”Szczepionka na ZUM”, czyli immunostymulujący lizat E. coli

Zakażenia układu moczowego (ZUM) to bardzo częsty i uporczywy powód wizyt pacjentów u lekarza rodzinnego. Problem ten dotyczy około 30% ludzi na świecie i jest przyczyną 20% wizyt ambulatoryjnych [1]. Szczególnie dokuczliwy jest nawracający ZUM, który definiowany jest jako 3-krotne wystąpienie epizodu ZUM w ciągu roku [1].

Profilaktyka

Z uwagi na częstość zakażeń, obniżenie komfortu życia oraz koszty leczenia ZUM stanowi poważny problem leczniczy, ekonomiczny i społeczny [1]. Dlatego tak ważne jest, aby wdrażać działania, które mogą zapobiec rozwinięciu się choroby, zmniejszyć częstotliwość nawrotów lub skrócić czas występowania objawów.

Obecnie stosowana profilaktyka obejmuje m.in.:

• odpowiednią podaż płynów,
• odpowiednią higienę intymną,
• nieprzetrzymywanie moczu,
• leczenie zaparć.

Przy braku skuteczności profilaktyki zachowawczej można posiłkować się metodami farmakologicznymi. W użyciu pozostają preparaty D-mannozy, żurawina oraz przede wszystkim antybiotyki. Niestety ich przewlekłe stosowanie wiąże się z występowaniem efektów ubocznych, ale przede wszystkim z ryzykiem antybiotykooporności, co w długofalowej perspektywie prowadzi do wytrącenia z rąk lekarzy ostatniego oręża walki z infekcjami bakteryjnymi. Idealnym rozwiązaniem byłoby wytworzenie naturalnej odporności organizmu na zakażenia. I tu z pomocą przychodzą nam znane od wielu lat szczepionki.

Przegląd możliwości

Na polskim rynku dostępnym od wielu lat preparatem jest Uro-Vaxom. Stanowi on ekstrakt z 18 szczepów E. coli, podawany jest doustnie, a jego celem jest zwiększenie odporności na zakażenie oraz zmniejszenie ryzyka nawrotu poprzez aktywację receptorów TLR. Wzmaga również wytwarzanie przeciwciał IgA i IgG przeciwko E. coli, ale też innym patogenom wywołującym ZUM [1].

Lek jest wskazany:

• u osób z nawracającym ZUM,
• u chorych po transplantacji nerek, gdzie dominującym patogenem w infekcjach jest K. pneumoniae,
• u chorych z dysfunkcją neurogenną pęcherza moczowego,
• u pacjentów cewnikowanych [1].

Może być stosowany od 4. roku życia [1].

Innym preparatem, nad którym trwają intensywne badania, jest szczepionka MV140, znana pod nazwą Uromune. MV140 to śluzówkowa, podjęzykowa szczepionka zawierająca inaktywowane bakterie E. coli, K. pneumoniae, E. faecalis, P. vulgaris z klinicznie udowodnioną skutecznością w zapobieganiu nawracającym zakażeniom układu moczowego [2]. Według przeprowadzonych badań wskaźnik redukcji częstości ZUM w ciągu 9 miesięcy po przyjęciu szczepionki wynosił wśród badanych 75.9%. Co więcej, aż 40.6% badanych nie doświadczyło w ogóle nawrotu ZUM w ciągu 9 miesięcy od przyjęcia szczepionki [2]. Wiosną 2024 r. podczas Kongresu the European Association of Urology (EAU) w Paryżu zaprezentowano pierwsze wyniki długoletniej obserwacji, które pokazują, że 54% badanych nie doświadczyło nawrotu ZUM w ciągu 9 lat po zastosowaniu szczepionki MV140, a co więcej nie stwierdzono wystąpienia znaczących efektów ubocznych [3]. Na ten moment Uromune jest w Polsce niedostępny.

Podsumowanie

Medycyna ciągle się rozwija, dając nam szerokie możliwości diagnostyczne i terapeutyczne, do których z pewnością można zaliczyć opracowanie preparatów takich jak Uro-Vaxom czy Uromune. Zagadnieniu nawracających zakażeń układu moczowego poświęciliśmy jeden z wykładów podczas tegorocznej edycji konferencji “Pierwsze kroki w POZ”, który w formie VOD znajdziecie tutaj. Nowości ze świata lekarskiego regularnie publikujemy na Remedium, gdzie znajdziecie również propozycje webinarów oraz praktyczne poradniki i kalkulatory medyczne.

Wideo

Nawracające zakażenia układu moczowego

Sprawdź