Wyszukaj w szybkich pytaniach
Na czym polega objaw Gowersa?
Objaw Gowersa jest jednym z symptomów świadczących o osłabieniu mięśni, najczęściej kończyn dolnych i obręczy miednicznej. Jego obecność u dziecka lub osoby dorosłej powinna budzić podejrzenie choroby, przede wszystkim dystrofii mięśniowej.
Mechanizm objawu wspinania się po sobie
Objaw Gowersa (znany także jako wspinanie się po sobie lub objaw drabiny) polega na specyficznym sposobie wstawania z pozycji leżącej lub kucznej – pacjent opiera ręce na udach i „wspina się” po nich, aby wstać do pozycji stojącej. Ruch ten przypomina wdrapywanie się po własnym ciele.

Objaw drabiny wynika z osłabienia mięśni kończyn dolnych lub obręczy miednicznej, które nie są w stanie zapewnić odpowiedniej siły do samodzielnego podniesienia tułowia. Pacjent kompensuje to, wykorzystując kończyny górne do podparcia i podciągania.
Dziecko z dodatnim objawem Gowersa wstaje z pozycji leżącej przez obrót do leżenia na brzuchu, następnie przyjmuje pozycję czworaczą. W dalszej kolejności opiera ręce na udach i „wspina się” po nich aż do pozycji stojącej. Ta charakterystyczna technika ma na celu kompensację braku siły w prostownikach.
Znaczenie kliniczne objawu drabiny – nie tylko dystrofia mięśniowa Duchenne’a
Objaw Gowersa jest kojarzony z dystrofią mięśniową Duchenne’a i Beckera, ale może występować w całym spektrum chorób nerwowo-mięśniowych i innych:
- zapaleniach mięśni (np. dermatomyositis, polymyositis),
- wrodzonych miopatiach i chorobach metabolicznych,
- rdzeniowym zaniku mięśni.
Tradycyjnie objaw Gowersa uznawany był za późny znak choroby mięśniowej. Jednak nawet jego łagodne formy, jak delikatne podpieranie się ręką czy niestabilność przy wstawaniu, mogą być jednymi z pierwszych klinicznych oznak osłabienia mięśniowego. Ich wczesne rozpoznanie ma kluczowe znaczenie dla rozpoczęcia diagnostyki neurologicznej i genetycznej.
Kody ICD-10
Zaburzenia wydzielania wewnętrznego, stanu odżywienia i przemiany metabolicznej
Choroby układu nerwowego
Referencje
- Bushby, K., Finkel, R., Birnkrant, D. J., Case, L. E., Clemens, P. R., Cripe, L., Kaul, A., Kinnett, K., McDonald, C., Pandya, S., Poysky, J., Shapiro, F., Tomezsko, J., Constantin, C., & DMD Care Considerations Working Group (2010). Diagnosis and management of Duchenne muscular dystrophy, part 1: diagnosis, and pharmacological and psychosocial management. The Lancet. Neurology, 9(1), 77–93. https://doi.org/10.1016/S1474-4422(09)70271-6
- Chang, R. F., & Mubarak, S. J. (2012). Pathomechanics of Gowers' sign: a video analysis of a spectrum of Gowers' maneuvers. Clinical orthopaedics and related research, 470(7), 1987–1991. https://doi.org/10.1007/s11999-011-2210-6