Dyspepsja czynnościowa – opis przypadku

Wywiad

Do poradni zgłosiła się do mnie z matką 15 letnia pacjentka z powodu pojawiających się od kilku miesięcy, kilka razy w tygodniu, dolegliwości w postaci zjawiającego się szybko po posiłku uczucia pełności w nadbrzuszu i uczucia sytości oraz bólów w nadbrzuszu. Analiza masy ciała nie wykazała żadnych nieprawidłowości (np. chudnięcia). Bóle nie wykazały związku z wypróżnieniami ani ze zmianą wyglądu stolca (tzn. nie spełniają kryteriów zespołu jelita drażliwego). Szeroki wywiad rodzinny (bez chorób przewodu pokarmowego w dalszej i bliższej rodzinie), negatywny wywiad osobniczy obejmujący szereg objawów alarmowych a także negatywny wynik badania fizykalnego (jedynie niewielka tkliwość palpacyjna w nadbrzuszu) nie wskazywał na chorobę organiczną.

Przeprowadzone badania i wdrożone leczenie

Ze względu na znaczny niepokój obu Pań i pewien nacisk wywierany na mnie aby zlecić jakieś badania pomocnicze (w tym pilną gastroskopię do której nie widziałem wskazań) chcąc wykluczyć ewentualne organiczne przyczyny dolegliwości zleciłem podstawowe badania pomocnicze (morfologia z rozmazem, CRP), USG jamy brzusznej oraz badanie kału (stężenie kalprotektyny, obecność antygenu H. pylori, test antygenowy w kierunku Giardia lamblia).

Biorąc pod uwagę uporczywość dolegliwości, pewną dezorganizację życia rodzinnego i znaczny niepokój całej rodziny postanowiłem, nie czekając na wyniki zleconych badań, zastosować inhibitor pompy protonowej (pantoprazol) oraz mebewerynę w postaci retard w standardowych dawkach.

Wszystkie zlecone badania nie wykazały odchyleń od stanu prawidłowego co utwierdziło mnie w przekonaniu o czynnościowym charakterze dolegliwości. Zaordynowana terapia przyniosła tylko nieznaczną poprawę i niestety nie wpłynęła na zmniejszenie niepokoju i pewnego, delikatnie mówiąc, zniecierpliwienia zarówno u dziewczynki jak i jej matki.

Diagnostyka

Całość obrazu chorobowego wraz małą skutecznością zaleconej terapii zasugerowała mi rozpoznanie zespołu dyspepsji czynnościowej, a konkretnie zespołu dyskomfortu poposiłkowego (ang. Posprandial distress syndrome – PDS). W związku z tym postanowiłem zlecić jeden z leków zalecanych w międzynarodowych rekomendacjach, a mianowicie preparat ziołowy STW-5 (Iberogast®) (3 x 20 kropli). Ma on szereg dobrych jakościowo badań doświadczalnych i klinicznych wskazujących na korzystną jego rolę właśnie w leczeniu dyspepsji czynnościowej. Wyznaczyłem kontrolę za 2-3 tyg.

W czasie kontroli dziewczynka, jak i jej matka, stwierdziły znaczne zmniejszenie się dolegliwości i poprawę codziennego funkcjonowania pacjentki. W związku z tym zaleciłem kontynuację leczenia na miesiąc lub dwa i ponowną kontrolę.

Podsumowanie

Dyspepsja czynnościowa jest zaburzeniem dotyczącym 3,5 do nawet 27% nastolatków.

Jest to zaburzenie o niestety, na dzisiaj, stosunkowo ograniczonych możliwościach terapeutycznych. Jedną z dostępnych opcji jest STW-5, który w wyraźny sposób, również w badaniach na ochotnikach, zwiększa relaksację poposiłkową żołądka i w ten sposób korzystnie wpływa na zespół dyskomfortu poposiłkowego, co potwierdzono również w badaniach klinicznych. Badania obserwacyjne przeprowadzone w populacji dziecięcej potwierdzają skuteczność STW-5 w łagodzeniu objawów zarówno dyspepsji czynnościowej jak i IBS (zmniejszenie objawów w skali GIS o 76%). Mimo braku takich przesłanek odbyło się ogólne badanie kału i jego posiew, żeby wykluczyć ewentualne tło infekcyjne. Przeprowadzenie kolejnych etapów diagnostyki pozwoliło na rozpoznanie współistniejących: IBS i FD. Wybór najlepszej opcji farmakoterapii w tym wypadku też nie był taki prosty. Dopiero kombinacja różnych preparatów pozwoliła na ustąpienie dolegliwości pani Magdy. Iberogast®, włączony do leczenia przy braku pełnej skuteczności leków rozkurczowych i modulujących perystaltykę jelit, mógł się okazać swoistym brakującym ogniwem ze względu na swoje plejotropowe działanie (m. in. niwelujące wzdęcia, zgagę, zmniejszające nasilenie bólu brzucha). Dlatego u osób chorujących na czynnościowe patologie przewodu pokarmowego w sytuacji nawrotu objawów można zalecić jego stosowanie w formie monoterapii, a w przypadku skutecznego leczenia skojarzonego z innymi preparatami - zmniejszyć ich dawkowanie.

Iberogast®️ | Skrócona informacja o leku

_{CH-20221209-24}