Dlaczego pacjenci z nadciśnieniem tętniczym powinni ograniczać spożycie soli?

Zgodnie z wynikami badań, ograniczenie soli w diecie osób z nadciśnieniem tętniczym skutkuje znaczącym obniżeniem zarówno skurczowego, jak i rozkurczowego ciśnienia tętniczego [1]. Uważa się, że zmniejszenie spożycia sodu, a w konsekwencji redukcja ciśnienia, wpływa na obniżenie ryzyka występowania zdarzeń sercowo-naczyniowych (CVD) [2]. Dodatkowo, ograniczenie soli może pomóc w stabilizacji ciśnienia krwi, eliminując u niektórych pacjentów potrzebę stosowania leków przeciwnadciśnieniowych [1].

Jak nadmiar soli wpływa na wartości ciśnienia krwi?

Spożywanie nadmiernej ilości soli, a co za tym idzie nadmiar sodu w organizmie, może prowadzić do uszkodzenia glikokaliksu komórek śródbłonka naczyń, co zwiększa ich sztywność. W wyniku tego dochodzi do ograniczenia produkcji tlenku azotu, co zaburza zdolność naczyń do rozszerzania się, przyczyniając się do wzrostu ciśnienia tętniczego [1].

Ile soli mogą spożywać osoby z nadciśnieniem tętniczym?

Zgodnie z aktualnymi wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczącymi nadciśnienia tętniczego, zaleca się ograniczenie spożycia soli do około 5 g dziennie (odpowiadających 2 g sodu), co stanowi równowartość jednej łyżeczki. Ta ilość obejmuje zarówno sól naturalnie występującą w żywności, jak i sól dodawaną podczas gotowania lub przy spożywaniu posiłków. Podkreślono, że kobiety mogą odnieść nieco większe korzyści z obniżenia spożycia soli w porównaniu z mężczyznami. Warto  zauważyć, że niektóre badania sugerują, iż nadmierne ograniczenie soli również może mieć negatywne skutki zdrowotne [2].

Jak ograniczyć spożycie soli w codziennej diecie?

Wśród interwencji zalecanych w celu obniżenia spożycia soli w codziennej diecie, wymienia się: 

• unikania dosalania potraw podczas ich przygotowywania,
• dodawanie soli na końcowym etapie gotowania potraw,
• wykorzystywanie świeżych i suszonych ziół zamiast soli do przyprawiania potraw,
• wybieranie produktów o niższej zawartości soli [1]. 

Referencje:

1. Surma, S., Romańczyk, M., Szyndler, A., & Narkiewicz, K. (2021). Sól a nadciśnienie tętnicze—od epidemiologii przez patofizjologię do istotnego problemu cywilizacyjnego. Nadciśnienie Tętnicze w Praktyce, 7(1), 19-27.
2. 2024 ESC Guidelines for the management of elevated blood pressure and hypertension [dostęp na 23.01.2025 r. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehae178]