Kiedy wykonuje się szczepienie poekspozycyjne przeciw wściekliźnie?

Wskazaniem do podania szczepionki poekspozycyjnej przeciw wściekliźnie jest bezpośredni kontakt ze zwierzęciem chorym lub podejrzanym o zachorowanie na wściekliznę. 

Ze szczepieniem można się wstrzymać do momentu potwierdzenia wścieklizny u zwierzęcia. Dokonuje się tego na podstawie: 

• badania w przypadku podejrzenia wścieklizny,
• badania post mortem w przypadku padłego zwierzęcia,
• 15-dniowej obserwacji weterynaryjnej zwierzęcia (tylko psy i koty).

Natomiast w przypadku pogryzienia, zadrapania lub oślinienia uszkodzonej skóry albo błon śluzowych przez zwierzę dzikie, nieznane, wściekłe, podejrzane o wściekliznę lub takie, u którego w ciągu 15-dniowej obserwacji wystąpiły objawy wścieklizny szczepienie powinno zostać rozpoczęte natychmiast.

Jakie szczepionki są stosowane?

W szczepieniu poekspozycyjnym przeciw wściekliźnie stosowane są 2 szczepionki - obie inaktywowane, podawane domięśniowo. 

W jakim schemacie wykonuje się szczepienie?

Wyróżnia się 2 schematy szczepienia poekspozycyjnego:

• Essen - łącznie 5 dawek - w dniach: 0, 3, 7, 14, 28
• Zagrzeb - łącznie 4 dawki - w dniach: 0 (2 dawki), 7, 21

Szczepienie może zostać przerwane, jeśli u zwierzęcia wykluczy się wściekliznę. 

Kiedy stosuje się immunoprofilaktykę czynno-bierną?

U pacjentów z głębokimi pogryzieniami, zadrapaniami lub oślinieniem błon śluzowych albo uszkodzonej skóry przez zwierzę dzikie, nieznane, wściekłe, podejrzane o wściekliznę lub takie, u którego w ciągu 15-dniowej obserwacji wystąpiły objawy wścieklizny należy zastosować również ludzką immunoglobulinę przez wściekliźnie oprócz samego podania szczepionki.

Preparat ten powinien zostać podany jednocześnie z 1. dawką szczepienia, najpóźniej do 7. dnia od rozpoczęcia szczepienia. Natomiast jeśli w ciągu 5 lat dojdzie do ponownego narażenia osoby zaszczepionej, wówczas nie ma konieczności podawania immunoglobuliny.

Kody ICD-10

Referencje:

1. Szczepienia poekspozycyjne. Szczepienia.Info. Dostęp 9 lutego, 2025. https://szczepienia.pzh.gov.pl/wszystko-o-szczepieniach/szczepienia-poekspozycyjne/?strona=3#kiedy-stosuje-sie--poekspozycyjne-szczepienie-przeciw-wsciekliznie