Czy leczenie GERD różni się u pacjentów z astmą i bez astmy?

100%

Leczenie choroby refluksowej przełyku (gastroesophageal reflux disease, GERD) różni się u pacjentów z astmą oskrzelową w porównaniu do tych bez astmy. Refluks żołądkowy, może wywoływać lub zaostrzać objawy astmy poprzez kilka mechanizmów, takich jak mikroaspiracja treści żołądkowej czy odruchowe skurcze oskrzeli wywołane przez podrażnienie nerwu błędnego. Z tego powodu przy współwystępowaniu tych dwóch chorób, leczenie GERD wymaga bardziej agresywnego leczenia, obejmującego wyższe dawki inhibitorów pompy protonowej (IPP) i częstsze rozważanie leczenia chirurgicznego.

Astma zaostrza GERD, a GERD pogarsza astmę

U pacjentów z astmą stosuje się wyższe dawki IPP przez co najmniej 3 miesiące, szczególnie gdy występują nocne objawy oddechowe. Jeśli leczenie farmakologiczne zawodzi, fundoplikacja Nissena bywa rozważana częściej niż u osób bez astmy, co może poprawić zarówno GERD, jak i objawy astmy.

Leczenie GERD u pacjentów bez astmy

U standardowe leczenie GERD obejmuje:

zmiany stylu życia – unikanie późnych posiłków, ograniczenie tłustych i kwaśnych potraw, unikanie alkoholu, kawy, tytoniu;
farmakoterapię:
- inhibitory pompy protonowej (IPP) (np. omeprazol, pantoprazol) – leczenie pierwszego wyboru,
- antagoniści receptora H₂ (np. ranitydyna, famotydyna) – czasem stosowane jako terapia wspomagająca,
- leki prokinetyczne (np. itopryd, metoklopramid) – w wybranych przypadkach;
interwencje chirurgiczne – fundoplikacja Nissena w ciężkich przypadkach.

Leczenie GERD u pacjentów z astmą

U pacjentów astmatycznych GERD może powodować nasilenie objawów astmy poprzez:

mikroaspirację kwaśnej treści żołądkowej do dróg oddechowych,
odruchowe skurcze oskrzeli wywołane refluksem.

Leczenie GERD u pacjentów z astmą obejmuje:

intensywniejszą terapię IPP – często stosuje się większe dawki lub terapię podwójną (IPP 2x dziennie);
większe znaczenie leków prokinetycznych – w celu zmniejszenia refluksu i przyspieszenia opróżniania żołądka;
unikanie β-mimetyków doustnych – mogą osłabiać dolny zwieracz przełyku (LES), nasilając refluks;
ewentualną modyfikację leczenia astmy – niektóre wziewne kortykosteroidy mogą zwiększać ryzyko GERD, dlatego czasem konieczna jest zmiana terapii na inne leki kontrolujące astmę;
rozważenie leczenia operacyjnego (fundoplikacja) – u pacjentów z ciężkim GERD opornym na leczenie, gdy refluks znacząco pogarsza kontrolę astmy.

Referencje

Harding S. M. (1999). Gastroesophageal reflux and asthma: insight into the association. The Journal of allergy and clinical immunology, 104(2 Pt 1), 251–259. https://doi.org/10.1016/s0091-6749(99)70360-x
Sontag S. J. (1997). Gastroesophageal reflux and asthma. The American journal of medicine, 103(5A), 84S–90S. https://doi.org/10.1016/s0002-9343(97)00330-6
Katz, P. O., Dunbar, K. B., Schnoll-Sussman, F. H., Greer, K. B., Yadlapati, R., & Spechler, S. J. (2022). ACG Clinical Guideline for the Diagnosis and Management of Gastroesophageal Reflux Disease. The American journal of gastroenterology, 117(1), 27–56. https://doi.org/10.14309/ajg.0000000000001538
Perotin, J. M., Wheway, G., Tariq, K., Azim, A., Ridley, R. A., Ward, J. A., Schofield, J. P. R., Barber, C., Howarth, P., Davies, D. E., & Djukanovic, R. (2022). Vulnerability to acid reflux of the airway epithelium in severe asthma. The European respiratory journal, 60(2), 2101634. https://doi.org/10.1183/13993003.01634-2021