Diagnozuj i lecz: Zapalenie oskrzeli z kaszlem produktywnym

W sezonie jesienno-zimowym częstym problemem w gabinetach lekarzy POZ są infekcje dróg oddechowych. Choć w większości przypadków są to wirusowe schorzenia, niewymagające hospitalizacji, ich objawy bywają uciążliwe dla pacjentów pogarszając komfort życia i wydłużając okres rekonwalescencji.

Piętnastoletni pacjent zgłosił się wraz z opiekunem do gabinetu lekarza POZ z powodu utrzymującego się od 2 dni pogorszenia samopoczucia, któremu towarzyszyła podwyższona temperatura ciała (do 38°C) i uporczywy kaszel z odkrztuszaniem śluzowej wydzieliny, powodujący chwilowy dyskomfort w okolicy zamostkowej. Ponadto zgłaszał uczucie ogólnego rozbicia, bóle mięśniowo-stawowe i ból głowy o umiarkowanym nasileniu oraz ból gardła.

W związku z incydentami bólu zamostkowego pogłębiono wywiad kardiologiczny. Pacjent negował typowe objawy stenokardialne, ból promieniujący do lewego barku, żuchwy lub pleców. Nie występowała sinica obwodowa. Pomimo infekcji dróg oddechowych, nie skarżył się na duszność, a dyskomfort za mostkiem miał charakter zlokalizowany i towarzyszył przedłużającym się napadom kaszlu.

Pacjent dotychczas nie chorował przewlekle i nie przyjmował na stałe żadnych leków. 

Był szczepiony zgodnie z kalendarzem szczepień. W tym sezonie przyjął także szczepionkę przeciwko grypie. Negował schorzenia alergiczne.

Badanie fizykalne

W badaniu fizykalnym pacjent pozostawał w stanie ogólnym dobrym. Pomiar podstawowych czynności życiowych wykazał:

• ciśnienie tętnicze 110/75 mmHg, 
• akcję serca około 90 uderzeń/minutę, 
• obwodową saturację krwi 98%, 
• temperaturę ciała 37°C. 

Orientacyjne badanie neurologiczne nie wykazało odchyleń. W badaniu gardła zwracało uwagę miernie zaczerwienione, nie uwidoczniono nalotów na śluzówce. Węzły chłonne okolicy szyi były niepowiększone. 

Nad polami płucnymi dominował szmer pęcherzykowy symetryczny, z pojedynczymi rzężeniami grubobańkowymi. Nie stwierdzono świstów ani cech wysiłku oddechowego. Akcja serca była miarowa, zgodna z tętnem obwodowym, a tony serca były prawidłowe. W badaniu fizykalnym jamy brzusznej nie odnotowano patologii. 

Diagnoza i zastosowane leczenie

W związku z narażeniem środowiskowym wykonano test antygenowy w kierunku COVID-19, RSV i grypy A i B, który nie wykazał infekcji żadnym z badanych patogenów. Na podstawie badania przedmiotowego i podmiotowego rozpoznano wirusowe zapalenie oskrzeli. Pacjentowi zalecono oszczędzający tryb życia. 

Włączono leczenie objawowe:

• przeciwgorączkowe i przeciwbólowe – preparaty zawierające ibuprofen (200 mg co 6 godzin, nie więcej niż 1200 mg/dziennie) lub paracetamol (500 mg co 6 godzin, nie więcej niż 4000 mg/dziennie);
• tabletki do ssania w celu złagodzenia bólu gardła, zawierające oktenidynę;
• syrop wykrztuśny w celu ułatwienia ewakuacji wydzieliny z dolnych dróg oddechowych, np. PectoDrill – 15 ml syropu trzy razy na dobę.
  • Pacjenta poinformowano, aby nie zażywać produktu przed snem – najlepiej ostatnią dawkę przyjąć około 17:00.

Poinformowano o konieczności pilnej wizyty lekarskiej w razie utrzymującego się podwyższenia temperatury ciała, silnych napadów kaszlu utrzymujących się ponad 14 dni, pojawienia się duszności, splątania, uczucia kołatania serca, przedłużającego się bólu w klatce piersiowej lub znacznego osłabienia.