Wyszukaj w publikacjach
Aplikacja na receptę? Okazuje się, że w dobie rozwoju technologii medycznej lekarz zlecać może znacznie więcej, niż tylko leki. Skuteczna terapia obejmuje także edukację pacjenta, współpracę z nim i monitorowanie leczenia - a w tym właśnie pomocne są digital therapeutics (DTx), które zyskują coraz wiekszą popularność.
Digital therapeutics - co to jest?
Jak informuje Digital Therapeutic Alliance, DTx w bezpośredni sposób udostępniają pacjentom pomoc medyczną „za pomocą technologii o skuteczności potwierdzonej w badaniach klinicznych, co ma na celu leczenie, kontrolę i zapobieganie szeregowi chorób i zaburzeń”. Na udostępnionej przez organizację liście aplikacji znajdują się programy dedykowane terapii m.in. cukrzycy typu 1 oraz 2, migreny, chorób nowotworowych i nietrzymania moczu. W centrum zainteresowania pozostaje jednak zdrowie psychiczne, bo to jemu poświęconych jest najwięcej DTx. Wśród nich znajdziemy programy przeznaczone dla pacjentów zmagających się z lękiem uogólnionym, depresją, uzależnieniami czy bezsennością.
Cyfrowe interwencje w badaniach klinicznych
Prototyp aplikacji Insulia wspomagającej leczenie cukrzycy typu 2 przebadany został w przeprowadzonym we Francji randomizowanym badaniu klinicznym. Wykazano w nim, że poziom hemoglobiny glikowanej był po upływie 4 miesięcy istotnie niższy u pacjentów posługujących się niż w grupie kontrolnej. Co więcej, w porównaniu do osób niekorzystających z aplikacji, użytkownicy Insulii dwukrotnie częściej osiągali poziom HbA1c poniżej 7%. Obecnie Insulia dostępna jest do użytku publicznego, choć nie oznacza to, że przeznaczona jest dla każdego chętnego. Indywidualne konto zakładane jest po zarejestrowaniu pacjenta przez lekarza, który otrzymuje później dane na temat kontroli choroby.
Inne oprogramowanie skierowane jest za to do pacjentów z chorobą nowotworową i czuwającego nad nimi personelu medycznego. To Kaiku Health - aplikacja, która pozwala chorym zgłaszać występowanie nowych lub zmiany nasilenia wcześniej istniejących objawów, przy czym wypełniany formularz zależy od choroby i rodzaju leczenia. Przesyłane przez użytkowników dane analizowane są przez technologię opartą na uczeniu maszynowym (machine learning), dzięki czemu szybko otrzymują oni przydatne wskazówki. Powiadomienia o wymagających interwencji nieprawidłowościach przesyłane są bezpośrednio do personelu medycznego. Jak podkreśla producent, badania wykazały, że użycie Kaiku Health nie tylko zmniejsza częstość wizyt na oddziale ratunkowym i hospitalizacji, ale także pozwala szybciej wykrywać skutki uboczne, nawroty choroby i może prowadzić do wydłużenia czasu przeżycia pacjentów.
Digital therapeutics: więcej niż aplikacja
Jednym z założeń idei digital therapeutics jest ich funkcjonalność i łatwość w użyciu. Realizacja tego zadania wymaga często od twórców programów sporej dawki pomysłowości. Dowodem tego jest aplikacja przeznaczona dla dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD), która ma formę… gry komputerowej. Wspomaga pracę nad koncentracją najmłodszych użytkowników, angażując ich jednocześnie za pomocą atrakcyjnej formy.
Niektóre programy zsynchronizowane są z dodatkowymi gadżetami. Jest tak w przypadku aplikacji Leva dedykowanej kobietom zmagającym się z nietrzymaniem moczu. Pomaga ona zaplanować indywidualnie dostosowany trening mięśni dna miednicy, do czego wykorzystywane są dane przesyłane z czujnika umieszczanego podczas ćwiczeń w pochwie. Jak wskazują badania z użyciem tej technologii, pacjentki stosujące ją szybciej odczuwają efekty podjętego treningu.
W najbliższych latach będziemy prawdopodobnie obserwować szybki rozwój branży DTx. Jego tempo podkręca dodatkowo pandemia - to właśnie w jej czasie rozwiązania ułatwiające zdalną komunikację na linii lekarz - pacjent odgrywają ogromną rolę. W niektórych krajach, w tym w Niemczech, pozycja DTx w opiece nad pacjentami jest już ugruntowana i podlegają one refundacji.
W Polsce ich swobodne użycie wymaga jednak jeszcze zaistnienia odpowiednich regulacji prawnych, dzięki którym nowe technologie staną się dostępne dla pacjentów oraz personelu medycznego.
Referencje
- https://dtxalliance.org (dostęp: 22.12.2021)
- https://kaikuhealth.com/for-cancer-clinics/ (dostęp: 22.12.2021)
- Digitale Gesundheitsanwendungen (DiGA) https://www.kbv.de/html/diga.php#content51845 [dostęp 29.12.2021)
