O czym może świadczyć objaw Liskera?

Objaw Liskera polega na bolesności przy opukiwaniu przednio-przyśrodkowej powierzchni piszczeli, bezpośrednio nad brzegiem kości piszczelowej. Choć objaw ten nie jest specyficzny, może być ważnym sygnałem w diagnostyce zakrzepicy żył głębokich (ZŻG), zwłaszcza w warunkach POZ, gdzie dostęp do badań obrazowych może być ograniczony.

Objaw Liskera a zakrzepica żył głębokich

Objaw Liskera jest dodatni, gdy pacjent odczuwa ból podczas delikatnego opukiwania piszczeli – najczęściej w jej górnej jednej trzeciej. Ból ten wynika z podrażnienia okostnej w przebiegu toczącego się procesu zapalnego, najczęściej związanego z zakrzepicą żył głębokich goleni. W ZŻG dochodzi do zastoju krwi, wzrostu ciśnienia żylnego, przesięków zapalnych do tkanek i obrzęku – wszystko to może podrażniać okoliczne struktury, w tym okostną.

Choć objaw Liskera nie jest ani czuły, ani swoisty dla ZŻG, może być pomocny jako jeden z elementów w ocenie klinicznego prawdopodobieństwa zakrzepicy, np. w skali Wellsa. Warto pamiętać, że dodatni objaw Liskera powinien skłonić do dalszej diagnostyki – najczęściej w kierunku ZŻG, ale też do różnicowania z innymi stanami zapalnymi kończyny (np. zapalenie tkanek miękkich, ropowica, zapalenie okostnej, urazy).

Czy dodatni objaw Liskera zawsze oznacza zakrzepicę?

Objaw Liskera jest prostym do oceny, acz niespecyficznym sygnałem ostrzegawczym, który może wskazywać na zakrzepicę żył głębokich kończyny dolnej. Warto traktować go jako część szerszego obrazu klinicznego – nie jako samodzielny wskaźnik rozpoznania, ale jako punkt wyjścia do dalszej diagnostyki lub pilnego skierowania pacjenta na badanie USG Doppler. Szczególną ostrożność należy zachować u pacjentów z czynnikami ryzyka ZŻG, u których dodatni objaw Liskera może być pierwszym uchwytnym objawem rozwijającej się choroby zakrzepowej.

Kody ICD-10

Referencje

1. Lisker, S., & Knox, E. W. (1964). Osteitis pubis and deep thrombophlebitis of the lower limbs. Journal of the Irish Medical Association, 54, 79–81.