Wyszukaj w publikacjach
Rząd obiecał podwyżki, a Izba zmniejsza lekarzom stażystom liczbę dyżurów?
Niektórzy lekarze pełniący staż podyplomowy otrzymali informację o redukcji liczby dyżurów w czasie trwania stażu podyplomowego. Kadry szpitali powołują się na decyzję Urzędu Marszałkowskiego, który nie ma wiedzy na ten temat. Utrzymuje, że czas trwania dyżuru medycznego nie uległ zmianie i wynosi 10 godz. 5 min tygodniowo.
Do niektórych szpitali na terenie województwa śląskiego przyszła informacja, że Urząd Marszałkowski zmienił liczbę dyżurów – wynika z niej, że od sierpnia do października 2024 r. lekarze stażyści zobowiązani są do pełnienia dyżurów w wymiarze 10 godz. 5 min miesięcznie. Medycy otrzymali taką informację od szpitalnych kadr w formie ustnej. Nie wiadomo dokładnie, z czego wynika ta decyzje i jakie będą jej konsekwencje.
Lekarze obawiają się, że ograniczenie liczby dyżurów jest sprzeczne z zapisami ustawy, która nakłada na nich obowiązek realizowania programu stażu i pełnienia dyżurów. Zastanawiają się, czy odbyty staż na “nowych warunkach” będzie mógł być uznany. Problemem jest też redukcja czasu trwania dyżurów podczas stażu personalizowanego.
W naszym szpitalu chcą nam dać maksymalnie 40 godz. 20 min w ciągu 10 tyg.
– skarży się jedna z lekarek na forum dla młodych medyków.
I zastanawia się, czy można, wbrew zapisom ustawy, zredukować liczbę dyżurów.
Prawo czy bezprawie
O wyjaśnienie tego problemu poprosiliśmy Śląską Izbę Lekarską.
Liczba dyżurów na stażu podyplomowym dla lekarzy stażystów uległa zmianie ze względu na wejście w życie nowych przepisów, tj. nowelizacji ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z 24 lutego 2023 r. w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty. Według nowych regulacji lekarze nie dyżurują podczas 6-tygodniowego stażu z medycyny rodzinnej oraz podczas stażu personalizowanego, gdy ten dotyczy dziedzin lub dziedziny, w których nie odbywają się dyżury, np. farmakologia kliniczna, mikrobiologia. Czas trwania dyżuru medycznego nie uległ zmianie, wynosi on 10 godz. 5 min tygodniowo
– tłumaczy Alicja van der Coghen, rzecznik prasowy Śląskiej Izby Lekarskiej.
Mniej dyżurów to mniejsze pieniądze
Informacje otrzymane od Śląskiej Izby Lekarskiej pozostają w sprzeczności z tym, co zgłaszają lekarze. Zmiany, o których zostali poinformowani młodzi medycy, mają formę ustną i trudno się na nie powołać, rozmawiając z instytucjami odpowiedzialnymi za staże podyplomowe. Bez oficjalnego pisma, zmieniającego warunki dyżurowania, uzyskanie konkretnej odpowiedzi staje się niemożliwe.
Być może lekarze czegoś nie zrozumieli. Według naszych danych nic takiego nie miało miejsca
– słychać głosy osób, których zadaniem jest organizacja stażów podyplomowych.
Są też tacy, którzy przyznają, że panuje chaos i dezinformacja. Większość wypowiada się jednak anonimowo.
Jak to się przekłada na lekarzy? Poza zgłaszaniem obaw o prawidłowość odbywania stażu, młodzi medycy zwracają też uwagę, że redukcja dyżurów drastycznie ograniczy możliwości ich zarobkowania.
Środki finansowe, które marszałek województwa przekazuje podmiotowi prowadzącemu staż podyplomowy, z którym lekarz stażysta zawarł umowę, obejmują: wynagrodzenia lekarzy stażystów, w tym za odbywanie dyżurów medycznych, z uwzględnieniem, że za każdą godzinę dyżuru medycznego pełnionego w porze dziennej oraz nocnej przysługuje wynagrodzenie w wysokości 125% stawki godzinowej zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego, oraz składki na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, o ile podmiot tworzy ten fundusz, lub świadczenie urlopowe, zgodnie z przepisami o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, a także – w uzasadnionych przypadkach – ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy
– czytamy w ustawie.
Mniej dyżurów to mniej pieniędzy – zwracają uwagę młodzi medycy, którzy od lipca 2024 r. spodziewali się wzrostu wynagrodzeń. Na podstawie "starych" stawek pensja w sierpniu 2024 roku wynosiłaby ok. 5710,71 zł; po uwzględnieniu rewaloryzacji – 6401,17 zł. Na podstawie naszych wyliczeń z wykorzystaniem kalkulatora Remedium dla osoby bez PPK, powyżej 26. r.ż., zredukowana liczba godzin pełnionych w ramach dyżurów może oznaczać, że młodzi medycy zarobią 5300,70 zł
Niektórzy stażyści podejrzewają, że zmiany te wynikają z konieczności dyżurowania w czasie organizowanych przez izbę lekarską kursów. Czy słusznie?
Śląska Izba Lekarska na podstawie umowy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Śląskiego w Katowicach prowadzi szkolenia dla lekarzy odbywających staż podyplomowy na terenie województwa śląskiego. Dla lekarzy stażystów są one obligatoryjne
– tłumaczy rzecznik Śląskiej Izby Lekarskiej.
I zapewnia, że podczas odbywania szkoleń obowiązkowych nie pełni się dyżuru medycznego.
Zdaniem Urzędu Marszałkowskiego
O ustosunkowanie się o tego problemu poprosiliśmy Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego.
Departament Nadzoru Podmiotów Leczniczych i Ochrony Zdrowia nie wysyłał do szpitali (podmiotów uprawionych do prowadzenia staży podyplomowych lekarzy) informacji, że od sierpnia do października br. zatrudnieni lekarze stażyści mają obowiązek zrealizować dyżury w zredukowanym wymiarze czasu
– informuje Sławomir Gruszka, rzecznik prasowy Urzędu Wojewódzkiego Województwa Śląskiego.
Tłumaczy, że zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 24 lutego 2023 r. w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2023 r. poz. 377) w § 6 ust. 1 „Lekarz stażysta (…) pełni dyżury medyczne w wymiarze godzinowym określonym w programie stażu podyplomowego oraz w ramach indywidualnego harmonogramu realizacji stażu podyplomowego ustalonego przez opiekuna danej części stażu podyplomowego”. W związku z tym dyżury medyczne dla każdego lekarza stażysty ustala i zatwierdza opiekun lekarza stażysty. Pełnione dyżury medyczne muszą być zgodne z obowiązującymi zapisami ww. rozporządzenia dotyczącego programu stażu podyplomowego lekarza oraz ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2023 r. poz. 1516, z późn. zm.).
Zgodnie z art. 15 ust. 3 ww. ustawy lekarz stażysta realizuje program stażu podyplomowego w zakresie części stałej tj. chorób wewnętrznych, chirurgii ogólnej, pediatrii, medycyny rodzinnej (w trakcie stażu cząstkowego w dziedzinie medycyny rodzinnej Ministerstwo Zdrowia nie przewiduje dyżurów medycznych), intensywnej terapii, medycyny ratunkowej oraz 10 tygodni części spersonalizowanej (dziedziny wybrane indywidualnie przez zainteresowanego lekarza).
Według art. 15b ust. 4 ww. ustawy: „Dyżur medyczny, o którym mowa w ust. 3 pkt 12, lekarz stażysta pełni:
- w oddziale, w którym odbywa staż cząstkowy z zakresu chorób wewnętrznych, pediatrii, chirurgii ogólnej, anestezjologii i intensywnej terapii;
- w szpitalnym oddziale ratunkowym w trakcie realizacji stażu cząstkowego z zakresu medycyny ratunkowej;
- w innym oddziale, w którym lekarz stażysta odbywa staż cząstkowy w trakcie części personalizowanej stażu”.
Przytaczany przepis jasno wskazuje, iż dyżur może odbywać się tylko w trakcie odbywania stażu cząstkowego lub części stażu personalizowanego.
Lekarz stażysta pełni dyżury medyczne w łącznym wymiarze 40 godzin i 20 minut miesięcznie stosownie do § 6 ust. 3 ww. rozporządzenia
– przypomina rzecznik.
Jak twierdzi, Departament Rozwoju Kadr Medycznych Ministerstwa Zdrowia pismem nr RKLU.81221.162.2023.DR z dnia 25 lipca 2023 r. przesłał do prezesów okręgowych rad lekarskich interpretację przepisów dotyczących pełnienia dyżurów medycznych w części spersonalizowanej przez lekarzy odbywających staż podyplomowy zgodnie z obowiązującym od 1 marca 2023 r. rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 24 lutego 2023 r. w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty. MZ poinformowało w nim, że lekarze realizujący staż podyplomowy w części personalizowanej w dziedzinach medycyny takich jak np. epidemiologia, zdrowie publiczne, farmakologia kliniczna, medycyna sportowa, medycyna sądowa itp. nie są zobowiązani do pełnienia dyżurów medycznych. Brak zapisu o pełnieniu dyżurów medycznych w programie stażu podyplomowego w części personalizowanej (10 tygodni) spowodowany jest tym, że nie w każdej dziedzinie medycyny, która może być wybrana przez lekarza w części personalizowanej, są realizowane dyżury medyczne.
W pozostałych dziedzinach medycyny, w których są pełnione dyżury medyczne, lekarze stażyści realizujący część personalizowaną stażu podyplomowego są zobowiązani do ich realizowania. Oznacza to, że dyżury medyczne w trakcie realizacji programu stażu podyplomowego części personalizowanej powinny być pełnione w jednostkach i na oddziałach, w których dyżury medyczne pełni się w ramach pracy oddziału, tj. dana jednostka organizacyjna podmiotu leczniczego pełni całodobową opiekę nad pacjentem.
Biorąc pod uwagę powyższe, należy zauważyć, że lekarze realizujący staż podyplomowy zgodnie z obowiązującymi przepisami ww. rozporządzenia oraz ww. ustawy mogą mieć różną ilość dyżurów medycznych w ciągu odbywania trzynastomiesięcznego stażu podyplomowego. Termin oraz wymiar godzinowy dyżuru medycznego ustala i zatwierdza opiekun lekarza stażysty, zgodnie z obowiązującymi przepisami
– konkluduje Sławomir Gruszka.
Zdaniem Ministerstwa Zdrowia
O komentarz poprosiliśmy również Ministerstwo Zdrowia, które potwierdziło informacje przekazane przez Departament Rozwoju Kadr Medycznych.
Lekarz stażysta pełni dyżury medyczne w łącznym wymiarze 40 godzin i 20 minut miesięcznie (§ 6 ust. 3 rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty z dnia 24 lutego 2023 r.; Dz. U. z 2023 r. poz. 377). Odbywa on staż podyplomowy przez cały okres jego trwania – w wymiarze czasu równym czasowi pracy lekarza zatrudnionego w podmiocie leczniczym, o którym mowa w art. 93 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. z 2022 r. poz. 633, z późn. zm.), i pełni dyżury medyczne w wymiarze godzinowym, który jest określony w programie stażu podyplomowego, oraz w ramach indywidualnego harmonogramu realizacji stażu podyplomowego, który został ustalony przez opiekuna danej części stażu. Dyżury medyczne w trakcie realizacji stażu podyplomowego części personalizowanej powinny być pełnione w jednostkach i na oddziałach, gdzie dyżury medyczne pełni się w ramach pracy oddziału (czyli dana jednostka organizacyjna podmiotu leczniczego pełni całodobową opiekę nad pacjentem). Brak zapisu o pełnieniu dyżurów medycznych w programie stażu podyplomowego w części personalizowanej (10 tygodni) wynika z tego, że nie w każdej dziedzinie, którą lekarz może wybrać w części personalizowanej, dyżury są realizowane. Są to na przykład: epidemiologia, zdrowie publiczne, farmakologia kliniczna, medycyna sportowa, medycyna sądowa i inne. Lekarze, którzy realizują staż podyplomowy w części personalizowanej w takich dziedzinach, nie muszą pełnić dyżurów medycznych. W pozostałych dziedzinach, w których są pełnione dyżury, stażyści realizujący personalizowaną część stażu podyplomowego muszą je pełnić. Podczas realizacji stażu podyplomowego w części stałej w zakresie stażu cząstkowego w dziedzinie medycyny rodzinnej i w trakcie odbywania obowiązkowych kursów, które trwają 5 dni (od poniedziałku do piątku), lekarze nie muszą pełnić dyżurów medycznych
– dowiedzieliśmy się.
Prawo a praktyka
Co więc może zrobić lekarz, który został poinformowany o zredukowanej liczbie dyżurów?
Lekarze stażyści, którzy mają wątpliwości dotyczące czasu trwania dyżurów medycznych podczas odbywania stażu podyplomowego, mogą się zgłosić do Zespołu Radców Prawnych Śląskiej Izby Lekarskiej
– jak zapewnia rzecznik Śląskiej Izby Lekarskiej.
