Wyszukaj w publikacjach
Być może ortopedzi się ze mną nie zgodzą, ale uważam, że każdy lekarz powinien być w stanie rozpoznać podstawowe nieprawidłowości w EKG. Z kolei od studentów wymaga się jeszcze więcej. Z czego więc uczyć się na zaliczenia?
Nawet jeżeli ktoś nie zamierza mieć do czynienia z EKG w pracy zawodowej i tak musi przejść przez nie w toku edukacji. Jak pewnie wielu studentów, tak i ja zasięgnąłem parę lat temu opinii kolegów z wyższych lat. Jednym z polecanych podręczników było EKG to proste.
Jak czytać szlaczki?
EKG to proste składa się z czterech części. Pierwsze opisują reguły rządzące zapisem EKG i patologie z nim związane. Pozostałe obejmują interpretację kliniczną i sprawdzian z testowymi zapisami.
Jak zaznaczają autorzy w przedmowie, pierwszy rozdział książki, tj. EKG to naprawdę proste, został dodany do podręcznika w dziewiątym wydaniu w odpowiedzi na potrzeby czytelników. Jest to wprowadzenie do tematyki dla zupełnego początkującego, a nim właśnie byłem, sięgając po ten podręcznik lata temu. Zarówno wtedy, jak i z perspektywy czasu, oceniam ten wstęp do EKG jako dobrze przygotowany. Odpowiada na bardzo ważne pytanie: na co w ogóle patrzeć, oceniając te szlaczki? Podoba mi się również pierwsza rycina, pokazująca, jak wyglądają załamki w różnych odprowadzeniach. Dalej autorzy bez wdawania się w szczegóły przedstawiają kolejne kroki oceny zapisu EKG. Rozdział drugi, który traktuję jako przedłużenie pierwszego, tłumaczy fizjologię stojącą za powstającym zapisem. Autorzy zamieścili również zapisy EKG po nieprawidłowym podłączeniu elektrod (ich odwrócenie, niedokładne przyleganie itd.).
Dla początkujących
W kolejnych rozdziałach opisane zostały różnorakie patologie. Z perspektywy uczącego się ważne jest, by omawiane zapisy były opatrzone nie tylko opisami, ale również strzałkami czy innymi elementami, które wskazywałyby, w którym punkcie zapisu jest patologia. W EKG to proste występują duże (pełen zapis) oraz małe EKG (wycinek zapisu). Te drugie zazwyczaj posiadają strzałki i inne oznaczenia, a duże mają jedynie tekstowy opis. Czasem może być to kłopot, jeśli nie mamy żadnego doświadczenia w ocenie EKG.
W książce zawarto wiele informacji, które dla początkującego mają niebagatelne znaczenie. Zazwyczaj zaczynają się one od słów należy pamiętać, że. Znajdziemy tam takie informacje jak powiązanie szerokości QRS z rytmem nadkomorowym i komorowym czy odpowiedź na pytanie jakie mogą być nieprawidłowości zespołu QRS? (odp. może być zbyt szeroki, zbyt wysoki i mieć nieprawidłowy załamek Q). Na pewnym etapie są to rzeczy oczywiste, ale widać, że autorzy tworzyli podręcznik z myślą o studentach, którzy dopiero zaczynają przygodę z EKG.
Nie tylko kryteria
Należy docenić, że EKG to proste wyjaśnia powstawanie zapisu elektrokardiogramu w opisywanych patologiach. To nie jest książka pełna wypunktowanych kryteriów rozpoznania zaburzeń z towarzyszącymi przykładowymi zapisami. Ponadto, podręcznik zawiera wiele schematycznych rycin ułatwiających zrozumienie materiału. Przykładowo, przy blokach pęczka Hisa zaprezentowano graficznie, krok po kroku przewodzenie i powstawanie charakterystycznych nieprawidłowości w zespołach QRS.
Na uwagę zasługuje rozdział EKG u osoby zdrowej. Zwrócono w nim uwagę przede wszystkim na sytuacje, w których nieprawidłowości w zapisie nie mają znaczenia klinicznego. Jest to ważny do opanowania rozdział, szczególnie przed pracą w POZ, w której nietrudno o różne przypadkowe znaleziska.
Nie mniej istotne z punktu widzenia praktyki są rozdziały o EKG u pacjentów z bólem, dusznością, kołataniem serca i omdleniem. W tym miejscu warto zwrócić uwagę na przemyślaną strukturę książki. Od kompletnych podstaw, przez opisy patologii przechodzimy do częstych scenariuszy klinicznych. W tej części książki przedstawiono również problematykę stymulatorów serca i towarzyszące im zapisy.
Ostatnia część EKG to proste to sprawdzian. Zawiera 12 zapisów EKG z krótkim opisem przypadku, np. 60-letniego mężczyzny, który podczas wysiłku odczuwał zawroty głowy i dyskomfort w klatce piersiowej. Pod każdym przypadkiem zamieszczono odpowiedź, która obejmuje cechy charakterystyczne danego zapisu, interpretację krok po kroku i postępowanie kliniczne.
Podsumowanie
EKG to proste jest świetną książką do nauki EKG od podstaw. Przez to, że została napisana prostym językiem i z nastawieniem na początkującego, stanowi idealną pozycję na start. Ogromną jej zaletą są wyjaśnienia, skąd biorą się zmiany w patologicznym zapisie EKG oraz liczne schematy i ryciny. Jeśli szukasz dobrego podręcznika do EKG, właśnie go znalazłeś/aś.
Autorstwo
