Spis treści
17.10.2025
·

DTwP – czy klasyczna szczepionka może zatrzymać epidemię krztuśca?

100%

Krztusiec wraca i to ze zdwojoną siłą. W 2024 roku w Polsce odnotowano ponad 32 tysiące przypadków – to ponad 35-krotny wzrost względem roku poprzedniego. W takiej sytuacji naturalnie nasuwa się pytanie: czy czas ponownie spojrzeć na szczepionkę pełnokomórkową DTwP?

DTwP czy DTaP – co różni te szczepionki?

W praktyce lekarze i rodzice stają dziś przed wyborem pomiędzy dwoma rozwiązaniami. Każde z nich ma swoje atuty, ale także ograniczenia:

  • szczepionka pełnokomórkowa (DTwP) – zawiera więcej antygenów, lepiej imituje naturalne zakażenie i zapewnia dłuższą ochronę, nawet przez 10–12 lat,
  • szczepionka bezkomórkowa (DTaP) – uznawana za „łagodniejszą” w odbiorze, ale jej efekt utrzymuje się krócej, średnio około 5 lat.

Różnica w czasie działania to nie tylko kwestia statystyk – to realny wpływ na ryzyko zachorowania, a także na to, jak często trzeba podawać dawki przypominające. Która opcja faktycznie lepiej chroni pacjentów?

Co mówią rekomendacje ekspertów i WHO?

Coraz więcej autorytetów podkreśla, że przyszłość należy do strategii łączącej oba rozwiązania. Eksperci z USA wskazują, że najlepszym kompromisem jest schemat mieszany:

  • dawki podstawowe – szczepionka pełnokomórkowa (DTwP);
  • dawki przypominające – szczepionka bezkomórkowa (DTaP).

WHO również zajmuje stanowisko w tej sprawie. Organizacja odradza całkowite odejście od szczepionek pełnokomórkowych, ostrzegając, że może to skutkować m.in.:

  • szybszym zanikiem odporności,
  • większą transmisją krztuśca w populacji.

To podejście nie tylko równoważy skuteczność i bezpieczeństwo, ale także daje realną szansę na opanowanie narastającej epidemii.

Co to oznacza dla praktyki klinicznej?

W Polsce szczepionka pełnokomórkowa nadal znajduje się w kalendarzu szczepień, jednak w praktyce wielu lekarzy rekomenduje rodzicom płatną, bezkomórkową wersję. 

Te i wiele innych kwestii porusza prof. dr hab. Agnieszka Szuster-Ciesielska, wirusolog i immunolog z UMCS w Lublinie, powołana przez Rzecznika Praw Pacjenta do zespołu ds. dezinformacji medycznej w przestrzeni publicznej, w nowym odcinku serii „5 minut o leku”.

Zobaczcie wideo i sprawdźcie, dlaczego szczepionka DTwP może znów odegrać kluczową rolę w ochronie najmłodszych pacjentów – i co to oznacza dla codziennej praktyki klinicznej.

Źródła

  1. Świerczek Z., Rodzaj stosowanej szczepionki przeciwko krztuścowi ma wpływ na liczbę zachorowań, https://politykazdrowotna.com/artykul/rodzaj-stosowanej-szczepionki-n1767035,  wrzesień 2025
  2. Wilk M., Sybilski A., Szczepionki przeciwko krztuścowi są bezpieczne – medycyna oparta na faktach [w:] Pediatria po Dyplomie, Medical Tribune Polska, czerwiec 2025
  3. Sybilski A., Jeden krztusiec, dwie szczepionki [w:] Pediatria po Dyplomie, Medical Tribune Polska, grudzień 2024 
  4. Szwejser-Zawislak, E., Wilk, M. M., Piszczek, P., Krawczyk, J., Wilczyńska, D., & Hozbor, D. (2022). Evaluation of whole-cell and acellular pertussis vaccines in the context of long-term herd immunity. Vaccines, 11(1), 1.
  5. da Silva Antunes, R., Babor, M., Carpenter, C., Khalil, N., Cortese, M., Mentzer, A. J., ... & Sette, A. (2018). Th1/Th17 polarization persists following whole-cell pertussis vaccination despite repeated acellular boosters. The Journal of clinical investigation, 128(9), 3853-3865.
  6. Saso, A., Kanteh, E., Jeffries, D., Okoye, M., Mohammed, N., Kumado, M., ... & Liu, X. (2025). The effect of pertussis vaccination in pregnancy on the immunogenicity of acellular or whole-cell pertussis vaccination in Gambian infants (GaPS): a single-centre, randomised, controlled, double-blind, phase 4 trial. The Lancet Infectious Diseases.
  7. World Health Organization, Pertussis vacinnes: WHO position paper -August 2015, Weekly Epidemiological Record, 2015,90 (35) 433-458
  8. Meldunki epidemiologiczne -NIZP PZH - PIB "meldunki o zachorowaniach na choroby zakaźne, zakażeniach i zatruciach w Polsce, październik 2025

Zaloguj się

lub
Logujesz się na komputerze służbowym?
Nie masz konta? Zarejestruj się
Ten serwis jest chroniony przez reCAPTCHA oraz Google (Polityka prywatności oraz Regulamin reCAPTCHA).