Wszystko o uchyłkach

Dzień dobry, witam państwa bardzoserdecznie.Dziękuję pięknie za zapowiedź.

Oczywiście nie mam pojęcia owszystkich aspektach związanych z uchyłkami.Myślę, że nikt takiego pojęcianie ma, ale rzeczywiście, no, tachoroba uchyłkowa gdzieś jakoś jestbliska mojego sercu, bo już kilkanaścielat się nią zajmuję imam zaszczyt i przyjemność brać teżudział w różnych grupach roboczychi w edytowaniu i pisaniu rekomendacji.

A dlaczego jest taka bliska?Dlatego, że proszę państwa, jestto choroba.To nie jest tak, żemożemy powiedzieć, że to nie jestchoroba, tylko jest to pewnegorodzaju, tak jak kiedyś się wydawało— uroda, bo tak sięprzecież mówiło, bo bardzo często niedaje objawów.

I jest to choroba, któradotyka ogromną część naszej populacji, bojak popatrzycie państwo na epidemiologię,to okaże się, że uchyłki rozpoznajemyu ponad pięćdziesięciu procent osób,osób po sześćdziesiątym roku życia.

I tak jak powiedziałam, większośćz nich objawów nie ma iwtedy mówimy o tak zwanejuchyłkowatości bezobjawowej.Ale między dwadzieścia, trzydzieści, aw tej chwili wydaje się, żemoże tak naprawdę nawet więcej,tylko my sobie nie uświadamiamy tychobjawów, pacjenci jakieś dolegliwości będąmieli.Najczęściej jest to tak zwanaobjawowa, niepowikłana choroba uchyłkowa.O niej powiemy dzisiaj troszkęwięcej, ale też kilka, kilkanaście procentpacjentów ma zmiany zapalne wprzebiegu uchyłkowatości i będzie to bądźostre, bądź takie ostre nawrotowezapalenie uchyłków.

No i wreszcie, tak jakkażda choroba może dać powikłania, mogąbyć to powikłania ostre, zarównozwiązane z zapaleniem, tak jak perforacja,ropień czy, czy, yym, nojakiś nasilony bardzo stan zapalny zposocznicą albo nie zawsze związane

zapaleniem aktywnym, bo krwawienie zuchyłków najczęściej z tym zapaleniemzwiązane nie jest.No i wreszcie powikłania przewlekłe,czyli zwężenia i przetoki.Wcale nie nowotwór jest najczęstsząprzyczyną zwężeń, tylko właśnie powikłania zapaleniaw przebiegu choroby uchyłkowej.

Ale wszystko, na co patrzymy,to jest choroba.Ona może być objawowa, możebyć bezobjawowa, ale nie jest tożadna uroda pacjenta.Jest to choroba.Ja zawsze powtarzam pacjentom, żeto jest tak jak z cukrzycączy z nadciśnieniem.Rzadko już kiedyś mamy powikłaniatychże chorób, a pacjenci doskonale rozumieją,że muszą się przewlekle leczyć.Tak samo jest z uchyłkami— nie zawsze będziemy mieli dolegliwości,a jakieś postępowanie w profilaktycewtórnej, wtórnej, bo już chorobę mamy,tylko chcemy zapobiec jej powikłaniom,tychże uchyłków powinniśmy stosować.

Jaka jest przyczyna, to mydokładnie nie wiemy.Zawsze jak państwo zobaczycie, żeprzyczyna jest złożona i wielokierunkowa, tooznacza, że jeszcze do końcadokładnie nie wiemy, jaka ona jest.Wiemy, że geny grają chybatak naprawdę podstawową rolę w tworzeniusię uchyłków, bo po prostuta ściana jelita w pewien sposóbjest przez zaburzenia genetyczne zmodyfikowanai jest łatwość powstawania tych przepuklin,a już żeby dochodziło dopowstawania uchyłków czy tym bardziej dopojawienia się objawów, to sączynniki środowiskowe, to jest siedzący trybżycia, ta dieta wysokoprzetworzona,nałogi czy stosowane leki.Zmiany zapalne, zapalenia uchyłków tojest najczęściej zmiana mikrobioty.Wiecie państwo doskonale, że żadnakonferencja w tej chwili bez, yym,przynajmniej jednej sesji o mikrobiociesię nie obejdzie.I rzeczywiście w uchyłkowatości tamikrobiota też ma znaczenie.

Tak jak powiedziałam, jest tochoroba częsta, .Ponad połowa populacji po sześćdziesiątymroku życia i sto procent posetnym roku życia.Więc jak daBóg, że dożyjemyalbo natura, że dożyjemy do setki,to proszę państwa, dożyjemy zuchyłkami.I ta częstość uchyłków rośnie.Rośnie zarówno tych postaci bezobjawowych,jak i objawowych.Ale to, co dla nasjest istotne, to to, że chorującoraz mł-- objawowo coraz młodszeosoby.Jak spojrzycie państwo, to tenwiek pacjentów, on się zmniejsza,to nadal są lata trzy--piąta, szósta dekada życia, ale okazujesię, że o prawie połowęwzrosła częstość hospitalizacji u osób młodych.

No, wydawałoby się, że osiemnastolateknie powinien mieć zapalenia uchyłków, uchyłkóww ogóle nie powinien mieć,a wraz-- jednak zdarzają się takiesytuacje i to w tejchwili dwukrotnie częściej niż jeszcze kilka,kilkanaście lat temu.

Ale to, co jest dobre,to, to trzeba powiedzieć, że uosób, u których my jużwiemy, że uchyłki są, czyli uosób po sześćdziesiątym roku życia,jednak ta profilaktyka, która, no, wydawałobysię, że może nie miećdo końca żadnego znaczenia, bo wkońcu nie mam objawów, alewłaśnie dlatego nie mam, że jakąśprofilaktykę stosuję, będziemy o niejmówić, to częstość hospitalizacji spadła oprawie trzydzieści procent.

Zobaczcie państwo: coraz młodsi ludzie,a coraz starsi, na szczęście, corazrzadziej hospitalizowani.I wydaje mi się, bona to żadnych jeszcze dowodów zbadań naukowych nie mamy, żejest to związane z tym, żejednak jakąś profilaktykę prowadzimy.

Tu pięknie widać, to sąnasze dane.One są niepublikowane, ale państwomożecie do nich sięgnąć tak jakkażdy z nas.To są statystyki Narodowego FunduszuZdrowia.Widzicie państwo, to załamanie wtrakcie pandemii, dwadzieścia, trzydzieści tysięcyhospitalizacji rocznie z powodu zapaleniauchyłków.Nieważne, czy zachowawczo, czy chirurgicznieleczonego.

A zatem widzicie państwo, żejest najczęstsza choroba gastroenterologiczna wymagająca, wymagającahospitalizacji i ten pik, którybył pocovidowo, on dopiero teraz zaczynasię wyrównywać, ta częstość narastania,yym, choroby, która wymaga hospitalizacji.

Wydaje nam się, że jestto związane z tym, że jestto pewnego rodzaju continuum, botak to nam się wydawało kiedyś. E,że albo masz uchyłki, onebędą przez całe życie bezobjawowe.Albo jak masz pecha itego pecha ma czterdzieści trzy procentpacjentów z uchyłkami, to twoimpierwszym objawem jest zapalenie uchyłków.

Ja zawsze wtedy opowiadałam otym, że kiedyś tak było zzawałami i wydawało mi się,że już nie jest.Ale ko-kolędy kardiolodzy mnie poprawilii okazuje się, że nadal,pierwszą-- pierwszym objawem choroby wieńcowejpotrafi być zawał.I tutaj jest tak samo.Pierwszym objawem choroby uchyłkowej,w czterdziestu trzech procentach przypadków jestkonieczność hospitalizacji związana z-zapaleniem uchyłków.

Ale w tej chwili mamytaką koncepcję, myśmy do niej-- odniej odeszli i w tejchwili żeśmy do niej wrócili.Tak jak państwo widzicie, tu

na dole, na-kolorami macie państwookreślone procenty pacjentów z uchyłkami,jaki procent ma objawową, niepowikłaną, ajaki procent ma nawrotowe zapalenie.Proszę zobaczyć między jeden, atrzy, a pięćdziesiąt dwa procent tojest ogromna, rozpiętość.Wszystko zależy oczywiście od tego,kto prowadzi badania.Wiadomo, że badania prowadzą,najbardziej zaciekawieni doktorzy, a ci pracująw najbardziej, yym, reprezentacyjnych miejscach,czyli w klinikach i w związkuz tym ta stronniczość,czy pozytywna, czy negatywna, czyli totakie ukierunkowanie na pewną grupępacjentów, będzie prowo-powodowało, że mamy, nopięćdziesięciokrotnie częstsze ryzyko, zapadalnościw zależności od tego, kto bada.Ale tak jak mówię, ta-takakoncepcja kontinuum, że masz uchyłki wktórymś momencie one dadzą ciobjawy.W tej chwili jest,taką najbardziej, popularną i najczęściejobowiązującą doktryną.

Tak jak powiedziałam, najczęstszą prz--najczęstszą objawową postacią jest objawowa, niepowikłanachoroba uchyłkowa, bardzo trudna dorozróżnienia od zespołu jelita nadwrażliwego.I my wciąż tak naprawdęjako, y, jako eksperci nie możemydo końca powiedzieć, czy tonie jest nakładanie dwóch, dwóch chorób.Ja uważam, że jak mamychorobę organiczną, to nie powinniśmy taknaprawdę myśleć o zespole jelitanadwrażliwego, ale nawet ja skłaniam siędo tego, że, nowszyscy mamy prawo do wielu choróbi w związku z tymte objawy, którymi są: ból brzucha,ból w lewym dole biodrowym,trwające godziny, dni, nawracające, mające zwią-związekz wypróżnieniem, z takim ciśnieniemtłocznym, ze wzdęciem, częściej z biegunkąniż z zaparciem.Wydawałoby się, że, bie--uchylki to zaparcie.Tak, w momencie powstawania, alejak już powstaną te uchyłki, tow tych kieszonkach.Przepraszam bardzo, jestem gastrologiem.Kisi się ta kupa iw związku z tym jak dochodzido fermentacji to macie państwozwiększoną objętość luźniejszego stolca i biegunkę.Okazuje się, że jeżeli pacjentpo sześćdziesiątym roku życia ma konstelacjęobjawów, ból w lewym dolebiodrowym i biegunkę, to szansa nato, że jest to innachoroba niż choroba uchyłkowa jest dziesięciokrotniemniejsza.Oczywiście zaparcie też można mieć.Jak najbardziej.To absolutnie co do tegonie ma żadnych wątpliwości.

Teraz najchętniej wyszłabym z tejmównicy, żeby pokazać państwu, jaka jestróżnica między IBS-em a zespołemjelita nadwrażliwego.Tylko nie wiem, czy mniebędzie widać.Tak, prawie mnie widać.Jak przyjdzie pacjent i weźmiejeden palec i powie, że boligo tu, boli go tu,czy boli go tu.To albo ma zapalenie wyrostka,albo ma zapalenie uchyłków, albo mawrzód, który mu perforuje.Jak weźmie całą rękę ipowie o- dziękuję panom bardzo ipowie, że boli go tu.To ten pacjent będzie miałzespół jelita nadwrażliwego, czyli, że--czyli objawy trudne do zlokalizowania,nietrwające dni, godziny, tylko takie nozabolało i przeszło.A gdzie pana boli?No gdzieś palią, no gdzieśtutaj.Uchyłki.No, boli długo, boli dni,godziny.Gdzie boli?Tu boli i pacjent państwusam pokaże chorobę.Tak mniej więcej rozróżniamy chorobęuchyłkową.

Dziękuję państwu bardzo.

Od zespołu jelita nadwrażliwego.Oczywiście jest jeszcze cała masainnych, różnicujących czynników, a jednymz nich jest wiek.Bo tak jak powiedziałam, chorobauchyłkowa występuje częściej u osób starszych.

Celem leczenia choroby, ponieważ myjej wyleczyć nie umiemy, no bonie zlikwidujemy tych uchyłków, jakone się już pokazały, to takbędą sobie do końca życia.Chyba że pacjent z jakiegośpowodu, być może z powodu uchyłkowatościbędzie operowany.A jak będzie operowany, anie usunie się mu całej kiszki,to te uchyłki się winnych miejscach też pokażą.A więc celem naszego leczeniajest ustąpienie objawów i zapobieganie, zapobieganiepowikłaniom – czy to objawomniepowikłanej choroby, czy zapalenia, czy powikłanegozapalenia.

Objawy zapalenia uchyłka myślę, żesą dla Państwa oczywiste, bo tojest tak jak każde zapaleniew brzuchu, czyli poza bólem pojawiająsię objawy ogólne plus ewentualniejeżeli macie Państwo czy oklejoną perforację,czy wręcz nie daj Bożeperforację z kałowym zapaleniem otrzewną, noto będziecie Państwo mieli pełnespektrum objawów otrzewnowych, a już objawysugerujące powikłanie to pozostawiam Państwutylko do ewentualnego print screena, bodoskonale Państwo wiecie jak wyglądapacjent w posocznicy, niezależnie od tegojaka jest jej przyczyna.

Choroby uchyłkowej nie rozpoznajemy wtrakcie kolonoskopii.To jest taki błąd, którysię gdzieś utarł, że no skorow kiszce choroba, to endoskopiajest podstawowa.Ten błąd się może teżtroszeczkę zrobił, dlatego, że nam jakopracującym osobom w różnych miejscach,Polski, ale też wróżnych miejscach, czy to szpital,czy ambulatorium, łatwiej było zlecić izrobić kolonoskopię niż badania obrazowe,bo doskonale państwo wiecie, że toróżnie z tą dostępnością bywa,a potem jeszcze trzeba poczekać naopis, a potem jeszcze wyciągnąćwnioski z tego opisu.Więc rzeczywiście czasem było tak,że szybciej było zrobić kolonoskopię niżtomografię.Niemniej jednak kolonoskopia do rozpoznawaniauchyłków nie służy, a co więcejw objawowych postaciach, a juższczególnie w zapaleniu, w obawie opowikłania, przede wszystkim o perforację,jest po prostu przeciwwskazana.

Do rozpoznawania uchyłku służy badanieobrazowe i moim marzeniem byłoby, żebyto był wlew doodbytniczy, alenikt go już nie chce robić,tłumacząc się tym, że niema toalety przy radiologii, co jestoczywistą bzdurą.Chodzi o to, że jestto badanie trudne, wymagające, mało płatne.No i pacjent rzeczywiście przepraszam,no musi korzystać z toalety wtrakcie badania.Najlepiej to na takim kubełku,żeby było, ale to już siętak jak mówię, nie dzieje.A zatem posługujemy się prostymbadaniem ultrasonograficznym.I rzeczywiście gastroenterologia idzie wstronę zieloności, czyli, zmniejszamy śladwęglowy, a ultrasonografia jest najmniejszymśladem węglowym.

I jeżeli pacj-- jeżeli doktorumie zrobić, a już w tejchwili większość doktorów naprawdę bardzodobrze wykonuje USG nie tylko narządówmiąższowych, ale również rury przewodupokarmowego, a w tym przede wszystkimjelita grubego i te uchyłkizobaczy, to nie musimy potwierdzać tegow żadnym innym badaniu.Macie państwo pacjenta z uchyłkami,a jeśli jeszcze do tego makonstelację objawów, jak najbardziej macieprawo państwo na podstawie ultrasonograficznego obrazurozpoznać chorobę uchyłkową.

I takim podstawowym badaniem jestbadanie tomograficzne z czułością i specyficznościąponad dziewięćdziesiąt procent pokaże jeszczejak to wygląda.

Rezonans?No, trochę ze względu nadostępność, trochę ze względu na pieniądze,trochę ze względu na to,że, no różne są przeciwwskazania dorezonansu, pozostawiamy raczej dla postacipowikłanych głównie przy, przy...Podejrzeniu przetok.

Widzicie państwo różne obrazy ultrasonograficzne, zarówno samej choroby ucho uchylkowej,jak i zapalenia uchyłka.Yym, od razu powiem jasię na tym nie znam.Dla mnie to jest szaroi biały.Starałam się tego uczyć.Absolutnie jestem niestety nieumiejętna, jeślio to badanie chodzi, ale proszęmi uwierzyć, koledzy radiolodzy, którzypomagali mi przy tej prezentacji pokazują,że tu rzeczywiście uchyłki te,co państwo na strzałkach widzicie, widać.

Ja tu już się bardziejznam i to rzeczywiście jestem wstanie Państwu powiedzieć.Widzicie państwo pęcherz nóżowy, widziciepaństwo, zobaczymy, czy tu sięda strzałeczki-- nie da sięstrzałeczek.Dobra, to patrzycie państwo tam,gdzie jest napisane obraz uchyłkowatości.Widzicie państwo te dwie białestrzałki i takie czarne kropeczki?To te czarne kropeczki tosą uchyłki.I patrzycie się państwo nadrugą stronę, czyli tam, gdzie jestzapalenie uchyłków.Widzicie państwo grube, białe, togrube, białe, między dwoma takimi większymiszarymi bąbelkami.To jest nacieczona ściana zapaleniemuchyłka.

Tak naprawdę to powinno byćzapalenie uchyłka, bo na szczęście niemamy aż takiego pecha, żebysię zapaliło ich wiele.Najczęściej się zapala jeden, człowiekjuż z przyzwyczajenia mówi zapalenie uchyłków.Tak jak byśmy chcieli byćdla semantyki, to jest to zapalenieuchyłka.

To, co jest ważnew tomografii, to to, że mypowinniśmy wykonywać tomografię dawki standardowej.Czyli jeżeli państwo macie stuprocentowepodejrzenie, bo i takie się przecieżzdarzają w medycynie, że tojest choroba uchyłkowa czy zapalenie uchyłkówi przyszedł pacjent i miałtomografię.I w tej tomografii nieopisano zapalenia, to sprawdźcie państwo, czyto przypadkiem nie była sorowska,czyli izbowa tomografia, tak zwana taniskodawkowa, czyli z akronimu anglosaskiegolow dose, bo to jest tomografiataka trochę można powiedzieć doniczego, jeśli chodzi o jamę brzuszną.

Widzicie państwo po lewej stronie,czyli tam gdzie jest LD, tebiałe kółeczka, że nic tamnie widać i ci sami pacjenci,literalnie ci sami pacjenci, gdziemacie standard dose, czyli SD.Widzicie państwo to białe tak,tam gdzie jest biały, tam jestzapalenie, tam, gdzie jest takigrzebień naczyniowy, to są pręgi naczyniowepogrubiałe ze względu na przebiegającezapalenie.To jest dokładnie obraz zapalenia.

No i tak jak powiedziałamkolonoskopia do oglądania uchyłków nie służy,a to co możemy wniej zobaczyć to daj Boże tylkoto co jest na górze,czyli uchyłki zapalone, uchyłki czy zropa.Nie chcielibyśmy zobaczyć tego cona dole, czyli ropnia z oklejonąperforacją albo dokonanej perforacji.I ten prawy skrajny slajdto jest no niestety otrzewna, boi tak się też zdarza.

Jak postępujemy u tych pacjentów?Tak jak powiedziałam, każde spektrumuchyłkowatości jest chorobą, tylko że postępujemyw zależności od objawów, czymamy bezobjawową, niepowikłaną, zapalenie czy zapaleniepowikłane.Wszyscy pacjenci wymagają zmiany filozofiiżycia, czyli muszą zrozumieć, że mająprzewlekłą chorobę, której na razietabletkami ani nożem nie wyleczymy.A to, co musimy, doczego prowadzić, to do tego, żebynie mieli objawów, a jużtym bardziej, żeby nie mieli powikłaniatejże choroby, czyli odpowiednia aktywnośćfizyczna, utrzymywanie prawidłowego BMI.Wiem, że doskonale łatwo sięmówi, trudniej się akceptuje, no alew jakiś sposób z pacjentamimusimy rozmawiać.No i niesteroidowe leki przeciwzapalnetylko i wyłącznie z istotnych wskazań.

Już widzę, że to sąchyba poprzednie slajdy, które wysyłałam, zarazsię okaże.Em, w...Możemy dawać, bezpieczniejszy jestpyralgina.Nie lubimy w tej chwiliparacetamolu.No i modyfikacje dietetyczne najróżniejsze.Unikamy palenia alkoholu, bo wiemy,że, że palenia alkoholu, diety ultraprzetworzone i ograniczamy czerwone, szczególnienieprzetworzone mięso dwu i półkrotnie zwiększaryzyko zapalenia.Dieta bogatobłonnikowa i to jestbardzo ważne.My powinniśmy tego błonnika jeśćkilogramy, proszę państwa, zaraz państwu pokażę,ile powinno być w zdrowejdiecie błonnika.Tego w zasadzie nie jesteśmyw stanie zrobić.W związku z tym upacjentów z jakąś chorobą, która suplementacjibłonnika, czyli zaparcia, czyli hemoroidy,czyli uchyłki, czyli zespół jelita drażliwego.Każdy z tych pacjentów powinienmieć suplementowaną dietę bogatobłonnikową.

I teraz postaci objawowe: maślansodu — nie ma na niegodużo badań, głównie są badaniapolskie, ale pacjenci po niego wracają,są zadowoleni.Wydaje się, że rzeczywiście jestdobrym-dobrą opcją.Ważne tylko, żeby był odpowiedniozapakowany w tą kapsułeczkę, czyli takzwany mikrootoczkowany.Leki rozkurczowe — tutaj, żetak powiem, jak jest mus tonie ma grzechu.Wszystko, co pacjentowi pomaga, jestbezpieczne, stosujemy leki rozkurczowe, leki ziołowe,łącznie z takimi, co sięgamyprzy dyspepsji, czyli STW.No i leki przeciwbólowate tojednak te slajdy.Przepraszam.Czyli właśnie pyralgina.

No i probiotyki o udowodnionejskuteczności.A jednak nie te slajdy,bo tu się teraz powinien pojawićnazwy probiotyków.Ta, ale to proszę sięnie martwić, bo są tylko trzypałeczki kwasu mlekowego, czyli paracasein,casein, reuteri i preparaty o złożone,czyli, czyli na przykład taformuła Claudio De Simone.

I kolejne, kolejne terapia, tymrazem już farmakoterapia, czyli riefaksymina alfaosiemset miligramów, czyli dwa razyjedna tabletka albo dwa razy dwietabletki, jeśli te mniejsze,przez siedem dni cyklicznie co miesiąc.

I to pacjent musi zrozumieć,że dzięki temu, że leki bierze,nie będzie miał objawów, boto jest to, co trudno pacjentowiwytłumaczyć, że nie ma objawów,to po co brać leki?No i tak samo jawtedy wracam do cukrzycy czy nadciśnienia.Nie masz objawów, leki bierzeszi tu jest tak samo.A tutaj na szali maszperforacje i zapalenie otrzewnej.Także w ten sposób tłumaczeniejakoś tam do pacjentów dociera.

Nie jest to w tejchwili lek, na który sobie, żetak powiem, finansowo nie możnapozwolić.Dużo więcej kosztują różne suplementy.

Tak samo w niepowikłanym zapaleniuuchyłków.My nie musimy stosować antybiotykoterapiiogólnoustrojowej.To jest tak zwana nowość,która już ma kilkanaście lat.I tutaj też chętnie sięgamypo riefaksyminę tylko w tej takzwanej dawce dużej dawce jakw zespole rozrostu bakteryjnego, jak wzespole jelita drażliwego, czyli tysiącsześćset miligramów przez czternaście dni.

U osób z powikłanym zapaleniem,czyli wtedy, kiedy mamy ropień powyżejpięciu centymetrów, kiedy mamy perforację,kiedy mamy oklejoną, widoczny gazwokół jelita.To są osoby, które wymagająantybiotykoterapii ogólnoustrojowej, odpoczynku jelitowego, chloryn drobnocząsteczkowyi ewentualnej konsultacji chirurgicznej.

Tak jak powiedziałam, rekomendacje dotyczącestylu życia, czy to amerykańskie, czybrytyjskie, czy europejskie. wymagają odnas spożywania trzydziestu, trzydziestu ośmiu gramówbłonnika na dobę.To jest, proszę państwa, minimumpół kilo warzyw, nie owoców, boowoce mają mniej na dobę.No i teraz już zupełnietylko żeby tak zobaczyć dla printscreenu,zobaczcie sobie państwo w produktachi patrzymy tylko na błonnik rozpuszczalny,bo ten nierozpuszczalny on dajeimpakcję stolca, więc zobaczcie sobie Państwojak to wygląda.To jest przeliczyłam Państwu nakilogramy.Trzeba by było zjeść pięćkilo jabłek ze skórką, wypić dziesięćlitrów soku marchwiowego albo zjeśćtrzydzieści pięć kilo pomidorów.To jest już wiem, pięćskrzynek, bo jedna skrzynka ma sześćkilo.A zatem, proszę państwa, niejesteśmy w stanie tego dostarczyć.Pacjent, który ma chorobę organiczną,wymaga-- albo czynnościową, wymagającą suplementacji błonnika.Musi go suplementować w saszetkach,w torebkach, w czym tam sobiewybierzecie.Państwu jest sporo tych błonników,byle był to błonnik rozpuszczalny.Natomiast nie damy rady tegozrobić jedzeniem, bo zjedzenie takiej objętościwarzyw i owoców będzie powodowałoto, że będziemy mieli maksymalne wzdęcie.Nikt tego kolokwialnie mówiąc normalny,nie wytrzyma.

Tak jak powiedziałam, mamy pewnegorodzaju, trudność z wytłumaczeniem, szczególniekolegom chirurgom i doktorom naSOR, że pacjent, który nie mapowikłań zapalenia, czyli jest potwierdzonezapalenie w tomografii, ale nie maropnia powyżej pięciu centymetrów, niema perforacji, nie ma ciężkich objawówogólnoustrojowych i nie jest starszy,bo to też jest ważne, niewymaga antybiotykoterapii ogólnoustrojowej.To już jest, proszę państwa,od kilkunastu lat.Tak naprawdę to od dwatysiące siódmego roku, ale my wciąż,że tak powiem, jesteśmy natej krzywej uczenia wznoszącej się iwciąż pacjent z SOR-u trafiajuż na tak zwanym przysłowiowym ciproz metro.Natomiast oczywiście nie dotyczy toosób starszych, które również nie powinnybyć leczone ambulatoryjnie.Te osoby, no przy czymoczywiście definicja starości jest ruchoma, myślę,że siedemdziesiąt pięć lat albociężkie choroby towarzyszące.

Tak jak wspominałam równieżpacjenci, którzy mają oklejoną perforację, którąwidać w tomografii, to jesttaki gaz, który się ciągnie wokółjelita, nie wymagają operacji.Okazuje się, że dziewięćdziesiąt, ponaddziewięćdziesiąt procent z nich może byćspokojnie leczonych zachowawczo, niespełna pięćprocent tej operacji wymaga, a tengaz jest widoczny w piętnastuprocentach przypadków u pacjentów z zapaleniemuchyłków.Także nie boimy się oklejonejperforacji.Kiszka się goi, perforacji sięboimy tam, gdzie nie ma otrzewnej,perforacji się boimy w górnymodcinku przewodu pokarmowego, w przełyku, wkiszce, przyczepki sieciowe okleją natychmiasttą dziurkę, także tym się takza bardzo nie martwimy.

Oczywiście starszy wiek, ciężka chorobabędą czynnikami ryzyka powikłań czy teżno nieskuteczności leczenia zachowawczego, aleto się oczywiście również przekłada nadalsze losy chorych.Bo im człowiek starszy, tymryzyko, powikłań po operacji zpowodu zapalenia uchyłka większe.Myślę, że to jest wmiarę oczywiste.

Dwa slajdy.

Kolonoskopia po zapaleniu uchyłków.Kiedyś to był standard,i tak się uważało, że trzebarobić.Tak lub zdecydowanie nie,w ogóle różne sprzeczne zalecenia.

Potem okazało się, i takw tej chwili rekomendujemy, że kolo--a przepraszam, bo to nieten slajd, że kolonoskopię wykonujemy popierwszym epizodzie powikłanego zapalenia.O ile nie było niedawno,jeżeli pacjent miał kolonoskopię wcześniej, niemusimy jej tak i dopięciu lat, nie musimy jej powtarzać.

No i wreszcie operacja wnawrotowym zapaleniu.Bardzo dawno temu mówiliśmy takpo drugim nawrocie, dawno temu nie,bo nie zmniejsza częstości nawrotów.Nie tak dawno temu uznaliśmy,że to jednak poprawia jakość życia,zmniejsza ryzyko powikłań, zmniejszając ryzykooperacji ze wskazań nagłych i wtrybie pilnych.No i w dwudziestym piątymroku, bo jak się spotkam zpaństwem za rok i przestawiętam szóstkę, tam być może będziejuż coś innego, rozważamy wprzypadku powikłanego zapalenia, tlącego się zapalenia,czyli takiego wiecie państwo, takiegoślamarzącego się i nawracającego częstego,bo jednak zmniejsza to ryzykokolejnych, kolejnych nawrotów.

Pokażę państwu tylko powikłania.To jest taki uchyłek olbrzymi.Także choroba niby, niby takzwana uroda, a proszę zobaczyć, jaksię może skończyć, olbrzymi uchyłek,perforacja oczywiście u doktora na dyżurze,bo dlaczego by nie, dokorzenia kreski, więc trudna do rozpoznania.

Tak się może jelito goić.No to domyślacie się Państwo,że ten pacjent się nigdy wżyciu już nie wygoi, boto już jest klastron i cośstrasznego.

A może przybierać formy, którewyglądają jak guz okrężnicy i dopieropo perforacji do pęcherza, którątutaj Państwo widzicie tworzącą się wtrakcie badania, może, że takpowiem, ujawnić rozpoznanie.

No i ostatnia rzecz, czylikrwawienie z uchyłków.Rzadko się uda to zobaczyć.Widzicie Państwo wnętrze uchyłków, wktórych widzimy albo takie wylicowane uchyłki,w których widzimy, em, krwawiącenaczynie.To się rzadko udaje zrobić.W związku z tym sięgamypo tak zwane leczenie ratunkowe.Nazwaliśmy je japońskie, ale jużteraz pietrzakowe będzie chyba lepsze, bochyba już większej ilości pacjentówdaliśmy.Dajemy baryt, trzeba iść, powiedzieć,że u mnie to się mówiszefowa kazała wziąć pół litrabarytu do rentgena i dajemy copół roku pół litru barytu,a więc na pół litru-- napół roku, przepraszam, wystarcza.Później niestety nawracają krwawienia.Te wszystkie bąbelki, które Państwona zdjęciu widzicie, to są zaklajstrowanetym barytem, uchyłki.

A zatem, proszę państwa, dziękujępięknie.Już nie czytam podsumowania iprzypomnienia, bo o tym wszystkim przedchwilką mówiłam.Dziękuję i przepraszam za tedwie minuty.