Suchy kaszel – męczący problem

Kaszel to fizjologiczny odruch obronny, który oczyszcza drogi oddechowe i chroni przed aspiracją. Może przebiegać z odkrztuszaniem wydzieliny lub bez niego. Nieproduktywny kaszel wskazuje na podrażnienie lub stan zapalny ścian dróg oddechowych, bez nadmiernej produkcji wydzieliny [1].

Przyczyny suchego kaszlu

Suchy kaszel najczęściej jest objawem infekcji górnych dróg oddechowych [2]. Może występować także w fazie poinfekcyjnej, utrzymując się do 8 tygodni. Poza infekcyjnymi przyczynami, suchy kaszel może być efektem zatorowości płucnej, astmy, nowotworów, POChP czy śródmiąższowych chorób płuc. Warto też pamiętać o pozapłucnych przyczynach kaszlu – aspiracji ciała obcego, refluksie żołądkowo-przełykowym, niewydolności serca oraz stosowaniu leków z grupy ACEI [2].

Kaszel może znacząco obniżać jakość życia [3, 4], dlatego lekarze powinni nie tylko skutecznie leczyć jego przyczyny, ale także zadbać o złagodzenie dyskomfortu, jaki ten objaw wywołuje u pacjentów, co można osiągnąć, stosując leki przeciwkaszlowe [3].

Hamować czy nie hamować?

Odpowiedź na powyższe pytanie należy uzależnić od postaci kaszlu. Leki przeciwkaszlowe, zawierające na przykład lewodropropizynę, są przeciwwskazane w kaszlu produktywnym [5, 6]. Bez obaw można je natomiast stosować w kaszlu ostrym i podostrym, jeśli nie występuje odkrztuszanie wydzieliny. W przypadku kaszlu przewlekłego powinno się postawić na odpowiednią diagnostykę i postępowanie przyczynowe [7].

Suchy kaszel, który dla dorosłych podczas infekcji jest zwykle uciążliwą niedogodnością, u dzieci może uniemożliwiać normalne funkcjonowanie i skłania zaniepokojonych rodziców do wizyty u lekarza.

Leczenie suchego kaszlu

Suchy kaszel angażuje wiele grup mięśni, powodując zmęczenie, które pogłębiane jest przez trudności ze snem czy przyjmowaniem posiłków. Jest to szczególnie uciążliwe dla młodszych dzieci i powoduje upośledzenie procesu zdrowienia [8]. W takich przypadkach zastosowanie leków przeciwkaszlowych jest poprawnym postępowaniem. Pamiętać należy o rekomendacji ich jak najkrótszego stosowania, przede wszystkim w godzinach wieczornych i nocnych [8].

W leczeniu objawowym kaszlu do dyspozycji są substancje o działaniu ośrodkowym i obwodowym. Działające ośrodkowo leki dzieli się na nieopioidowe (np. butamirat) i opioidowe (np. kodeina, dekstrometorfan). Substancje te są obarczone większym ryzykiem działań niepożądanych niż leki działające obwodowo i mają niską skuteczność u dzieci [4, 9].

Co na suchy kaszel dziecka?

Polecanym lekiem o dobrym profilu bezpieczeństwa jest lewodropropizyna [9], substancja działająca na obwodowe części układu oddechowego. Dopuszczono ją do stosowania u dzieci już od 2. roku życia [5, 9].

Stosowanie lewodropropizyny nie wiąże się z poważnymi skutkami ubocznymi i obarczone jest mniejszą liczbą działań niepożądanych niż w przypadku leków działających ośrodkowo [9]. Lek skutecznie redukuje częstość kaszlu, jego nasilenie i liczbę nocnych przebudzeń spowodowanych kaszlem [4, 7, 8]. Hamuje odruch kaszlowy poprzez blokowanie wydzielania neuropeptydów z zakończeń włókien C oraz zmniejsza skurcz oskrzeli wywołany histaminą, serotoniną i bradykininą [7, 9].

Nie prowadzono badań oceniających zdolność prowadzenia pojazdów czy obsługiwania maszyn po zażyciu lewodropropizyny, jednak warto pamiętać, że nawet przyjmowana zgodnie z zaleceniami może zmieniać czas reakcji i osłabiać zdolność do aktywnego uczestnictwa w ruchu drogowym [5, 6]. Co więcej, ograniczenia w stosowaniu leku obejmują okres ciąży i laktacji w związku z kwalifikacją leku do kategorii C [5, 6].

Syrop czy tabletki – co wybrać?

Dla pacjentów dostępne są różne produkty lecznicze zawierające lewodropropizynę, np. Levofree w formie syropu lub tabletek powlekanych. Wybór postaci leku zależy przede wszystkim od wieku pacjenta – syrop wskazany jest do stosowania u dorosłych, młodzieży i dzieci od 2. r.ż. [5]. Dorośli i dzieci od 12 r.ż. mogą sięgnąć po lek także w formie tabletek powlekanych bez laktozy [6], które nie powodują tolerancji ani uzależnienia [9].

Levofree w swoim składzie nie zawiera alkoholu, parabenów, ani barwników. W porównaniu z podobnymi dostępnymi na rynku preparatami, syrop i tabletki Levofree nie zawierają także sacharozy, co jest istotną kwestią pozwalającą zredukować niepotrzebne spożycie cukru i zmniejszyć ryzyko otyłości. Ponadto, lek uznaje się za wolny od sodu [5, 6].

Opakowanie syropu Levofree zawiera miarkę o pojemności 25 ml z podziałką w celu odmierzania precyzyjnych dawek dla dzieci wieku 2-12 lat. Obliczanie odpowiedniej dawki można sobie ułatwić, wykorzystując kalkulator dostępny w karcie leku Levofree.

Dawkowanie syropu Levofree dla osób powyżej 12. r.ż. to 10 ml do 3 razy na dobę, co jest równoważne z 60 mg lewodropizyny na dawkę. Stosowanie tabletek powlekanych  zawierających 60 mg lewodropropizyny w jednej tabletce zakłada przyjęcie takiej samej dawki leku na dobę – zalecane jest przyjmowanie 1 tabletki do 3 razy dziennie.

Leczenie powinno być kontynuowane do chwili ustąpienia kaszlu, maksymalnie przez 7 dni [5, 6], a jeśli kaszel utrzymuje się dłużej niż tydzień, należy zweryfikować rozpoznanie oraz postępowanie farmakologiczne.

_{LVF-PL-00054-09-24}