Siatka płac niekorzystna dla personelu medycznego

Dziś podczas posiedzenia Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Zdrowia odbyło się pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o najniższych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia. Projekt przewiduje m.in. 19 zł podwyżki dla specjalistów. Ministerstwo Zdrowia na wyższe pensje dla medyków chce przeznaczyć tylko w tym roku ok. 4 mld zł, ale środowisko medyczne uważa, że to za mało. Negatywnie o projekcie wypowiada się środowisko medyków oraz samorząd lekarski. 

Jak zaznacza samorząd, projekt prowadzi do obniżenia poziomu minimalnego wynagrodzenia lekarzy poprzez przyjęcie niższego współczynnika przeliczeniowego od stosowanego obecnie.

Rozwiązania zawarte projekcie są niekorzystne dla środowiska lekarskiego, a także dla przedstawicieli innych zawodów medycznych. Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej krytycznie ocenia tryb prac poprzedzających ogłoszenie projektu ustawy oraz po raz kolejny zgłasza konieczność weryfikacji wysokości wynagrodzeń lekarzy i lekarzy dentystów zatrudnionych w podmiotach leczniczych, zaznaczając, że ich obecny poziom jest dalece niezadowalający – czytamy w komunikacie NRL. 

Przypomnijmy, że strona społeczna Trójstronnego Zespołu ds. Ochrony Zdrowia w Radzie Dialogu Społecznego najpierw krytykowała propozycje resortu w sprawie płac, a ostatecznie je poparła. Jak podkreśla prof. Andrzej Matyja, prezes Naczelnej Rady Lekarskiej, niezrozumiałe jest, że Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność” oraz Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych - organizacje, które powinny reprezentować interesy pracowników medycznych, poparły tę propozycję, która jest „niezgodna z interesem pracowników medycznych, nie gwarantuje oczekiwanego poziomu wynagrodzeń minimalnych, a w niektórych przypadkach oznacza ich obniżenie”. 

Brak dialogu ze środowiskiem, konieczna weryfikacja wysokości wynagrodzeń

Samorząd lekarski krytycznie ocenił także tryb prac poprzedzających ogłoszenie projektu ustawy.

Do Trójstronnego Zespołu ds. Ochrony Zdrowia nie zostali zaproszeni w charakterze pełnoprawnej strony przedstawiciele samorządu lekarskiego, Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy ani przedstawiciele innych samorządów zawodów medycznych. W rezultacie zapoznając się z uzasadnieniem do projektu ustawy można odnieść błędne przekonanie, że - poza Forum Związków Zawodowych - wszyscy interesariusze systemu ochrony zdrowia akceptują przedłożone w projekcie ustawy propozycje zmiany siatki wynagrodzeń. W rzeczywistości jednak Ministerstwo Zdrowia nie prowadziło żadnego dialogu ze środowiskiem lekarskim w sprawie zmiany wysokości wynagrodzeń, a przebieg prac Zespołu Trójstronnego wskazuje na próbę marginalizacji roli personelu lekarskiego w systemie opieki zdrowotnej - czytamy w stanowisku NRL. 

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej od dłuższego czasu podkreśla, że konieczna jest weryfikacja wysokości wynagrodzeń lekarzy.

Współczynniki wynagrodzenia lekarzy są jednymi z najniższych, jeśli nie najniższymi, w całej Unii Europejskiej. W większości krajów, z którymi nasz system ochrony zdrowia powinien się porównywać, wynagrodzenie lekarza specjalisty znacznie przekracza dwukrotność przeciętnego wynagrodzenia, w tym na Słowacji i w Czechach jest to poziom 2,4 przeciętnego wynagrodzenia, na Węgrzech 2,5, a w Niemczech 3,5 przeciętnego wynagrodzenia. W związku z tym samorząd lekarski krytycznie ocenia proponowane w projekcie ustawy minimalne zmiany współczynników pracy, które dla lekarza specjalisty mają wynieść 1,31 przeciętnego wynagrodzenia, dla lekarza z I stopniem specjalizacji z 1,2 przeciętnego wynagrodzenia, dla lekarza bez specjalizacji 1,06 przeciętnego wynagrodzenia. Śladowe zmiany współczynnika wynagrodzenia w tych grupach lekarzy wahające się od 0,01 do 0,04 przeciętnego wynagrodzenia sprawiają, że zgłoszona przez Ministerstwo Zdrowia propozycja jest nie do przyjęcia dla środowiska lekarskiego. Zaproponowane zmiany – np. o kwotę 19 zł brutto dla specjalisty - są w odczuciu wielu lekarzy szyderczą i wysublimowaną formą podziękowania za ofiarną postawę naszego środowiska w okresie walki z epidemią koronawirusa. Nie do zaakceptowania jest także proponowana zmiana współczynnika pracy w grupie zawodowej lekarzy stażystów, ponieważ wynagrodzenie lekarza stażysty po zmianie nadal ma być na poziomie znacznie niższym niż przeciętne wynagrodzenie – uważa samorząd lekarski. 

9 zł za poradę, 90 zł za operację – o ile wzrosną pensje medyków? 

Wynagrodzenie zasadnicze lekarza specjalisty wynegocjowane w lutym 2018 r. wynosiło co najmniej 6 750 zł miesięcznie i zostało zagwarantowane w ustawie. Wówczas ta kwota stanowiła równowartość 1,6 przeciętnego wynagrodzenia. Jak zauważa samorząd lekarski, z opiniowanego projektu ustawy wynika, że od 1 lipca 2021 r. wynagrodzenie spadnie z przyjętego w 2018 r. poziomu 1,6 do poziomu 1,31 przeciętnego wynagrodzenia.

- Obniżkę tę lekarze specjaliści odczytują jako wysoce niesprawiedliwą i oczekują co najmniej utrzymania współczynnika procentowego do przeciętnego wynagrodzenia takiego jak w roku 2018 i zarazem nakreślenia ustawowej perspektywy wzrostu w nadchodzących latach – zrobiono tak w innych krajach Unii Europejskiej, np. na Węgrzech. Zmian takich oczekują także pozostałe grupy lekarzy, których dotyczy wspomniana ustawa – podkreśla NRL. 

Jak wylicza dr Krzysztof Bukiel, przewodniczący Zarządu OZZL, z nowej siatki płac wynika, że doświadczony lekarz specjalista z wieloletnim stażem może liczyć na 20% dodatek do pensji zasadniczej, co z kwoty 6769 zł (pensji zasadniczej) daje kwotę 8122 zł brutto miesięcznie, czyli 5816 zł netto.

 - Przyjmując, że miesiąc ma 21 dni roboczych, lekarz specjalista może zarobić dziennie około 276 zł "na rękę". To oznacza, że minister zdrowia uznał, iż lekarz specjalista z 20-letnim stażem przyjmując w przychodni 30 pacjentów zostanie przez państwo wynagrodzony kwotą 9 zł na rękę za jedną poradę, a chirurg specjalista z 20- letnim stażem, jeżeli zrobi dziennie 3 operacje otrzyma za każdą z nich 90 zł „na rękę”. Natomiast internista, który ma pod opieką na oddziale 20 pacjentów za całodzienną opiekę nad każdym z nich otrzyma 15 zł – mówi dr Bukiel. 

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej uważa, że ustawa powinna gwarantować stopniowy wzrost wynagrodzeń lekarzy specjalistów w taki sposób, aby wynosiło ono co najmniej: 

• w roku 2021 - 1,65 przeciętnego wynagrodzenia, 
• w roku 2022 - 1,85 przeciętnego wynagrodzenia, 
• w roku 2023 - 2,0 przeciętnego wynagrodzenia,
• w roku 2024 - 2,2 przeciętnego wynagrodzenia, 
• w roku 2025 - 2,4 przeciętnego wynagrodzenia,
• w roku 2026 - 2,7 przeciętnego wynagrodzenia,
• od roku 2027 - 3,0 przeciętnego wynagrodzenia. 

W ten sposób na przestrzeni kilku lat pensje lekarzy w Polsce w stosunku do przeciętnego wynagrodzenia miałyby szanse zbliżyć się do poziomu z krajów OECD – uważa NRL.

• Od 1 lipca 2021 r. lekarz albo lekarz dentysta, który uzyskał specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty w określonej dziedzinie medycyny, odbierze najniższe wynagrodzenie na poziomie 6769 zł (współczynnik 1,31). Obecnie obowiązująca regulacja przewiduje płacę zasadniczą od 31 grudnia 2021 roku nie niższą niż 6563 zł (wskaźnik 1,27). 
• Najniższe wynagrodzenie lekarza z I stopniem specjalizacji wyniesie 6201 zł, a obecnie jest to 6046 zł.
• Lekarz bez specjalizacji otrzymałby minimalne wynagrodzenie w kwocie 5478 zł (wskaźnik 1,06). Obecnie jest to kwota 5426 zł.
•  Lekarz stażysta otrzymałby 4186 zł, obecnie jest to 3772 zł (wskaźnik podniesiony do 0,81 z 0,73)