Rejestr zawodów medycznych – zmiany po interwencji Rzecznika Praw Obywatelskich

Ministerstwo Zdrowia zapowiedziało zmiany w ustawie o niektórych zawodach medycznych. To wynik interwencji Marcina Wiącka, Rzecznika Praw Obywatelskich. 

Przypomnijmy, że od 26 marca obowiązuje ustawa, która reguluje 15 nowych zawodów medycznych. Chodzi o następujące zawody: 

• asystentka stomatologiczna, 
• elektroradiolog, 
• higienistka stomatologiczna, 
• instruktor terapii uzależnień, 
• opiekun medyczny, 
• optometrysta, 
• ortoptystka, 
• podiatra, 
• profilaktyk, 
• protetyk słuchu, 
• technik farmaceutyczny, 
• technik masażysta, 
• technik ortopeda, 
• technik sterylizacji medycznej, 
• terapeuta zajęciowy.

Ustawa ta była wyczekiwana przez środowiska medyczne ze względu na regulacje, które wprowadzają warunki i zasady wykonywania określonych zawodów medycznych, dotychczas nieregulowanych przez przepisy. Ustawa nakłada m.in. obowiązek utworzenia Centralnego Rejestru Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego, uregulowano w niej zasady ustawicznego rozwoju zawodowego oraz zasady odpowiedzialności zawodowej osób wykonujących wyżej wymienione zawody medyczne. Wpis do rejestru jest warunkiem dopuszczenia do wykonywania zawodu medycznego. 

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił uwagę, że Centralny Rejestr Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego ujawnia informacje o utracie prawa jego wykonywania przez daną osobę. Są to dane dotyczące np. zdrowia psychicznego, nałogów, wyroków karnych i dyscyplinarnych. Według RPO, ujawnianie w publicznie dostępnym rejestrze przyczyn utraty uprawnień do wykonywania zawodu narusza konstytucyjne prawo do prywatności i ochrony danych osobowych i "rodzi ryzyko stygmatyzacji, a także naraża te osoby na utrudnienia rozwoju ich ścieżki zawodowej”. 

Ustawodawca w sposób nieproporcjonalny ograniczył prawo do prywatności osób wykonujących zawód medyczny, przewidując zbyt szeroki zakres ujawnionych w rejestrze publicznym informacji o osobach wykonujących zawód zaufania publicznego. Ustawa przewiduje, że jedynie osoby wpisane do rejestru mogą wykonywać zawód medyczny, a osoba pozbawiona prawa wykonywania zawodu medycznego zostaje z niego usunięta; informacja o wpisie do rejestru wydaje się przesłanką wystarczającą do potwierdzenia tożsamości osoby wykonującej zawód medyczny. Ujawnienie dodatkowych informacji odnoszących się do przyczyn utraty tego prawa, które należą do szczególnie chronionej sfery życia tych osób, wykracza więc poza zakres niezbędnych informacji, które mogą być udostępniane przez władze publiczne. Ustawodawca nie przewidział żadnych gwarancji ochrony danych, takich jak np. ograniczony dostęp do danych, ograniczony czas ich przetwarzania. Udostępnienie informacji przy użyciu Internetu powoduje zaś dodatkowo, że informacje te podlegają udostępnieniu nieograniczonej liczbie osób, co wiąże się jednocześnie z ryzykiem posłużenia się tymi danymi w innych celach niż związanych z interesem ogólnym. Rejestr ujawnia bowiem zarówno dane identyfikujące daną osobę, miejsce wykonywania zawodu medycznego, a także przyczyny utraty wykonywania tego prawa 

– podkreśla RPO.

W związku z tym RPO zwrócił się do ministra zdrowia o rozważenie zmian prawnych. 

Wrażliwe dane nie będą dostępne

W odpowiedzi resort zdrowia zapowiedział zmianę w ustawie, polegającą na wyłączeniu z Centralnego Rejestru Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego informacji o zawieszeniu uprawnienia do wykonywania zawodu medycznego i daty utraty uprawnienia do jego wykonywania wraz z podaniem przyczyny oraz informacji o tymczasowym zawieszeniu uprawnienia do wykonywania zawodu medycznego albo o ograniczeniu zakresu czynności.

Proponowane zmiany polegają na wyłączeniu z katalogu danych i informacji gromadzonych w Centralnym Rejestrze Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego, które są jawne 

– informuje Marek Kos, podsekretarz stanu w MZ.

Zmiany zawarto w obecnie procedowanym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego oraz niektórych innych ustaw.