Wyszukaj w szybkich pytaniach
Jakie są pierwsze kroki w postępowaniu z pacjentem z zespołem cieśni nadgarstka?
Zespół cieśni nadgarstka (CTS) to najczęstsza neuropatia uciskowa kończyny górnej, objawiająca się bólem i parestezjami w obszarze unerwienia nerwu pośrodkowego. Pierwsze kroki w postępowaniu obejmują dokładną diagnostykę kliniczną, badania dodatkowe w razie potrzeby oraz wdrożenie leczenia zachowawczego, takiego jak unieruchomienie nadgarstka i podanie glikokortykosteroidów. W przypadku braku poprawy rozważa się leczenie operacyjne.
Rozpoznanie zespołu cieśni nadgarstka: kluczowe objawy i testy diagnostyczne
Stan ten charakteryzuje się uciskiem nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka, co prowadzi do bólu i parestezji w obszarze unerwienia tego nerwu, obejmującym palce I-III oraz boczną połowę palca IV. Objawy często nasilają się w nocy, a pacjenci mogą zgłaszać potrzebę "strząsania" ręki w celu złagodzenia dolegliwości. W badaniu fizykalnym pomocne są testy prowokacyjne, takie jak objaw Tinela (parestezje przy opukiwaniu nerwu pośrodkowego powyżej nadgarstka) oraz test Phalena (nasilenie parestezji przy zgięciu nadgarstka). Dodatkowo, osłabienie i zanik mięśni kłębu mogą sugerować zaawansowane stadium choroby.
Badania dodatkowe: kiedy są niezbędne?
W typowych przypadkach CTS rozpoznanie opiera się na obrazie klinicznym i badaniu fizykalnym. Jednak w sytuacjach niejasnych lub przed planowanym leczeniem operacyjnym zaleca się wykonanie badań dodatkowych. Badanie elektroneurograficzne (ENG) pozwala ocenić przewodnictwo nerwu pośrodkowego i potwierdzić diagnozę. Ultrasonografia (USG) może być użyteczna w ocenie morfologii nerwu oraz wykluczeniu innych patologii w obrębie kanału nadgarstka.
Leczenie zachowawcze: pierwsza linia terapii
U pacjentów z łagodnymi lub umiarkowanymi objawami CTS zaleca się rozpoczęcie leczenia od metod zachowawczych, takich jak unieruchomienie nadgarstka w pozycji neutralnej za pomocą ortezy. Podanie glikokortykosteroidów, zarówno doustnie, jak i w formie iniekcji miejscowych, może być skuteczne w łagodzeniu objawów, choć efekty te są zazwyczaj krótkotrwałe. Należy jednak pamiętać, że iniekcje mogą wiązać się z ryzykiem uszkodzenia ścięgien zginaczy. W praktyce pacjenta/pacjentkę z podejrzeniem zespołu cieśni nadgarstka należy skierować do poradni ortopedycznej lub bezpośrednio na oddział ortopedyczny.
Kiedy rozważyć leczenie operacyjne?
Jeśli objawy nie ustępują po 4-6 miesiącach leczenia zachowawczego lub w przypadku nasilonych dolegliwości z towarzyszącym osłabieniem mięśni kłębu, wskazane jest rozważenie leczenia operacyjnego. Zabieg polega na dekompresji nerwu pośrodkowego poprzez przecięcie więzadła poprzecznego nadgarstka.
Kody ICD-10
Choroby układu nerwowego
Referencje
- Wipperman, J., & Goerl, K. (2016). Carpal Tunnel Syndrome: Diagnosis and Management. American family physician, 94(12), 993–999.
- Interna Szczeklika. Podręcznik. Medycyna Praktyczna, Kraków, 2024.
