postulatów dla zdrowia 

Prof. Romuald Zabielski przedstawił rekomendacje dot. nowego zintegrowanego, holistycznego podejścia, uwzględniającego, że populacja ludzka to tylko część większego systemu. Z kolei prof. Janusz Heitzman przedstawił wytyczne dot. zdrowia psychicznego.

Nie ma zdrowia publicznego bez zdrowia psychicznego, a podstawowym działaniem prozdrowotnym jest inwestowanie w zdrowie 

– mówił. 

Prof. Katarzyna Neubauer opowiedziała o kompleksowym działaniu adekwatnym do stanu globalnej syndemii, w szczególności przeciwdziałaniu otyłości. Rekomendacje dotyczące zdrowia komunikacyjnego przedstawił prof. Henryk Skarżyński. Działania prowadzące do zahamowania narastającej oporności drobnoustrojów, a tym samym zapewnienie przydatności dostępnych antybiotyków postulowała prof. Anna Wiela-Hojeńska. Prof. Magdalena B. Skarżyńska zalecała wdrożenie w systemie ochrony zdrowia zawodu farmaceuty klinicznego przy jednoczesnym doprecyzowaniu jego kompetencji.

Urszula Jaworska, prezes Fundacji Urszuli Jaworskiej omówiła rekomendacje dot. stworzenia systemu opieki nad seniorami i osobami starszymi, wymagającymi opieki długoterminowej, poszerzenie bazy i wykorzystywanie kadry geriatrycznej nie tylko w dużych aglomeracjach, ale i małych ośrodkach. Prof. Tomasz Grodzicki postulował nauczanie o zależnościach i współegzystencji świata ludzi, zwierząt i roślin. Prof. Grzegorz Opolski mówił o konieczności przygotowania systemu i społeczeństwa do kryzysu zdrowotnego poprzez edukację.

Prof. Michał Jerzy Zasada rekomendował działania będące odpowiedzią na występujące i przewidywane w przyszłości skutki zmian klimatycznych oraz zbudowanie zrównoważonego systemu żywnościowego. O przygotowaniu planów działania na rzecz zdrowia uwzględniających coraz liczniejsze wyniki badań naukowych, potwierdzających, że kontakt z przyrodą jest niezbędny do osiągnięcia dobrostanu i utrzymania dobrej kondycji zarówno fizycznej, jak i psychicznej mówiła prof. Emilia Janeczko. 

Rekomendacje dot. współdziałania jednostek służby medycyny pracy z pracodawcami, budowanie algorytmów opartych na szerokim zakresie danych przedstawiła prof. Jolanta Walusiak-Skorupa, a prof. Ryszard Gellert omówił rekomendacje dot. wzrostu liczby dobrze wykształconych lekarzy, którzy zostaną przygotowani do samodzielnej pracy specjalizacyjnej, mówił też o poprawie jakości komunikacji lekarz – lekarz, lekarz – pacjent.

Postulat powołania zespołu międzyresortowego z liderem, czyli ministrem zdrowia i włączenie do niego ekspertów - naukowców, w tym z zakresu nauk społecznych, którzy stworzyliby strategię poprawy zdrowia Polaków przedstawił prof. Piotr Wachowiak. Z kolei red. Roman Czejarek opowiedział o promowaniu koncepcji One Health i zrównoważonego rozwoju, spójnym przekazie mediów i uświadamianiu społeczeństwa, że ochrona planety to nasza wspólna sprawa. 

Resort zdrowia pracuje nad ustawą dotyczącą czystości wody

Urszula Demkow zwróciła uwagę, że wiele powiedziano podczas konferencji o znaczeniu czynników środowiskowych, których na co dzień nie widać.

Mówiono, że istotna jest woda, powietrze, którym oddychamy, żywność, którą spożywamy. Bardzo ważne jest to, że te szkodliwe czynniki, które są w powietrzu, wodzie, glebie czy żywności, są w zasadzie niewidzialne. Resort zdrowia pracuje nad ustawą dotyczącą czystości wody. Ta ustawa została nam niejako, powiedzmy sobie, narzucona przez Komisje Europejską. Okazuje się, że w wodzie, którą pijemy, są czynniki, które nam bardzo szkodzą. Po pierwsze to są tzw. dysraptory endokrynne, czyli metabolity estrogenów, które powodują, że współczesny mężczyzna staje się coraz mniej męski. Te substancje powodują, że mężczyźni mają coraz mniej plemników, a ich testosteron nie pracuje odpowiednio. To jest naprawdę niebezpieczny wróg. Drugi szkodliwy czynnik to mikrocząsteczki plastiku, które osadzają się w naszym organizmie. Jaki będą miały wpływ na nasze zdrowie, tego nie wiemy, ale na pewno nie będzie to dobry wpływ?

– mówiła.   

Podczas konferencji wręczono nagrody laureatom 3. edycji konkursu „Perspektywy Medycyny” 2023.