O czym może świadczyć objaw Dennie–Morgana?

Objaw Dennie–Morgana to dodatkowy fałd skórny lub linia pod dolną powieką, równoległa do brzegu powieki, występująca najczęściej obustronnie. Jest efektem przewlekłego tarcia, obrzęków i przesuszenia skóry wokół oczu. U dzieci objaw ten może być obecny już od wczesnych lat życia i utrzymywać się również w dorosłości.

Znaczenie kliniczne – z jakimi chorobami wiązać objaw Dennie–Morgana?

Najczęściej objaw Dennie–Morgana spotykamy u pacjentów z:

• atopowym zapaleniem skóry (AZS) – występuje u ok. 50–80% pacjentów z AZS, szczególnie u dzieci; jest uwzględniony w kryteriach klasyfikacyjnych Hanifina i Rajki;
• innymi chorobami atopowymi, takimi jak:
  • alergiczny nieżyt nosa,
  • astma oskrzelowa,
  • alergiczne zapalenie spojówek.

Patogeneza – co powoduje objaw Dennie–Morgana?

Do powstawania objawu Dennie–Morgana przyczyniają się:

• przewlekły świąd i pocieranie okolicy oczu, prowadzące do rozciągania i fałdowania skóry;
• obrzęk i przewlekłe zapalenie skóry okolicy oczodołowej;
• czynniki genetyczne i anatomiczne, które predysponują do obecności fałdu u niektórych pacjentów niezależnie od atopii.

Z czym można pomylić objaw Dennie–Morgana?

Chociaż jest często kojarzony z AZS, objaw ten nie jest swoisty. Może występować także u pacjentów:

• bez atopii – jako anatomiczna cecha indywidualna, szczególnie u osób z cienką i jasną skórą,
• z przewlekłym alergicznym zapaleniem spojówek,
• z zespołem zmęczenia, przewlekłym niewyspaniem („worki pod oczami” mogą imitować fałd),
• u osób starszych – jako element naturalnego starzenia się skóry i wiotkości powiek.

Kody ICD-10

Referencje

1. Shah, R., Lambert, W. C., & Schwartz, R. A. (2023). Revive the Dennie-Morgan Fold: A Forgotten Sign of Atopic Dermatitis in Children. Acta dermatovenerologica Croatica : ADC, 31(3), 158–159.