Jak zorganizować część personalizowaną stażu podyplomowego?

Najbardziej istotną z punktu widzenia młodego lekarza zmianą w programie stażu podyplomowego jest pojawienie się w jego planie 10 tygodni części personalizowanej. Każda nowość niesie ze sobą szereg wyzwań, szczególnie natury organizacyjnej – zarówno dla podmiotów prowadzących staż, jak i dla lekarzy stażystów. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje pomocne przy zaplanowaniu tej części szkolenia. 

Według obowiązujących przepisów prawa

• Czas trwania części personalizowanej stażu podyplomowego: 10 tygodni
• Cel stażu: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz poznanie, utrwalenie i przyswojenie praktycznych umiejętności z zakresu nie więcej niż trzech dodatkowych dziedzin medycyny i dokonanie świadomego wyboru przyszłej specjalizacji, która będzie kontynuowana po stażu podyplomowym.

Jak dysponować czasem i miejscem? 

Czas trwania stażu personalizowanego (łącznie 10 tyg.) można rozdzielić na nie więcej niż 3 dziedziny odbywane w maksymalnie 3 podmiotach (w tym również innych niż szpital macierzysty) uprawnionych do prowadzenia stażu podyplomowego lub szkolenia specjalizacyjnego w danej dziedzinie medycyny. Staż odbywany w ramach jednej dziedziny nie może być krótszy niż 2 tygodnie. 

W teorii brzmi zawile… ale omówmy to na przykładach:

• Możesz całe 10 tygodni stażu personalizowanego odbyć w ramach jednej dziedziny.
• Możesz wybrać dwie różne interesujące Cię dziedziny i podzielić staż na równe okresy czasowe po 5 tyg. lub w różnych innych kombinacjach, np. 2+8 tyg.; 3+7 tyg. itd. 
• Jeśli nie masz sprecyzowanych planów co do swojej lekarskiej ścieżki kariery i chcesz spróbować pracy w różnych oddziałach, możesz wybrać 3 dziedziny i staż realizować w okresach czasowych takich jak np. 3+3+4 tyg. lub 2+2+6 tyg. W takim przypadku pamiętaj o dokładnym zliczeniu czasu do 10 tyg. łącznie, aby uniknąć ewentualnych późniejszych problemów z zaliczeniem części personalizowanej.

Teoretycznie istnieje możliwość przeznaczenia całych 10 tyg. stażu na jedną wybraną dziedzinę, a realizację jej w trzech różnych podmiotach leczniczych. 

Dodatkowe dziedziny medycyny… czyli jakie?

W ramach realizacji części personalizowanej możesz wybrać dziedziny, które nie są realizowane w części stałej stażu. Dla przypomnienia, część stała stażu obejmuje: choroby wewnętrzne, pediatrię, neonatologię, chirurgię ogólną, chirurgię urazową, intensywną terapię oraz medycynę ratunkową i medycynę rodzinną. 

Wybrane dziedziny mogą obejmować zakres specjalizacji:

• zabiegowych, np. urologia, kardiochirurgia, laryngologia;
• niezabiegowych, np. radiologia, psychiatria lub jedna z węższych dziedzin internistycznych, takich jak: kardiologia, hematologia, reumatologia itd.;
• nauk teoretycznych, np. epidemiologia, zdrowie publiczne, farmakologia kliniczna, medycyna sportowa, medycyna sądowa.

Podobało Ci się na stażu z części stałej i chcesz wrócić na ten sam oddział w ramach stażu personalizowanego? Możesz przechytrzyć system. Przedstawiamy przykładowe sytuacje:

• Jeśli część internistyczną odbywałeś/aś np. na Oddziale Chorób Wewnętrznych z Pododdziałem Kardiologii, możesz zrealizować tam również część personalizowaną z kardiologii.
• Na Oddział Pediatrii i Neurologii Dziecięcej wrócisz na staż personalizowany z neurologii dziecięcej.
• Na Oddziale Chirurgii Ogólnej i Naczyniowej oprócz stażu z chirurgii odbędziesz też staż personalizowany z chirurgii naczyniowej.  

A co z anestezjologią? Z racji tego, że część stała stażu obejmuje zakres intensywnej terapii, możliwa jest realizacja stażu personalizowanego z anestezjologii i intensywnej terapii. Dziedziny te są odrębnymi specjalizacjami lekarskim.

Kwestia dyżurów

Odbywanie stażu personalizowanego na oddziale, w którym dyżury medyczne pełni się w ramach pracy oddziału, obliguje lekarza stażystę do ich realizacji w wymiarze 40 godzin 20 minut w rozliczeniu miesięcznym.

Lekarze realizujący staż personalizowany z dziedzin nauk teoretycznych, gdzie standardowo nie pełni się dyżurów, nie są zobowiązani do ich realizacji w trakcie trwania tej części stażu.

Teoria teorią, ale jak to wygląda w praktyce?

Gdy już zaprojektujesz swoją część personalizowaną stażu, możesz działać “w terenie’’.

• Powinieneś/aś przedstawić swój plan koordynatorowi stażu. Jest to osoba odpowiedzialna za jego przebieg i musi go zaakceptować. Często koordynatorzy zapoznają stażystów z zasadami panującymi w danym szpitalu, w tym dotyczącymi realizacji części personalizowanej stażu. Pamiętaj, że jest to nowość i pewne założenia wynikają często z próby usprawnienia organizacji, np. propozycja realizacji stażu w dwóch dziedzinach w równych wymiarach czasu po 5 tygodni. Kiedy Twój plan odbiega od reguł obowiązujących w danej jednostce, spróbuj przedstawić odpowiednie teoretyczne podstawy prawne i na drodze rozmowy ustalić satysfakcjonującą wersję. Oczywiście taką, która będzie możliwa do zrealizowania w praktyce.
• Może okazać się, że konieczne będzie złożenie podania z prośbą o przyjęcie na staż w wybranym przez Ciebie oddziale. Pismo to zaadresuj do osoby kierującej oddziałem. Nawet jeśli zgłoszenie Twojego stażu na dany oddział zostanie zorganizowane bez Twojego udziału np. przez koordynatora stażu, w dobrym tonie będzie osobiste spotkanie z kierownikiem oddziału na kilka dni przed rozpoczynającym się stażem cząstkowym. Będzie to okazja do zapoznania się i omówienia Twoich obowiązków i charakteru pracy w danym miejscu.
• Jeśli część personalizowana stażu odbywa się w całości na oddziałach Twojego szpitala macierzystego, tu kończy się lista zadań dla Ciebie. Jeśli natomiast planujesz odbyć staż w innym podmiocie, musisz udać się do działu kadr Twojego szpitala, aby dopełnić wszelkie formalności związane ze stażem zewnętrznym. Należą do nich mi.in. zawarcie umowy pomiędzy szpitalami czy odebranie skierowania na staż zewnętrzny.

Organizacja części personalizowanej wymaga czasu i dopilnowania wielu formalności. Jednak fakt, że aż 10 tygodni stażu podyplomowego możesz zrealizować w indywidualnie wybranych przez Ciebie oddziałach, daje nieocenione możliwości zagłębienia się w dziedziny, które szczególnie Cię interesują, a do tej pory nie były ujęte w programie szkolenia.