Wyszukaj w szybkich pytaniach
Czy każdy pacjent z tężyczką ma hipokalcemię?
Tężyczka najczęściej wynika z hipokalcemii. Rzadszą, lecz istotną przyczyną tężyczki jest także zasadowica oddechowa oraz hipomagnezemia. Dokładna diagnostyka różnicowa jest kluczowa dla skutecznego leczenia pacjentów.
Przyczyny tężyczki: dominująca rola hipokalcemii
Tężyczka to stan kliniczny wynikający z nadmiernej pobudliwości nerwowo-mięśniowej. Jej główną przyczyną jest hipokalcemia, czyli obniżone stężenie wapnia w surowicy. Jej przyczyny obejmują niedobór witaminy D, niewydolność przytarczyc, przewlekłą chorobę nerek oraz nieprawidłową gospodarkę fosforanową. Objawy kliniczne obejmują parestezje, skurcze mięśniowe oraz dodatnie objawy Chvostka i Trousseau.
Hipomagnezemia jako rzadsza przyczyna
Choć hipomagnezemia może wywoływać objawy tężyczki, jest znacznie rzadszą przyczyną w porównaniu do hipokalcemii. Magnez reguluje funkcję kanałów wapniowych oraz wpływa na sekrecję parathormonu (PTH), którego niedobór może wtórnie powodować hipokalcemię. Główne przyczyny hipomagnezemii obejmują zespoły złego wchłaniania, przewlekłe biegunki, nadużywanie alkoholu oraz stosowanie niektórych leków diuretycznych. Pacjenci z hipomagnezemią mogą wykazywać objawy podobne do hipokalcemii, w tym nadpobudliwość nerwowo-mięśniową i skurcze mięśniowe.
Znaczenie zasadowicy oddechowej w mechanizmie tężyczki
Innym istotnym mechanizmem prowadzącym do objawów tężyczkowych jest zasadowica oddechowa, wynikająca z hiperwentylacji. W wyniku spadku poziomu dwutlenku węgla dochodzi do wzrostu pH krwi, co powoduje przesunięcie równowagi jonowej i obniżenie poziomu zjonizowanego wapnia. Jest to zjawisko czynnościowe, nie wynikające z niedoboru wapnia, ale prowadzące do tych samych objawów klinicznych. Dlatego u pacjentów z tężyczką należy zawsze ocenić status kwasowo-zasadowy, zwłaszcza jeśli objawy wystąpiły nagle w sytuacjach stresowych lub po epizodach hiperwentylacji.
Diagnostyka różnicowa: jak podejść do pacjenta z tężyczką?
Właściwa diagnostyka tężyczki wymaga oceny kilku parametrów laboratoryjnych, w tym stężenia wapnia całkowitego i zjonizowanego, magnezu, fosforanów oraz równowagi kwasowo-zasadowej. Kluczowe znaczenie ma także dokładny wywiad, uwzględniający przewlekłe choroby, stosowane leki i nawyki żywieniowe. W przypadkach podejrzanej hipomagnezemii, suplementacja magnezu będzie kluczowa dla przywrócenia prawidłowej gospodarki wapniowej i ustąpienia objawów.
Kody ICD-10
Zaburzenia wydzielania wewnętrznego, stanu odżywienia i przemiany metabolicznej
Objawy, cechy chorobowe oraz nieprawidłowe wyniki badań klinicznych i laboratoryjnych niesklasyfikowane gdzie indziej
Referencje
- Popławska, Katarzyna & Rychlik, Katarzyna & Omidi, Kurosh & Będzichowska, Agata & Tomaszewska, Agata & Kalicki, Bolesław. (2018). Tetany as the cause underlying the loss of consciousness. Pediatria i Medycyna Rodzinna. 14. 213-221. 10.15557/PiMR.2018.0022.
- Jakubas-Kwiatkowska, W., Błachowicz, A., & Franek, E. (2005). Hipokalcemia w praktyce klinicznej - przyczyny, objawy i leczenie. Choroby Serca i Naczyń 2(4).
