Wyszukaj w publikacjach
Czy amantadyna skutecznie leczy COVID-19 sprawdzą lekarze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. W marcu rusza nabór pacjentów do badania klinicznego. To nie jedyne badania nad tym lekiem.
O amantadynie, leku stosowanym w latach 1996-2009 w profilaktyce i leczeniu wirusowej grypy typu A, a obecnie m.in. w leczeniu schorzeń neurologicznych, zrobiło się głośno za sprawą dr Włodzimierza Bodnara, pediatry i specjalisty chorób płuc z Przemyśla, który jako pierwszy zaczął głośno mówić o jej skuteczności w leczeniu osób zakażonych wirusem SARS-CoV-2. Jego opinia wywołała wiele kontrowersji w środowisku medycznym. Amantadynę zachwalał m.in. Marcin Warchoł, wiceminister sprawiedliwości.
Krytycznie o tej metodzie leczenia wypowiedział się prof. Krzysztof Simon zapytany ostatnio w czasie webinaru organizowanego przez Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.
Amantadyna wywołuje szybkie mutacje. Nie wolno takich rzeczy stosować - powiedział prof. Krzysztof Simon, kierownik Kliniki Chorób Zakaźnych i Hepatologii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.
Również resort zdrowia stwierdził, że nie ma uzasadnienia, by stosować amantadynę do leczenia COVID-19.
Zbadają pół tysiąca osób
Skuteczność amantadyny w leczeniu COVID-19 chcą zbadać naukowcy ze Śląska.
To efekt podpisania umowy między Agencją Badań Medycznych a Górnośląskim Centrum Medycznym w Katowicach – Ochojcu, szpitalem klinicznym Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Niebawem ruszą badania, w których ma wziąć udział 500 pacjentów – ochotników z 20 oddziałów covidowych z całej Polski.
Będą to pacjenci hospitalizowani z potwierdzonym zakażeniem SARS-CoV-2 z umiarkowaną lub ciężką postacią choroby, u których pierwsze objawy wystąpiły nie wcześniej niż 7 dni przed włączeniem do badania. Połowa z nich pacjentów dostanie lek, a połowa placebo. Oprócz tego otrzymają oni standardowe „antycovidowe” leczenie. Jeśli chodzi o grupę, której podany zostanie amantadyna to będziemy stosować standard terapeutyczny stosowany przez dr Włodzimierza Bodnara, który rozpropagował leczenie amantadyną chorych na COVID-19 – mówi prof. Adam Barczyk, przewodniczący Komitetu Badawczego, kierownik Katedry i Kliniki Pneumonologii Wydziału Nauk Medycznych Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, Górnośląskie Centrum Medyczne w Ochojcu.
Pacjenci do badań będą losowo wybrani i będzie to tzw. grupa podwójnie zaślepiona.
Oznacza to, że do zakończenia badania, nikt nie będzie wiedział - ani pacjent, ani lekarz - czy dana osoba dostała lek czy placebo - dodaje.
Badanie dla pojedynczego pacjenta będzie trwało 28 dni. Po zakończeniu terapii przez wszystkich chorych dane zostaną odtajnione i poddane analizie.
Minister zdrowia zlecił badania
Nie wiadomo ilu Polaków do tej pory leczyło COVID-19 amantadyną, ale popyt był prawdopodobnie spory skoro Ministerstwo Zdrowia 20 grudnia 2020 roku wydało komunikat dotyczący „ordynowania i wydawania leku z amantadyną tylko we wskazaniach objętych refundacją tj. w chorobie i zespole Parkinsona oraz dyskinezie późnej u osób dorosłych”. W rezultacie Ministerstwo Zdrowia w grudniu wprowadziło reglamentację amantadyny. Co więcej, Rada Medyczna przy Premierze RP wydała "Zalecenia dotyczące postępowania u osób z chorobą COVID-19 leczonych w domu" i nie zaleciła stosowania tego leku (podsumowanie znajdziecie w poradniku dot. diagnostyki i leczenia COVID-19 - przyp. red.)
Ponadto, na zlecenie Ministra Zdrowia, Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji przygotowała analizę dotyczącą zastosowania leków zawierających chlorowodorek amantadyny w leczeniu zakażeń spowodowanych SARS-CoV-2. Opracowanie pt. „Przegląd doniesień naukowych dla amantadyny stosowanej w leczeniu COVID-19” dotyczące stosowania amantadyny przygotowano w oparciu o wyniki 3 badań: 1 obserwacyjnego retrospektywnego - Mancilla-Galindo 2020 oraz 2 opisy serii przypadków – Aranda-Abreu 2020 oraz Rejdak 2020 (badanie prowadzone w Polsce). Agencja wskazała, że z uwagi na ograniczoną liczbę dowodów naukowych oraz ich niską wiarygodność, wnioskowanie o skuteczności i profilu bezpieczeństwa amantadyny w leczeniu COVID-19 obarczone jest wysoką niepewnością, wobec czego brak jest zasadności zastosowania leków zawierających chlorowodorek amantadyny w leczeniu zakażeń spowodowanych SARS-CoV-2.
AOTMiT na bieżąco monitoruje pojawiające się doniesienia naukowe dotyczące skuteczności i bezpieczeństwa technologii medycznych stosowanych w COVID-19 i aktualizuje zalecenia. W przypadku pojawienia się nowych dowodów pochodzących z wiarygodnych prób klinicznych przedstawione w niniejszym piśmie zalecenie może ulec zmianie – informuje resort zdrowia.
Oprócz tego, Minister Zdrowia zlecił także Agencji Badań Medycznych sfinansowanie badania klinicznego mającego ocenić skuteczność amantadyny w leczeniu COVID-19.
Przeprowadzone wiosną 2020 badanie wykazało, że żaden z pacjentów przyjmujących amantadynę z powyższych wskazań, u których stwierdzono zarażenie wirusem SARS-CoV-2, nie rozwinął ciężkich objawów choroby. Podobnych obserwacji u pacjentów z chorobą Parkinsona dokonała także grupa z Cambridge University.
Analizując mechanizm działania leku sądzimy, że amantadyna może być skuteczna w zapobieganiu rozwojowi COVID-19 w kierunku ostrej niewydolności oddechowej także poprzez działanie na ośrodkowy układ nerwowy. Warunkiem jej skuteczności w COVID-19 jest jednak stosowanie tego leku we wczesnej fazie procesu chorobowego, tj. przed rozwinięciem ostrej niewydolności oddechowej (ARDS) – mówi prof. Konrad Rejdak, Kierownik Katedry I Kliniki Neurologii; Uniwersytet Medyczny w Lublinie, lider projektu badawczego.
Projekt realizuje siedem ogólnopolskich ośrodków: Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 4 w Lublinie; Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Centralny Szpital Kliniczny MSWiA w Warszawie, Uniwersyteckie Centrum Kliniczne; Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w Warszawie, Kliniczny Szpital Wojewódzki Nr 2 im. Św. Jadwigi Królowej w Rzeszowie, Pracownia Medycyny Rodzinnej; Kolegium Nauk Medycznych. Uniwersytet Rzeszowski, Regionalny Szpital Specjalistyczny im. dr. Władysława Biegańskiego, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Grudziądzu oraz Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Wyszkowie.
Obecnie czekamy na wyniki tego badania mającego na celu ustalenie, czy doustne przyjmowanie amantadyny we wczesnej fazie COVID-19 może zapobiegać rozwojowi choroby w kierunku ostrej niewydolności oddechowej i niewydolności wielonarządowej, ograniczając konieczność stosowania tlenoterapii, intubacji i respiroterapii, a także opóźnionych powikłań neurologicznych. Badanie ma na celu potwierdzić, czy napływające doniesienia o skuteczności wykorzystania substancji stosowanej dotychczas w leczeniu Parkinsona zapobiega również rozwojowi COVID-19 – informuje Agencja Badań Medycznych.
