Lekarz na rynku pracy – wyniki badania OZZL

Jakie są atuty pracy sektorze prywatnym, a jakie w publicznym? Gdzie najchętniej chcą pracować lekarze i w jakiej formie? Co sądzą na temat swoich wynagrodzeń? Na te pytania znajdziemy odpowiedź w kolejnej edycji badania "Lekarz na rynku pracy. Jak zmienia się rynek pracy lekarzy. Lekarz jako pracownik 2020-2024".

Wyniki ankiety przeprowadzonej przez Zarząd Krajowy Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy (OZZL) we współpracy z Medycyną Praktyczną ukazują złożoność sytuacji zawodowej lekarzy, różnice między zatrudnieniem w sektorze publicznym i prywatnym, preferencje w zakresie wynagrodzenia oraz kluczowe wyzwania, z jakimi mierzą się na co dzień. Pierwsze tego typu badanie przeprowadzono w 2020 r., kolejne w 2022 r. i najnowsze w 2024 r. 

Lepiej w placówce publicznej czy prywatnej? 

Badanie wskazuje, że niemal 75% lekarzy pracuje w więcej niż jednym miejscu pracy. Ten wskaźnik pozostał stabilny na przestrzeni ostatnich lat, co potwierdzają dane z lat 2020 i 2022. Medycy inaczej postrzegają zalety pracy w sektorze publicznym i prywatnym i to niezależnie od posiadanej formy zatrudnienia. W prywatnych placówkach głównym atutem jest wynagrodzenie – wskazało na nie aż 84% respondentów. 

Ważne są także dobra organizacja pracy (61%) i stosunek do pracownika (41%). Jednocześnie jedynie 15% lekarzy uważa, że praca w sektorze prywatnym daje lepsze możliwości leczenia pacjentów, a zaledwie 8% dostrzega w niej szanse na rozwój zawodowy. 

Z kolei w publicznej ochronie zdrowia aż 62% ankietowanych wskazało możliwość lepszego leczenia pacjentów jako kluczowy atut. To znaczący wzrost w porównaniu z 2020 rokiem, kiedy taką odpowiedź wskazało 45% badanych. Medycy wskazali również, że w publicznym sektorze mają perspektywy rozwoju zawodowego (51% wskazań). 

Grupa lekarzy jest bardzo sfragmentaryzowana, dlatego badanie pokazujące generalnie, co twierdzą lekarze, wymaga pogłębienia i przyjrzenia się deklaracjom poszczególnych segmentów tej grupy, bo czasem to, co jest prawdą dla specjalistów, nie jest nią dla rezydentów. Podobnie jest w kontekście różnych form zatrudnienia 

– mówi Anna Gołębicka, ekonomistka współpracująca z OZZL.

Wynagrodzenia – w najgorszej sytuacji są lekarze zatrudnieni na umowach o pracę

Wyniki badania potwierdzają, że nieadekwatne wynagrodzenie przeszkadza w pracy 51% badanych, ale wśród lekarzy zatrudnionych w placówkach publicznych na umowę o pracę wynagrodzenie to aż 68% wskazań. W przypadku lekarzy kontraktowych ten wskaźnik wynosi tylko 33%. Specjaliści zatrudnieni na kontraktach znacznie lepiej oceniają swoje zarobki w publicznej ochronie zdrowia, co wynika z ustawy o minimalnym wynagrodzeniu, która określa minimalne wynagrodzenia lekarzy specjalistów na etacie, na poziomie 65 zł /godzinę brutto i 46 zł/godzinę netto. Przy 160 godzinach pracy daje to pensję zasadniczą w wysokości 10 375 zł brutto i 7400 zł netto.

Wyniki badania pokazują, że w najgorszej sytuacji płacowej są lekarze zatrudnieni na umowach o pracę oraz że postulatów lekarzy zatrudnionych w placówkach publicznych nie można sprowadzać tylko do pieniędzy. Takie postrzeganie lekarzy jest bardzo krzywdzące. OZZL od lat walczy o system efektywizacji pracy, m.in. poprzez stworzenie bezpiecznych i godnych warunków świadczenia usług medycznych, odciążenie od biurokracji dzięki asystentowi medycznemu, zwolnienie z obowiązku oznaczania stopnia refundacji, lepszą organizację pracy, wprowadzenie norm zatrudnienia, kształcenie i rozwijanie kompetencji zgodnie z najnowszą wiedzą medyczną. Wyżej wymienione zmiany mogłyby poprawić jakość usług w publicznej opiece zdrowotnej i zwiększyć bezpieczeństwo pacjentów 

– podkreśla Grażyna Cebula-Kubat, przewodnicząca Zarządu Krajowego Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy. 

Pomimo różnic w preferencjach i formach zatrudnienia, lekarze są zgodni co do jednego – nie akceptują ograniczania poziomu wynagrodzeń w stosunku do średniej krajowej. Ten sprzeciw wyraziło 56% lekarzy etatowych, 59% lekarzy zatrudnionych na umowę o pracę i aż 74% rezydentów. 

Poprzednia edycja badania jest dostępna tutaj.