Felczer – lekarz czy nie lekarz?

Agata Ogłoza

100%

Felczer - lekarz czy nie lekarz? Dla większości młodych ludzi nazwa ta brzmi jak wyjęta ze słownika wyrazów obcych. Jakie ma uprawnienia osoba wykonująca ten zawód? Ilu jest ich dzisiaj w Polsce i czy era felczerów w naszym kraju nadal trwa, a może przeciwnie – profesja wymiera?

Felczer to osoba, która nie ukończyła wyższych studiów medycznych, lecz zdobyła odpowiednie kwalifikacje na poziomie średnim. W Polsce od wielu lat nie kształci się już nowych felczerów, natomiast osoby, które w przeszłości uzyskały uprawnienia w tym zawodzie, mogą go dalej wykonywać. Ustawa sankcjonująca zawód felczera pochodzi z 1950r., ale, co ważne, nadal pozostaje aktualna (za wyjątkiem kilku uchylonych punktów). Warto wspomnieć, że każdy felczer, który uzyskał prawo wykonywania zawodu, podlega wpisowi do rejestru prowadzonego przez Naczelną Radę Lekarską.

Jakie działania ujęte są w spektrum uprawnień felczera? Różnego rodzaju świadczenia zdrowotne, które wykonuje on samodzielnie w podmiocie leczniczym w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej albo w utworzonym punkcie felczerskim (przechadzając się po większych miastach, możemy jeszcze takie punkty spotkać).

Do wspomnianych świadczeń należy:

badanie stanu zdrowia
rozpoznawanie chorób i ich profilaktyka
udzielanie pomocy w stanach zagrożenia zdrowia i życia
wykonywanie czynności z zakresu medycyny pracy
zapobieganie i zwalczanie chorób zakaźnych
sprawowanie nadzoru nad artykułami żywnościowymi i produktami użytkowymi
stwierdzanie zgonów (!)
udział w procesie leczenia pod nadzorem lub przy współpracy z lekarzem.

W nagłych wypadkach nie wolno felczerowi (starszemu felczerowi) odmówić udzielenia pomocy choremu do czasu przybycia lekarza.

W przypadku zawodu felczera, tak jak i lekarza, obowiązuje ciągłość wykonywania zawodu. Felczerowi, wykonującemu zawód ponad trzy lata, przysługuje tytuł starszego felczera. Osoba posiadająca prawo wykonywania zawodu i niewykonująca go przez 5 lat, traci je i podlega wykreśleniu z Centralnego Rejestru Felczerów.

Takie radykalne postępowanie obowiązuje również w przypadku zaistnienia przesłanek uzasadniających podejrzenie niedostatecznego przygotowania zawodowego felczera – wówczas decyzją odpowiedniej komisji NRL traci on prawo wykonywania zawodu."

Warto wspomnieć także o tym, że felczer może wydać ubezpieczonemu orzeczenie o czasowej niezdolności do pracy jednorazowo do 7 dni, z tym, że łącznie orzeczony okres niezdolności do pracy nie może być dłuższy niż 14 dni. Ponadto, ma on prawo wypisywać recepty na produkty lecznicze, które są dopuszczone do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem leków bardzo silnie działających oraz niektórych środków odurzających i psychotropowych. Nie może on też przepisywać środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, a także wyrobów medycznych, w tym tych do diagnostyki in vitro.

Felczer zobowiązany jest również do zachowania w tajemnicy wszystkiego, o czym dowie się w związku z wykonywaniem zawodu.

W Polsce na dzień 30 kwietnia 2018 r. jest 211 felczerów czynnych zawodowo i 532 niewykonujących zawodu. Wielu z nich przystąpiło do zawodu z powodu trudnej sytuacji politycznej w kraju, która uniemożliwiała kształcenie na studiach wyższych, również medycznych. Ponadto w latach powojennych w Polsce zawód felczera pozwolił na szybsze uzupełnienie niedoborów kadrowych powstałych po II wojnie światowej (ze względu na krótszy czas kształcenia). Mimo tego, że z czasem felczerzy uzyskali możliwość dostania się na dowolną akademię medyczną bez zdawania odpowiednich egzaminów, spora grupa pozostała wierna swojemu zawodowi. W wolnym czasie polecamy wywiad z panem Stefanem Torczyńskim z Podlasia - który jest najmłodszym zarejestrowanym w NRL felczerem w Polsce, a zawód swój sprawuje od 61 lat!