Pacjentka po zakończonym leczeniu raka piersi – co powinien wiedzieć lekarz POZ?
Nowotwory złośliwe piersi są najczęściej diagnozowanymi nowotworami u kobiet w Polsce. W 2021 roku stanowiły 24,2% wszystkich nowych zachorowań, co oznaczało 21 079 przypadków. W tym samym roku były także drugą przyczyną zgonów onkologicznych wśród kobiet (15%), ustępując jedynie rakowi płuca (18%). Prognozy wskazują na dalszy wzrost zachorowań we wszystkich grupach wiekowych – szczególnie wśród kobiet w wieku średnim. Odsetek 10-letnich przeżyć w przypadku wczesnego raka piersi przekracza 70%, jednak ryzyko nawrotu pozostaje poważne i zależy od biologii nowotworu – w raku ER-/PgR- największe jest w ciągu pierwszych dwóch lat od rozpoznania, natomiast w hormonozależnym (ER+) może utrzymywać się przez ponad 20 lat.
W kontekście rosnącej liczby pacjentek powracających pod opiekę lekarza POZ po leczeniu onkologicznym, kluczowe jest zrozumienie, że zakończenie terapii nie kończy procesu monitorowania. Lekarz powinien znać czynniki ryzyka nawrotu, rozpoznawać objawy wymagające pilnej diagnostyki oraz stosować zasady profilaktyki wtórnej. Należy też pamiętać, że kobiety będące w trakcie lub po hormonoterapii nadal kwalifikują się do badań przesiewowych w ramach programu profilaktyki raka piersi.
Źródła
- Profilaktyka raka piersi. Pacjent. https://pacjent.gov.pl/program-profilaktyczny/profilaktyka-raka-piersi [ostatni dostęp: 23.03.2025 r.]
- Lambertini, M., Blondeaux, E., Bruzzone, M., Perachino, M., Anderson, R. A., de Azambuja, E., Poorvu, P. D., Kim, H. J., Villarreal-Garza, C., Pistilli, B., Vaz-Luis, I., Saura, C., Ruddy, K. J., Franzoi, M. A., Sertoli, C., Ceppi, M., Azim, H. A., Jr, Amant, F., Demeestere, I., Del Mastro, L., … Peccatori, F. A. (2021). Pregnancy After Breast Cancer: A Systematic Review and Meta-Analysis. Journal of clinical oncology : official journal of the American Society of Clinical Oncology, 39(29), 3293–3305. https://doi.org/10.1200/JCO.21.00535
- Federacja Stowarzyszeń Amazonki. Kluby. https://www.amazonkifederacja.pl/kluby/ [ostatni dostęp: 23.03.2025 r.]
- Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie. (2024). Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w raku piersi – Breast Cancer Poland. https://nio.gov.pl/wp-content/uploads/2024/01/Wytyczne-postepowania-diagnostyczno-terapeutycznego-w-raku-piersi-Breast-Cancer-Poland.pdf [ostatni dostęp: 23.03.2025 r.]
- Stec, R. (2019). Onkologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
- Krajowy Rejestr Nowotworów. (2019). Nowotwór piersi – 2019. Arkusz informacyjny. https://onkologia.org.pl/sites/default/files/Pier%C5%9B.pdf [ostatni dostęp: 23.03.2025 r.]
Polecane artykuły