Diagnozuj i lecz: Kaszel suchy w przebiegu COVID-19

Kaszel jest jednym z bardziej powszechnych objawów obserwowanych w gabinetach lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej. Ostry kaszel jest przeważnie związany z infekcjami dróg oddechowych, które w większości mają wirusową etiologię i wymagają leczenia objawowego. Do tej grupy chorób należy COVID-19. 

Opis przypadku

Wywiad

Pacjentka w wieku 7 lat zgłosiła się do przychodni podstawowej opieki zdrowotnej wraz z opiekunem, w związku z trwającymi od 2 dni napadami suchego, uporczywego kaszlu, podwyższoną temperaturą ciała, maksymalnie do 39°C, bólem gardła i nieżytem nosa. Opiekuna niepokoiło także osłabienie dziecka. W związku z gorączką stosowano doraźnie paracetamol, uzyskując spadek ciepłoty ciała i poprawę samopoczucia. Nie zauważono objawów duszności. W trakcie napadów kaszlu doraźnie podawano lek bronchodilatacyjny. W związku z uczęszczaniem do szkoły podstawowej pogłębiono wywiad środowiskowy – chora miała styczność z wieloma osobami wykazującymi objawy przeziębienia w ostatnim czasie. 

Pacjentka pozostawała pod kontrolą poradni pulmonologicznej z powodu astmy  wczesnodziecięcej. Aktualnie leczona doraźnie formoterolem w dawce 4,5 μg i budezonidem w dawce 80 μg.

Pogłębiono także wywiad dotyczący szczepień – pacjentka przyjęła 3 dawki szczepionki przeciwko Sars-CoV-2, w tym sezonie została zaszczepiona jedynie przeciw grypie. Pozostałe szczepienia zgodnie z PSO. W wywiadzie bez uczuleń na leki.

Badanie fizykalne

Podczas badania fizykalnego ogólne wrażenie określono jako dobre – dziecko bawiące się w gabinecie. 

Zaobserwowano następujące wartości parametrów krytycznych: 

• ciśnienie tętnicze krwi 105/65 mmHg, 
• akcja serca 95 uderzeń/min, 
• saturacja krwi obwodowej 98%,
• temperatura ciała 37 °C. 

Nie stwierdzono cech odwodnienia.

Uwagę zwracało zaczerwienione gardło oraz pojedyncze grudki w okolicy łuków podniebiennych. Nie obserwowano jednak nalotów ani czopów ropnych. 

Nad polami płucnymi dominował szmer pęcherzykowy, nieco zaostrzony przypodstawnie, słyszalne były też pojedyncze świsty. Nie zaobserwowano cech wysiłku oddechowego ani sinicy obwodowej. Osłuchiwanie tonów serca nie wykazało patologicznych zjawisk osłuchowych, a tętno obwodowe pozostawało zgodne z akcją serca. Nie zaobserwowano istotnych odchyleń w badaniu fizykalnym brzucha i kończyn dolnych. Orientacyjne badanie neurologiczne nie wykazało patologii. 

Diagnoza i zastosowane leczenie

W związku z narażeniem środowiskowym wykonano test antygenowy w kierunku COVID-19, RSV i grypy A i B, który potwierdził infekcję koronawirusem Sars-CoV-2. Uzyskanie dodatniego wyniku testu antygenowego zgłoszono do stacji sanitarno-epidemiologicznej. 

Zalecono nawadnianie doustne, regularny pomiar temperatury ciała i saturacji – minimum co 6 godzin. Poinformowano o konieczności samoizolacji. Zdecydowano o włączeniu leczenia objawowego:

• leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe – preparaty zawierające ibuprofen (w dawce 5-10 mg/kg co 8 godzin) lub paracetamol (10-15 mg/kg co 6 godzin)
• tabletki do ssania w celu zniwelowania bólu gardła, np. preparaty z chlorkiem benzoksoniowym;
• syrop o działaniu przeciwkaszlowym, np. TussiDrill w dawce 0,25 mg/kg co 6 godzin;
• zlecono nebulizacje zawierające lek sterydowy, np. budezonid w dawce 0,25 mg dwa razy dziennie;
• zlecono nebulizacje zawierające β₂-mimetyk, np. salbutamol w dawce 2,5 mg dwa do 4 razy dziennie.

Poinformowano o konieczności pilnej wizyty lekarskiej w razie pogorszenia samopoczucia dziecka, spadku saturacji poniżej 92%, pojawienia się duszności, zauważenia problemów z oddychaniem, nadmiernej apatii lub niereagującej na leczenie gorączki. Umówiono wizytę kontrolną za 3 dni.