Urlop i L4 na stażu podyplomowym

Dla wielu świeżo upieczonych absolwentów kierunku lekarskiego staż podyplomowy będzie pierwszą, pełnoprawną pracą. Być może z tego powodu co roku na facebookowych grupach stażowych pojawiają się te same pytania: 

• czy L4 wydłuża czas trwania stażu? 
• czy przy wydłużonym czasie trwania stażu trzeba przedłużać umowę ze szpitalem?
• kiedy trzeba i od kiedy można wykorzystać dni urlopu wypoczynkowego i ile ich właściwie jest? 

Zacznijmy od podstaw… prawnych

Ustawa o zawodzie lekarza i lekarza dentysty z dn. 5 grudnia 1996 jasno określa, że formą zatrudnienia lekarza stażysty podczas stażu podyplomowego jest umowa o pracę zawarta na czas określony [1]. Co do zasady, to właśnie ten akt prawny zawiera najważniejsze regulacje dotyczące stażu podyplomowego, jak i dalszej kariery lekarskiej. Z kolei regulacje dotyczące samej umowy o pracę znajdziesz w Kodeksie pracy. Tyle z teorii, a jak to wygląda w praktyce? 

Po pierwsze – urlop wypoczynkowy

Osobom zatrudnionym na umowę o pracę przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze:

• 20 dni rocznie, jeżeli staż pracy jest krótszy niż 10 lat;
• 26 dni rocznie, jeżeli staż pracy jest dłuższy niż 10 lat [2].

Podczas trwania stażu podyplomowego 22 dni urlopu jest wliczone w 13-miesięczny program stażu, więc jego wykorzystanie nie wydłuża czasu trwania szkolenia podyplomowego. Choć w zdecydowanej większości lekarze stażyści zaliczają się do pierwszego progu, warto pamiętać, że do stażu pracy wlicza się okres edukacji [2]. 

Czy w takim razie, rozpoczynając staż w październiku, mogę polecieć na wymarzone, długie wakacje już w listopadzie? Niestety nie – przepisy Kodeksu Pracy jasno określają: taka osoba za każdy przepracowany miesiąc uzyskuje 1/12 wymiaru urlopu, który przysługiwałby jej za cały rok [2]. Natomiast jeśli uzyskałeś/aś już prawo do skorzystania z urlopu, to tylko w Twojej gestii leży to, kiedy je wykorzystasz – np. gdy przysługuje Ci już 10 dni urlopu, to możesz je wykorzystać w wybranym przez siebie momencie (po uzyskaniu zgody ordynatora i koordynatora, co w przypadku stażystów podyplomowych nie powinno być jednak problemem).

Z kolei urlop na żądanie jest częścią urlopu wypoczynkowego i obejmuje maksymalnie 4 dni w roku kalendarzowym. Chęć wykorzystania takiego urlopu należy zgłosić najpóźniej w dniu, w którym chciałbyś/chciałabyś z niego skorzystać. Dostępne dni można wykorzystać pojedynczo lub łącznie. Pamiętaj – nie możesz rozpocząć urlopu na żądanie bez potwierdzenia, że Twój pracodawca otrzymał wniosek i wyraża na niego zgodę [2].

W tym miejscu warto również wspomnieć o tzw. “wczasach pod gruszą”, ponieważ niektóre szpitale oferują stażystom/tkom możliwość ubiegania się o takie dofinansowanie do wypoczynku. Po dokładne informacje dobrze będzie udać się do Działu Kadr Twojego szpitala.

Po drugie – zwolnienie chorobowe

Każda osoba zatrudniona na umowie o pracę ma prawo do korzystania z płatnego zwolnienia chorobowego, które przysługuje na podstawie wystawionego zaświadczenia lekarskiego (tzw. “L4”, obecnie jest to e-ZLA), będącego jedynym dowodem poświadczającym o niezdolności do pracy z powodu choroby [3]. Za każdy dzień trwania choroby przysługuje Ci wynagrodzenie (również za dni wolne od pracy), najczęściej wynoszące 80% podstawy wymiaru. Wyjątek stanowią m.in. 

• kobiety chorujące podczas ciąży, 
• osoby, które uległy wypadkowi w pracy,
• pracownicy, których nieobecność związana jest z poddaniem się badaniom na kandydatów do dawstwa komórek, tkanek narządów lub z zabiegiem ich pobrania. 

Wówczas przysługuje im 100% podstawy wymiaru [3]. Zagadnienie sytuacji prawnej ciężarnych podczas stażu jest dość złożone, więc warto doczytać o nim tutaj.

Najważniejszą kwestią dotyczącą korzystania ze zwolnienia chorobowego podczas stażu podyplomowego jest fakt, iż wydłuża ono czas trwania stażu [1]. W związku z tym niezbędne będzie wystąpienie o przedłużenie stażu oraz podpisanie nowej umowy lub aneksu do umowy z Twoim szpitalem (staż zostanie wydłużony o tyle dni, ile trwała Twoja nieobecność) [1]. W tym okresie będziesz “odrabiać” zaległe dni na tym oddziale, na którym pracowałeś/aś podczas wystąpienia choroby.

Po trzecie – nie tylko zwolnienie chorobowe wydłuża staż

Chociaż popularne “L4” najczęściej przewija się w pytaniach stażystów i stażystek w kontekście wydłużenia czasu trwania stażu podyplomowego, warto pamiętać, iż istnieje szereg nieobecności, które również wymuszają taką konieczność. Zalicza się do nich m.in.:

• udzielony urlop bezpłatny na okres maksymalnie 3 miesięcy,
• przerwę nie dłuższą niż 14 dni wynikającą z procedur stosowanych przy zmianie miejsca odbywania stażu podyplomowego,
• powołanie lekarza stażysty/ki do odbycia przeszkolenia wojskowego [1].

Nowe realia pracy i ich uwarunkowania prawne potrafią być stresujące, dlatego pamiętaj, że odpowiedzi na wiele pytań związanych ze stażem podyplomowym znajdziesz w Vademecum. Z kolei bardziej precyzyjnych informacji dotyczących np. składania wniosku urlopowego czy zawierania nowej umowy szukaj w dziale kadr Twojego szpitala.