Wyszukaj w szybkich pytaniach
Z jakim wyprzedzeniem przed operacją należy odstawić leki przeciwpłytkowe?
Odstawienie leków przeciwpłytkowych przed zabiegiem zależy od rodzaju leku, typu operacji oraz ryzyka zakrzepowo‑krwotocznego. Przyjmowanie ASA może być często kontynuowane, natomiast inhibitory receptora P2Y₁2 zazwyczaj wymagają odstawienia na kilka dni przed zabiegiem.
Czasowe odstawienie leków przeciwpłytkowych – od czego zależy?
W decyzji o czasowym przerwaniu leczenia przeciwpłytkowego należy uwzględnić:
- rodzaj stosowanego leku,
- profil krwotoczny planowanego zabiegu,
- indywidualne ryzyko zakrzepowo-niedokrwienne pacjenta.
Jak klasyfikować ryzyko krwawienia?
Rozpoznanie profilu krwotocznego planowanego zabiegu jest kluczowe w kontekście decyzji o odstawieniu leków przeciwpłytkowych.
Małe ryzyko krwawienia:
- endoskopia diagnostyczna bez biopsji,
- operacje dermatologiczne,
- chirurgia okulistyczna (niektóre zabiegi).
Średnie ryzyko krwawienia:
- operacje ginekologiczne,
- endoskopie z biopsją,
- cholecystektomia laparoskopowa.
Duże ryzyko krwawienia:
- zabiegi neurochirurgiczne,
- chirurgia naczyniowa aorty,
- prostatektomia,
- duże operacje ortopedyczne,
- zabiegi z ryzykiem utraty >500 ml krwi.
Jak klasyfikować ryzyko zakrzepowe?
Małe ryzyko zakrzepowe:
- stabilna choroba wieńcowa,
- brak interwencji wieńcowej w ostatnich 12 miesiącach.
Średnie ryzyko zakrzepowe:
- interwencja wieńcowa >6 miesięcy temu,
- zawał serca >3 miesiące temu.
Duże ryzyko zakrzepowe:
- implantacja stentu w ciągu ostatnich 3–6 miesięcy,
- świeży zawał serca (<3 mies.),
- zakrzepica żył głębokich lub TIA w ostatnim miesiącu,
- zespół wieńcowy z niestabilną chorobą wieńcową.
Czas odstawienia leków przeciwpłytkowych a ryzyko okołooperacyjne
| Lek przeciwpłytkowy | Czas odstawienia przed zabiegiem | Ryzyko krwawienia | Ryzyko zakrzepowe | Uwagi kliniczne |
|---|---|---|---|---|
zazwyczaj kontynuować; odstawić 3–5 dni przed operacją z dużym ryzykiem krwawienia | wysokie → odstawić;małe/średnie → kontynuować | małe → można odstawić;duże → kontynuować | zwykle bezpieczny do kontynuacji, wyjątkiem są zabiegi neurochirurgiczne lub okulistyczne o wysokim ryzyku krwawienia | |
5 dni | wysokie → odstawić | duże → rozważyć przełożenie operacji | kompromisowy wybór przy ryzyku krwawienia; odstawienie możliwe po konsultacji interdyscyplinarnej |
Kiedy wznowić leczenie przeciwpłytkowe?
Leczenie należy wznowić możliwie wcześnie, zazwyczaj po 24 godzinach od operacji, jeżeli hemostaza jest stabilna. W przypadku zabiegów o dużym ryzyku krwotocznym decyzję należy uzależnić od obrazu klinicznego i parametrów laboratoryjnych.
Kody ICD-10
Czynniki wpływające na stan zdrowia i kontakt ze służbą zdrowia
Referencje
- Halvorsen, S., Mehilli, J., Cassese, S., Hall, T. S., Abdelhamid, M., Barbato, E., De Hert, S., de Laval, I., Geisler, T., Hinterbuchner, L., Ibanez, B., Lenarczyk, R., Mansmann, U. R., McGreavy, P., Mueller, C., Muneretto, C., Niessner, A., Potpara, T. S., Ristić, A., Sade, L. E., … ESC Scientific Document Group (2022). 2022 ESC Guidelines on cardiovascular assessment and management of patients undergoing non-cardiac surgery. European heart journal, 43(39), 3826–3924. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehac270
