Dentyści będą mogli szkolić się z psychoterapii

Lekarze dentyści będą mogli przystąpić do szkolenia z psychoterapii – wynika z projektu rozporządzenia w sprawie specjalizacji w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia. Jest to spełnienie postulatu samorządu lekarskiego i ma się to przyczynić do poprawy opieki w zakresie opieki psychiatrycznej. Czy dentyści chętnie będą się szkolić w tym zakresie?

We wcześniejszym projekcie rozporządzenia nie uwzględniono dentystów, co spotkało się z krytyką środowiska. Jak mówił wówczas Dariusz Paluszek, wiceprezes Okręgowej Rady w Warszawie i przewodniczący Komisji ds. Lekarzy Dentystów ORL, pominięcie lekarzy dentystów jest dyskryminujące.

Niestety w uzasadnieniu projektu rozporządzenia brakuje wytłumaczenia, czemu na liście zawodów uprawnionych do odbycia specjalizacji nie ma lekarzy dentystów, a są na przykład socjologowie, którzy – nie bagatelizując w żaden sposób tej ważnej skądinąd dziedziny nauki – z ochroną zdrowia mają niewiele wspólnego 

– mówił dr Dariusz Paluszek cytowany w komunikacie Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie. 

W sprawę zaangażowała się Naczelna Rada Lekarska. Efekt? Do listy kierunków studiów uprawniających do szkolenia specjalizacyjnego z psychoterapii dodano m.in. lekarzy dentystów.

Cieszę się, że tym razem wsłuchano się w głos środowiska lekarskiego. Ta zmiana umożliwi podniesienie w ramach kształcenia podyplomowego kwalifikacji zawodowych lekarzy dentystów 

– wskazuje Paweł Barucha, wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej, przewodniczący Komisji Stomatologicznej NRL.

Oprócz dentystów, szkolenie specjalizacyjne z psychoterapii będą mogły odbyć osoby mające tytuł zawodowy lekarza lub tytuł zawodowy magistra pielęgniarstwa lub osoby, które uzyskały tytuł magistra po ukończeniu studiów na kierunkach lekarskim, pielęgniarstwa, położnictwa, psychologii, pedagogiki, pracy socjalnej, socjologii, resocjalizacji oraz nauk o rodzinie. Jak uzasadnia resort zdrowia, „osoba, która zdobędzie tytuł specjalisty w dziedzinie psychoterapii, będzie przygotowana do prowadzenia psychoterapii zaburzeń psychicznych i związanych z nimi zaburzeń somatycznych poprzez nawiązywanie szczególnej relacji interpersonalnej, nazywanej relacją psychoterapeutyczną, umożliwiającej zaistnienie procesu psychoterapeutycznego, w którym język jest zasadniczym sposobem komunikacji. Celem oddziaływań psychospołecznych stosowanych przez specjalistę w dziedzinie psychoterapii jest usunięcie zaburzeń́ psychicznych poprzez zmianę̨ sposobów przeżywania, poznawania i zachowania”.

Posiadane umiejętności umożliwią m.in rozpoznawanie objawów zaburzeń psychicznych i diagnozowanie potrzeb terapeutycznych w tym zakresie, wypracowania u pacjentów umiejętności przezwyciężania kryzysów psychicznych oraz zmiany sposobów przeżywania, poznawania i zachowania, monitorowanie postępów w procesie terapii, a przede wszystkim nawiązywanie relacji psychoterapeutycznej niezbędnej do wytworzenia i podtrzymania u pacjenta woli współpracy i zaangażowania w terapię 

– czytamy w uzasadnieniu. 

Wprowadzenie nowej dziedziny szkolenia specjalizacyjnego ma sprawić, że system opieki zdrowotnej uzyska wysoko wyspecjalizowaną kadrę medyczną, która będzie udzielać świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej. 

Nawiązanie relacji z pacjentem wpływa na sukces terapeutyczny

Zdaniem Amadeusza Kuźniarskiego, Dyrektora ds. medycznych z Uniwersyteckiego Centrum Stomatologicznego we Wrocławiu, członka Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego, kompetencje miękkie dziś szczególnie zyskują na znaczeniu.

Celem tego rozwiązania jest zdobycie umiejętności nawiązywania szczególnej relacji interpersonalnej, noszącej również znamiona relacji terapeutycznej, między lekarzem dentystą a pacjentem. Wydaje się, że dentysta z pacjentem zbyt wiele nie rozmawia, ale chciałbym zwrócić uwagę na trzy grupy pacjentów, gdzie nawiązanie prawidłowej relacji może mieć znaczący wpływ na sukces leczniczy. Chodzi o dzieci, które przejawiają szczególne oznaki lęku i strachu oraz inne objawy mogące świadczyć o głębszych zaburzeniach, które w przyszłości mogą zawarzyć o dobrostanie pacjenta. Zauważamy coraz większą potrzebę poświęcenia czasu dzieciom podczas wizyt adaptacyjnych, ale też opiekunom, których obecność i nastawienie ma kluczowe znaczenie w procesie klinicznym. Druga grupa to pacjenci, u których występują zaburzenia i dysfunkcje stawów skroniowo- żuchwowych, gdzie jedną z istotnych przyczyn stanowią właśnie determinanty psychosomatyczne. Trzecią grupą są pacjenci w procesie leczenia onkologicznego w zakresie nowotworów głowy i szyi, zarówno w okresie diagnostyczno-przygotowawczym, ale również w procesie rehabilitacji pooperacyjnej. Te trzy grupy mogą zyskać najwięcej w kontakcie z dentystą, który ma specjalizację z psychoterapii 

– mówi Kuźniarski.

Co ważne, w przypadku osób z niepełnosprawnościami różnego stopnia oraz pacjentów straumatyzowanych, także przydadzą się dodatkowe umiejętności zdobyte podczas szkolenia.

Poszerzenie umiejętności i kompetencji lekarzy sprawi, że czujność lekarza w przypadku zaburzeń psychosomatycznych pacjentów będzie znacznie większa. Nasza świadomość na temat wpływania różnych zaburzeń na siebie nawzajem sprawia, że od lekarzy dentystów wymaga się coraz większych interdyscyplinarnych umiejętności. I dobrze, bo umiejętności te mają ogromny wpływ na powodzenie całego procesu leczenia. Dzisiaj musimy patrzeć na pacjenta całościowo, gdyż różne zaburzenia psychiczne mogą utrudniać podjęcie lub skuteczne prowadzenie leczenia 

– mówi Amadeusz Kuźniarski. 

Czy będzie zainteresowanie? 

Nie wydaje się, by dentyści zaczęli masowo korzystać ze specjalizacji w tym zakresie. 

Środowisko będzie musiało znaleźć zastosowanie. Myślę, że nadal najchętniej wybierane będą specjalizacje zabiegowe, takie jak np. chirurgia stomatologiczna. Ponadto rozporządzenie daje możliwość szkolenia z psychoterapii bardzo szerokiej puli zawodów, co sprawia, że dostępność będzie prawdopodobnie niska i spodziewamy się, że będą z tego korzystać głównie pielęgniarki i położne 

– dodaje.

Szkolenie specjalizacyjne będzie prowadzone w jednostkach akredytowanych.