Kiedy u pacjenta z bólem stawów należy podejrzewać chorobę reumatologiczną?

Kiedy u pacjenta z bólem stawów należy podejrzewać chorobę reumatologiczną?

Ból stawów to częsta dolegliwość, która może wynikać zarówno ze zmian przeciążeniowych, jak i chorób układowych. Kluczowe znaczenie ma umiejętne rozróżnienie tych stanów, ponieważ choroby układowe wymagają wczesnej diagnozy oraz wdrożenia odpowiedniego leczenia, aby zapobiec postępującemu uszkodzeniu stawów i narządów.

Cechy bólu sugerujące podłoże reumatologiczne

Ból stawów powinien budzić podejrzenie choroby reumatologicznej, jeśli charakteryzuje się m.in. następującymi cechami:

1. ból przewlekły – utrzymujący się przez kilka tygodni lub dłużej,
2. ból symetryczny – np. w reumatoidalnym zapaleniu stawów (RZS), gdzie zajęte są drobne stawy rąk i stóp,
3. sztywność poranna – charakterystyczna dla zapalnych chorób stawów (np. RZS),
4. obrzęk, ocieplenie, zaczerwienienie stawu – świadczą o procesie zapalnym,
5. pogorszenie funkcji stawu – utrudniona ruchomość i postępujące ograniczenia aktywności przy braku urazu i przeciążenia w wywiadzie.

Dodatkowe objawy wskazujące na chorobę układową

Niektóre choroby reumatologiczne obejmują nie tylko stawy, ale także inne narządy. Należy zwrócić wtedy uwagę na objawy takie jak:

1. zmiany skórne – np. rumień w kształcie motyla (toczeń rumieniowaty układowy – SLE), owrzodzenia (zapalenia naczyń),
2. suchość oczu, nawracające zapalenie spojówek – mogą sugerować zespół Sjögrena,
3. dysfagię – wskazuje na twardzinę,
4. gorączkę, utratę masy ciała, przewlekłe zmęczenie – są to objawy ogólne, sugerujące chorobę układową.

Podsumowanie

Nie każdy ból stawów oznacza chorobę reumatologiczną, ale cechy takie jak przewlekłe dolegliwości, współwystępowanie objawów z innych narządów, zajęcie wielu stawów powinny skłonić do dalszej diagnostyki. Wczesne rozpoznanie i leczenie są kluczowe dla zahamowania postępu choroby i poprawy jakości życia pacjenta.

Kody ICD-10

Referencje:

1. Szczeklik, A. (2024). Interna Szczeklika 2024.