Jak różnicować wrzodziejące zapalenie jelita grubego i chorobę Leśniowskiego–Crohna?

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG) i choroba Leśniowskiego–Crohna (ChLC) to przewlekłe nieswoiste choroby zapalne jelit (NChZJ) o nawrotowym przebiegu. Różnicowanie ich bywa trudne, zwłaszcza w lokalizacji ograniczonej do jelita grubego. Odróżnienie opiera się na dokładnym wywiadzie, badaniu przedmiotowym, endoskopii, histopatologii i badaniach laboratoryjnych. 

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego 

Choroba ogranicza się do błony śluzowej odbytnicy i okrężnicy. Zmiany mają przebieg ciągły, zawsze obejmują odbytnicę. Objawy to przede wszystkim biegunka z krwią, uczucie parcia, osłabienie i spadek masy ciała. W ciężkich rzutach dochodzi do odwodnienia, tachykardii i gorączki​.

1. Badania laboratoryjne: CRP↑, OB↑, niedokrwistość, pANCA (+) u ok. 60%.
2. Endoskopia: zmiany ciągłe, powierzchowne owrzodzenia, zanik haustracji.
3. Histologia: ropnie krypt, nacieki zapalne, zanik komórek kubkowych.
4. Obrazowanie: USG i TK – pogrubienie ściany jelita; RTG – ryzyko megacolon toxicum.

Przebieg choroby jest przewlekły, z okresami zaostrzeń i remisji. Możliwe powikłania obejmują megacolon toxicum, raka jelita grubego, zapalenie stawów, skóry i oczu​. 

Choroba Leśniowskiego–Crohna (ChLC)

Może dotyczyć każdego odcinka przewodu pokarmowego, typowe są zmiany odcinkowe. Objawy zależą od lokalizacji – najczęściej ból brzucha (prawy dolny kwadrant), biegunka (rzadko krwista), utrata masy ciała, gorączka, przetoki okołoodbytowe. W 30% wyczuwalny guz w jamie brzusznej​. 

1. Badania laboratoryjne: CRP↑, leukocytoza, ASCA (+) u 60%, pANCA (–).
2. Endoskopia: zmiany odcinkowe, „brukowanie”, głębokie owrzodzenia.
3. Histologia: nieserowaciejące ziarniniaki (w 60%).
4. Obrazowanie: MR/TK enterografia – przetoki, ropnie, zwężenia.

Choroba postępuje z okresami remisji i zaostrzeń. Często prowadzi do powikłań jelitowych wymagających interwencji chirurgicznej. Typowe są przetoki, zwężenia, ropnie i nawroty po operacji​. 

Porównanie ChLC i WZJG – tabela

Kody ICD-10

Referencje

1. Gajewski, P. (2024). Interna Szczeklika 2025/2026 – mały podręcznik. Medycyna Praktyczna
2. Kumar, V., Abbas, A. K., & Aster, J. C. (2019). Patologia Robbinsa i Cotrana. Podstawy medycyny patologicznej. Elsevier Urban & Partner.