Nowe terapie onkologiczne od 2026 roku

Od 1 stycznia 2026 r. pacjenci onkologiczni w Polsce uzyskają dostęp do kolejnych nowoczesnych metod leczenia. Ministerstwo Zdrowia zdecydowało o rozszerzeniu listy refundacyjnej o 24 nowe terapie, z czego 9 dotyczy onkologii. Wśród nich znalazły się immunoterapie, terapie celowane oraz chemioterapia. Eksperci Narodowego Instytutu Onkologii podkreślają, że to istotny krok w kierunku wyrównywania dostępu do leczenia z poziomem obowiązującym w wielu krajach Europy.

Jak poinformowała Katarzyna Kacperczyk, wiceminister zdrowia, nowe zasady refundacji obejmą m.in. chłoniaka grudkowego, chłoniaka Hodgkina, niedrobnokomórkowego raka płuca, raka przełyku, gruczolakoraka żołądka, raka połączenia żołądkowo-przełykowego oraz miejscowo zaawansowanego lub przerzutowego raka piersi. W sumie, od 1 stycznia refundacją będą objęte 24 nowe terapie, w tym: 9 terapii onkologicznych, 15 terapii nieonkologicznych, 8 terapii dedykowanych chorobom rzadkim.

Eksperci z Narodowego Instytutu Onkologii podkreślają, że onkologia należy do najszybciej rozwijających się dziedzin medycyny, a tempo zmian szczególnie widać w obszarze refundacji. W latach 2023–2025 na listy refundacyjne trafiły 174 nowe opcje terapeutyczne lub rozszerzenia wskazań, podczas gdy w latach 2012–2022 było to łącznie 196 wskazań.  

Przełom w hematoonkologii

Wśród nowych terapii znalazł się epkorytamab – podskórnie podawane przeciwciało bispecyficzne przeznaczone dla dorosłych chorych na chłoniaka grudkowego. Lek będzie dostępny już od trzeciej linii leczenia. Jak zwraca uwagę prof. Joanna Jarosińska-Romejko, kierująca Kliniką Nowotworów Układu Chłonnego NIO, ta refundacja otwiera nowe możliwości terapeutyczne w grupie chorych, u których wcześniejsze schematy leczenia często zawodziły. Kolejną istotną zmianą jest rozszerzenie refundacji brentuksymabu vedotin, przeciwciała anty-CD30+ sprzężonego z lekiem cytotoksycznym (aurystatyną). Jest to terapia celowana stosowana w pierwszej linii leczenia u dorosłych chorych na chłoniaka Hodgkina w III i IV stopniu zaawansowania, przy czym występują ograniczenia wiekowe dla schematu BreCADD do 60. roku życia.

Obecna refundacja umożliwi zastosowanie nowoczesnego leczenia we wcześniejszym stadium choroby IIB z niekorzystnymi czynnikami rokowniczymi oraz zniesie ograniczenia wiekowe dla schematu BreCADD. Pozwoli to na skuteczniejsze leczenie większej liczby chorych na wcześniejszym etapie choroby. Warto pamiętać, że brentuksymab vedotin jest refundowany od wielu lat u chorych z postacią oporną i nawrotową 

– mówi prof. Joanna Jarosińska-Romejko.

Rak piersi: coraz więcej opcji terapeutycznych

Na liście refundacyjnej znalazła się również erybulina, stosowana u pacjentek z miejscowo zaawansowanym lub przerzutowym rakiem piersi po wcześniejszych liniach leczenia. Decyzja ta wpisuje się w szerszy trend systematycznego poszerzania możliwości terapeutycznych w tym nowotworze. Dr n. med. Aleksandra Konieczna, onkolog kliniczna z Kliniki Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej NIO zwraca uwagę, że ostatnie lata, a szczególnie rok 2025, przyniosły wyraźny postęp w refundacji leczenia raka piersi. Lista refundacyjna była systematycznie rozszerzana o nowoczesne opcje terapeutyczne, obejmujące zarówno terapie celowane, w tym koniugaty lek– przeciwciało (ADC), jak i immunoterapię stosowaną w ściśle określonych populacjach pacjentek. Równolegle pojawiły się także nowe strategie leczenia celowanego we wczesnym raku piersi, co istotnie zmieniło możliwości terapeutyczne na różnych etapach choroby.

Kolejne decyzje refundacyjne realnie poszerzają wachlarz dostępnych terapii i umożliwiają bardziej racjonalne sekwencjonowanie leczenia, szczególnie u pacjentek z chorobą zaawansowaną. Jednocześnie dysponujemy dziś nowymi terapiami, które pozwalają zmniejszać ryzyko nawrotu choroby u pacjentek z wczesnym rakiem piersi 

– mówi dr Konieczna.

Zdaniem lekarzy, decyzje refundacyjne coraz wyraźniej odpowiadają na realne potrzeby kliniczne i stawiają polski system leczenia onkologicznego na równi z europejskim standardem opieki nad pacjentkami. 

Rak płuca: immunoterapia jako standard

Szczególne znaczenie ma także rozszerzenie refundacji w niedrobnokomórkowym raku płuca. Refundacją objęto tislelizumab, który będzie stosowany zarówno w monoterapii, jak i w skojarzeniu z chemioterapią.  

Jak podkreśla dr hab. n. med. Magdalena Knetki-Wróblewska z Kliniki Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej NIO, mijający rok przyniósł zmianę w terapii raka płuca.

Dostępne dla chorych stały się leki ukierunkowane molekularnie i nowe schematy immunoterapii – w leczeniu okołooperacyjnym, w leczeniu choroby w stadium miejscowego zaawansowania, jak i choroby w stadium uogólnienia. Nowe schematy leczenia pozwalają na optymalizację podejścia i dają szansę na poprawę wyników leczenia. Pozwalają na lepsze dopasowanie terapii do indywidualnej sytuacji chorego 

– mówi.

Nowe możliwości w nowotworach przewodu pokarmowego

Tislelizumab, który objęto refundacją, znalazł zastosowanie w leczeniu raka przełyku, gruczolakoraka żołądka oraz raka połączenia żołądkowo-przełykowego. Immunoterapia w tych wskazaniach ma szczególne znaczenie ze względu na niekorzystne rokowanie i dotychczas ograniczone opcje leczenia. Prof. Lucjan Wyrwicz, kierownik Kliniki Onkologii i Radioterapii NIO, zwraca uwagę, że choć pacjenci z tymi nowotworami mieli już dostęp do innych leków immunologicznych, poszerzenie wachlarza terapii umożliwia lepsze dopasowanie leczenia, m.in. u chorych z istotnymi chorobami współistniejącymi. Personalizacja terapii staje się dziś jednym z kluczowych elementów nowoczesnej onkologii.