VIII Kongres Wyzwań Zdrowotnych – wystąpienie Ministra Zdrowia

Szef resortu zdrowia, otwierając VIII Kongres Wyzwań Zdrowotnych w katowickim Międzynarodowym Centrum Kongresowym, mówił o wyzwaniach w systemie ochrony zdrowia i planach związanych z reformą systemu.

Zagadnień i zmian wprowadzonych w ostatnich latach jest bardzo dużo. Dzisiaj jest dobra okazja, aby trochę uporządkować spojrzenie na nie, bo być może wyrwane z kontekstu, czy oglądane oddzielnie, robią po prostu wrażenie działalności chaotycznej, spontanicznej. Ramą do tego, by myśleć o zreformowaniu systemu, będzie pakiet trzech fundamentalnych reform, które mają postać gwarancji: gwarancji systematycznego zwiększania nakładów, gwarancji wzrostu wynagrodzeń oraz gwarancji jakości i bezpieczeństwa dla pacjenta. Te trzy gwarancje tworzą ramy, by dyskutować o reformowaniu systemu opieki zdrowotnej

– mówił Adam Niedzielski, Minister Zdrowia, omawiając po kolei każdą z nich i zapewniając, że plan zreformowania systemu opieki zdrowotnej „jest naprawdę bardzo głęboko przemyślany”.

Po pierwsze mamy gwarancję finansowania, pierwotnie określonego na 6 proc. PKB, a po zmianach na 7 proc. PKB w 2027 r. Mamy nie tylko deklarację polityczną, ale gwarancję ustawową, że nakłady na system opieki zdrowotnej będą systematycznie rosły do poziomu, który oczywiście jest jeszcze daleki od tego, żebyśmy – my tutaj szczególnie – stwierdzili, że to wystarczy, ale to jest zapewnienie, że niezależnie od sytuacji budżetowej, niezależnie od sytuacji na świecie, mamy gwarancję, że nakłady na system opieki zdrowotnej będą rosły i zdrowie nie będzie musiało w corocznym przetargu budżetowym stawać w roli petenta i domagać się swojej części w podziale środków publicznych. Ta pierwsza gwarancja ma fundamentalne znaczenie

– mówił szef resortu zdrowia.

Druga gwarancja dotyczy personelu.

To on jest najważniejszy w systemie. Udało nam się wypracować gwarancję dla personelu, który ma zapewnione, że będzie beneficjentem wzrostu nakładów, że każdy wzrost każdego 1 lipca kolejnego roku będzie przekładał się na zwiększone wynagrodzenia, bo ta gwarancja minimalnych wynagrodzeń jest również zapisana w ustawie

– wskazał.

Trzecią gwarancją jest gwarancja dla pacjenta i jest nią ustawa o jakości, która, jak zaznaczył Minister Zdrowia, „ma zagwarantować pacjentowi, że będzie on w realny sposób korzystał ze wzrostu nakładów poprzez to, że jakość świadczeń medycznych zostanie postawiona jako główny element rozliczeniowy w systemie opieki zdrowotnej”.

Nie jest tajemnicą, że rozliczanie świadczeń medycznych wykonywane przez NFZ bazowało na rozliczaniu procedury – niezależnie od tego, jak była wykonana, była opłacona. A teraz zmieniamy filozofię: jeżeli dany podmiot będzie potrafił wykazać, że dana procedura jest realizowana w bardziej przyjaznych warunkach dla pacjenta, że jest bardziej skuteczna pod kątem klinicznym, to wtedy taki podmiot, taki świadczeniodawca, będzie miał więcej środków. Inwestowanie w jakość nie będzie już hobby, tylko będzie bardzo opłacalnym działaniem

– przekonywał szef resortu zdrowia.

Pacjent w centrum uwagi

Jak zaznaczył Minister Zdrowia, te trzy ramy pozwalają optymalizować system.

Reformy wymagają jednak środków, ludzi, jakości. Optymalizacją są te wszystkie koordynacje, o których rozmawiamy. Ich celem, istotą, jest doprowadzenie do sytuacji, w której pacjent, przy danych środkach, zasobach, jest w stanie mieć szybszy dostęp do lekarza. Dlatego koordynacja, sieciowanie, staje się uniwersalnym modelem stosowanym we wszystkich zakresach. Zaczęliśmy od Krajowej Sieci Onkologicznej, która ma mieć mechanizm koordynacyjny, który pilnuje wystandaryzowanej ścieżki pacjenta powodując, że pacjent jest niezagubiony w systemie, bo prowadzi go koordynator pilnujący przede wszystkim terminów, aby kolejne świadczenia od diagnostyki po nawet rehabilitację na końcu były realizowane w odpowiednim harmonogramie. Ta idea koordynacji jest przełożona do sieci kardiologicznej. Stosujemy tam te same mechanizmy, narzucamy główny warunek, aby w ciągu 30 dni był zapewniony dostęp do specjalisty, który opracowuje kompleksowy plan leczenia – w zależności od poziomu choroby pacjent jest prowadzony przez specjalistę, albo transferowany do poziomu szpitalnictwa, albo wraca do podstawowej opieki zdrowotnej

– mówił Niedzielski.

Kolejna koordynacja to opieka koordynowana w podstawowej opiece zdrowotnej.

Z prof. Agnieszką Mastalerz-Migas od października pracujemy intensywnie, aby opieka koordynowana weszła do naszego systemu, stała się jego trwałym elementem i żeby wreszcie podstawowa opieka zdrowotna odgrywała proaktywną rolę w prowadzeniu pacjenta w zdrowiu, nie tylko w reagowaniu na choroby. Zwiększyliśmy dostępność badań na poziomie POZ i również prowadzimy pacjenta za rękę, również korzystając z porad specjalistów w formule: lekarz do lekarza. Pacjent nie musi ganiać po gabinetach, wystarczy, że jest w systemie opieki koordynowanej i jest prowadzony za rękę

– przekonywał. 

Liczba lekarzy będzie wyższa

Adam Niedzielski odniósł się też do kwestii dostępności personelu.

Ktoś musi leczyć pacjentów. To jest sytuacja trudna w skali całej Europu, całego świata. Specjalistów jest zawsze za mało, jestem zdeterminowany w tym, żeby liczba lekarzy lawinowo rosła w najbliższych latach. Stąd te wszystkie inicjatywy dotyczące otwierania kierunków lekarskich, niekoniecznie na uczelniach uniwersyteckich. Wiem, że jest to dyskutowane, wiem, że wskazywane są ryzyka, ale chcę zapewnić, że my te ryzyka bardzo dokładnie monitorujemy. Dbałość o standardy kształcenia, którą w tej chwili realizujemy razem ze środowiskiem, definiując w zasadzie kompetencje, kwalifikacje, wszystkie standardy - tego jeszcze nigdy nie było na taką skalę. Ta determinacja, motywacja, aby zwiększać liczbę lekarzy w Polsce, ma bardzo różne wymiary: staliśmy się atrakcyjnym rynkiem dla krajów po naszej wschodniej stronie, w ciągu roku udało nam się sprowadzić 4,3 tys. lekarzy do naszego systemu i to jest ogromne zasilenie

– stwierdził.

Różnimy się i mamy różne pomysły, ale cieszę się, że cały czas jest skłonność do debaty. Chcę prosić wszystkich o wsparcie, o to, aby ten aspekt jakości, który już niedługo będzie sformalizowany, stał się wyznacznikiem w naszej pracy

– podsumował szef resortu zdrowia.