Wyszukaj w szybkich pytaniach
Jak zmienić opatrunek – przewodnik krok po kroku
Zmiana opatrunku jest fundamentem skutecznej terapii ran, wspierając proces gojenia i zapobiegając zakażeniom – odpowiednia technika zmiany opatrunku ma kluczowe znaczenie dla dalszego przebiegu leczenia.
Krok 1 – przygotowanie do zmiany opatrunku
Przed przystąpieniem do zmiany opatrunku, upewnij się, że masz wszystkie niezbędne materiały:
- nowy opatrunek (np. gaza, plaster, opatrunek chłonny, hydrożelowy, opatrunki z substancjami wspomagającymi gojenie),
- środki dezynfekujące (np. roztwór soli fizjologicznej lub odpowiedni antyseptyk: chlorheksydyna, jodopowidon, roztwory na bazie srebra, jeżeli rana jest zagrożona infekcją),
- rękawiczki jednorazowe,
- nożyczki (w razie potrzeby do przycięcia opatrunku),
- waciki lub gaza do osuszania rany.
Zaleca się, aby przed przystąpieniem do procedury dokładnie umyć ręce mydłem i wodą lub skorzystać ze środka dezynfekującego na bazie alkoholu. Następnie załóż rękawiczki jednorazowe, aby zminimalizować ryzyko zakażenia.
Krok 2 – usunięcie starego opatrunku
Po przygotowaniu odpowiednich materiałów, przystąp do ostrożnego usunięcia starego opatrunku. W przypadku, gdy opatrunek jest przyklejony do rany, należy zwilżyć go roztworem soli fizjologicznej lub odpowiednim antyseptykiem, co ułatwi jego zdjęcie.Po usunięciu opatrunku dokładnie oceniaj stan rany pod kątem oznak zakażenia (zaczerwienienie, obrzęk, ropna wydzielina) oraz oceny postępu gojenia. Jeśli zauważysz jakiekolwiek nieprawidłowości, takie jak nadmierny wysięk, obecność martwiczej tkanki, lub inne objawy mogące wskazywać na infekcję, skonsultuj się z odpowiednim specjalistą.
Krok 3 – oczyszczenie rany
Następnie przystąp do oczyszczenia rany, używając wacika nasączonego roztworem soli fizjologicznej lub odpowiednim środkiem dezynfekującym. Pamiętaj, aby przeprowadzać ruchy od środka rany ku jej brzegom, unikając przenoszenia zanieczyszczeń w głąb rany. W przypadku ran zakażonych lub zagrożonych infekcją, wskazane może być zastosowanie substancji przeciwdrobnoustrojowych, takich jak środki zawierające srebro, jodopowidon lub chlorheksydynę, które pomagają zapobiegać rozwojowi infekcji.Po oczyszczeniu, osusz ranę czystą gazą lub wacikiem, aby usunąć nadmiar płynów i przygotować ranę do nałożenia nowego opatrunku.
Krok 4 – aplikacja nowego opatrunku
Dobór opatrunku należy dostosować do charakterystyki rany – jej typu, głębokości oraz obecności wysięku. Należy wybrać opatrunek, który najlepiej odpowiada potrzebom rany.
Dla ran z dużym wysiękiem najlepsze będą opatrunki chłonne (np. opatrunki hydrokoloidowe lub alginianowe), podczas gdy rany suche lub o małym wysięku mogą wymagać opatrunków hydrożelowych.
W przypadku ran zakażonych lub zagrożonych infekcją, opatrunki z substancjami przeciwdrobnoustrojowymi, takie jak opatrunki z jodopowidonem lub srebro, mogą być bardziej odpowiednie.
Nałóż nowy opatrunek na ranę, upewniając się, że przylega odpowiednio do rany, ale nie jest za ciasny. Opatrunek powinien w pełni przykrywać ranę oraz jej brzegi, zapewniając ochronę.
Jeśli sytuacja tego wymaga, zabezpiecz opatrunek dodatkowymi materiałami (np. bandażem lub plastrem), aby zapobiec jego przemieszczaniu.
Krok 5 – po zmianie opatrunku
Po zakończeniu zmiany opatrunku, pamiętaj, aby ponownie umyć ręce.
W kolejnych dniach monitoruj stan rany, zwracając szczególną uwagę na oznaki zakażenia oraz oceniając postęp gojenia. Jeżeli zauważysz jakiekolwiek oznaki zakażenia, takie jak pogłębiający się obrzęk, zaczerwienienie, ropna wydzielina, lub nieprzyjemny zapach nie ustępują, lub pojawiają się nowe, należy podjąć decyzję o dalszym leczeniu i rozważyć konsultację z lekarzem specjalistą w zakresie leczenia ran.
Chcesz pogłębić swoją wiedzę w zakresie leczenia ran przewlekłych?
Skorzystaj z kursu „Leczenie rany przewlekłej”, który oferuje praktyczną wiedzę prosto od Prof. dr. hab. n. med. Tomasza Banasiewicza – specjalisty chirurgii ogólnej i. Zdobądź niezbędne umiejętności, które pozwolą Ci lepiej zarządzać przypadkami ran przewlekłych i skutecznie wspierać proces gojenia.
Referencje:
- Sopata, M., Jawień, A., Mrozikiewicz-Rakowska, B., Augusewicz, Z., Bakowska, M., & Samson, I. et al. (2020). Wytyczne postępowania miejscowego w ranach niezakażonych, zagrożonych infekcją oraz zakażonych – przegląd dostępnych substancji przeciwdrobnoustrojowych stosowanych w leczeniu ran. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Leczenia Ran. Leczenie Ran, 1-21. https://doi.org/10.5114/lr.2020.96820
- Cwajda-Białasik, J., Mościcka, P., & Szewczyk, M. (2019). Selected methods of treatment of chronic wounds. Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne/Surgical and Vascular Nursing, 13(1), 1-11.
