Staż podyplomowy odbywany poza granicami Polski

Nie jest tajemnicą, że część studentów kończących uczelnie medyczne w Polsce wiąże swoją przyszłość z emigracją. Niektórzy z nich mieli już okazję zapoznać się z innymi systemami ochrony zdrowia, na przykład podczas praktyk wakacyjnych, czy też w ramach programu Erasmus.

Wielu z nich zdobywa Prawo Wykonywania Zawodu (PWZ) w Polsce, po czym rozpoczyna specjalizację poza granicami Polski. Jednakże, odbywanie stażu podyplomowego w innych państwach jest utrudnione ze względu na różnice w programach np. 2-letni staż w Wielkiej Brytanii, praktyczny 6 rok studiów zamiast stażu w Niemczech. Ponadto, uznanie takiego stażu za równoważny ze stażem polskim leży wyłącznie w kwestii ministra zdrowia. Budzi to obawy, że mimo odbycia stażu, lekarz będzie musiał nadrabiać niektóre staże cząstkowe i kursy w Polsce.

W nowelizacji ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty (opisanej w artykule: Nowelizacja ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty-Remedium) wprowadzono zasady uznawania stażu podyplomowego odbytego poza Unią Europejską i szczegółowo opisano ten proces. Zasady dotyczące stażu w państwie członkowskim UE pozostają takie same.

Staż poza Unią Europejską

Lekarz lub lekarz dentysta, który odbył staż podyplomowy w kraju niebędącym członkiem Unii Europejskiej występuje z wnioskiem o uznanie stażu do ministra zdrowia, za pośrednictwem dyrektora Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego (CMKP).

Do wniosku należy dołączyć:

• prawo wykonywania zawodu w państwie odbywania stażu (lub inny dokument, na podstawie którego lekarz odbył staż zawodowy),
• program i czas realizacji stażu, miejsce odbywania stażu,
• dane na temat instytucji/organów, które dokonały końcowego zaliczenia stażu,
• potwierdzenie dotychczasowego przebiegu pracy zawodowej (informacje o rodzaju i zakresie udzielanych świadczeń zdrowotnych),
• dyplomy i zaświadczenia uzyskanych kwalifikacji zawodowych,
• opinię zawodową uprawnionej osoby z ostatniego miejsca wykonywania zawodu.

Dokumenty te muszą być wystawione przez odpowiednie organy państwa, w którym lekarz odbywał staż. Należy złożyć oryginały lub notarialnie potwierdzone kopie, a także tłumaczenia dokumentów wykonane przez tłumacza przysięgłego.

Dodatkowo, dyplomy lekarza, lekarza dentysty oraz zaświadczenia o uzyskanych kwalifikacjach zawodowych zdobyte poza Polską muszą być opatrzone klauzulą apostille, jeżeli zostały wydane przez szkołę wyższą w kraju, który podpisał konwencję haską z dn. 5.10.1961 (większość krajów Europy, Ameryki Południowej, Stany Zjednoczone, Australia, Rosja, Indie). W innym przypadku (część państw Afryki, Kanada, Chiny) dokumenty muszą być zalegalizowane przez Konsula RP w danym kraju.

Nastepnie, dyrektor CMKP informuje ministra zdrowia o wpłynięciu wniosku i dokonuje oceny kompletności złożonych dokumentów. W przypadku braków w wymaganej dokumentacji,  wzywa lekarza do jej uzupełnienia w podanym terminie.

Minister zdrowia powołuje zespół ekspertów złożony z lekarzy posiadających tytuł specjalisty z dziedzin wchodzących w zakres stażu podyplomowego, którzy są przedstawicielami:

• CMKP,
• konsultantów krajowych w dziedzinach: chorób wewnętrznych, chirurgii ogólnej, pediatrii, medycyny rodzinnej i medycyny ratunkowej (w przypadku lekarzy dentystów: konsultantów krajowych w dziedzinach: chirurgii stomatologicznej, stomatologii dziecięcej, ortodoncji, periodontologii, protetyki stomatologicznej i stomatologii zachowawczej z endodoncją),
• Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych,
• Naczelnej Rady Lekarskiej.

Zespół zbiera się w razie potrzeby, nie rzadziej niż raz na kwartał (chyba, że nie został złożony żaden wniosek).

Dyrektor CMKP w terminie 14 dni od dnia posiedzenia zespołu ekspertów przekazuje opinię ww. zespołu do ministra zdrowia, który wydaje decyzję w sprawie uznania stażu podyplomowego, w części lub w całości, za równoważny ze stażem podyplomowym obowiązującym w Polsce.

Staż w Unii Europejskiej

Lekarz, który odbył staż w kraju członkowskim UE, składa wniosek do Ministra Zdrowia o uznanie stażu podyplomowego. 

Do wniosku należy dołączyć:

• dyplom lub zaświadczenie potwierdzające ukończenie studiów na kierunku lekarskim lub lekarsko-dentystycznym,
• dokumenty, na podstawie których był odbywany staż podyplomowy,
• dokumenty zawierające program i czas realizacji stażu podyplomowego oraz miejsce jego odbywania, potwierdzone przez uprawnioną osobę.

Należy złożyć oryginały lub kopie potwierdzone przez notariusza lub adwokata - pełnomocnika wnioskodawcy, a także tłumaczenia dokumentów wykonane przez tłumacza przysięgłego.

Minister zdrowia uznaje staż za równoważny w całości lub w części jeżeli uzna, że program odpowiada stażowi podyplomowemu w Polsce. W przypadku uznania części stażu, lekarz zobowiązany jest uzupełnić brakujące części programu stażu. Na ten czas zostaje mu przyznane PWZ przez Okręgową Izbę Lekarską.

Podsumowanie

Mimo że nowelizacja ustawy podejmuje temat uznawania stażu odbytego poza granicami Polski, to dokładniejsze regulacje wprowadza jedynie w przypadku stażu w krajach nienależących do Unii Europejskiej. Tym samym, może się okazać, że pełne prawo wykonywania zawodu łatwiej będzie uzyskać lekarzom odbywającym staż w tych krajach. Natomiast absolwenci polskich uczelni  odbywający staż w krajach członkowskich UE  nadal nie mogą mieć pewności czy staż zostanie uznany za w całości równoważny ze stażem polskim. W przeciwnym wypadku, czeka ich odrobienie części stażu po powrocie. Nasuwa się pytanie - czy zniechęci to lekarzy do emigracji?