Wyszukaj w poradnikach ...

O czym może świadczyć objaw Franceschettiego?

Zapisuję
Zapisz
Zapisane

Spis treści

  1. Na czym polega objaw palcowo-oczny?
  2. Pocieranie oczu przez dziecko – znaczenie kliniczne
  3. Kody ICD-10
  4. Referencje

Objaw Franceschettiego, zwany również objawem palcowo-ocznym, to powtarzające się, stereotypowe ruchy palców w okolicy oczu, obserwowane u dzieci z ciężkimi zaburzeniami widzenia, zwłaszcza z wrodzoną ślepotą. Jego obecność powinna skłonić do poszerzenia diagnostyki okulistycznej i neurologicznej.

Na czym polega objaw palcowo-oczny?

Dziecko wykonuje powtarzające się ruchy naciskania lub tarcia palcami w okolicy oczu, często wciskając również palce między powieki lub manipulując gałkami ocznymi. Ruchy te mogą występować nawet kilkanaście razy dziennie, najczęściej w momentach wyciszenia, senności lub znudzenia. Co istotne – są niefunkcjonalne i nie mają charakteru eksploracyjnego, jak w przypadku dzieci widzących.

Z biegiem czasu prowadzą one często do zmian morfologicznych: pogłębień w przyśrodkowym kącie oka, zasinień, wiotkości powiek czy nawet deformacji gałek ocznych (np. enoftalmii). Czasem mogą powodować również nagłe epizody odruchowej bradykardii wywołanej uciskiem gałki ocznej.

Pocieranie oczu przez dziecko – znaczenie kliniczne

Objaw Franceschettiego występuje najczęściej u dzieci z:

  1. dziedziczną neuropatią nerwów wzrokowych Lebera
  2. retinopatią wcześniaczą, 
  3. całkowitą atrofia nerwu wzrokowego.

Może być także obecny u pacjentów pediatrycznych z ciężką encefalopatią i głęboką niepełnosprawnością sprzężoną.

Rozpoznanie objawu ma duże znaczenie zwłaszcza u niemowląt i małych dzieci, które nie są jeszcze w stanie zakomunikować deficytów wzrokowych. Stwierdzenie objawu Franceschettiego powinno skłonić do pilnej konsultacji okulistycznej (z badaniem dna oka i oceną wzrokowych potencjałów wywołanych), a także do poszerzenia diagnostyki neurologicznej. W przypadku dzieci z opóźnieniem rozwoju i zaburzeniami zachowania objaw może być mylnie interpretowany jako stereotypia autystyczna – dlatego niezbędna jest wnikliwa obserwacja kliniczna i ocena wzroku.

Wczesne rozpoznanie głębokiego niedowidzenia i wdrożenie odpowiedniego wsparcia (rehabilitacja, opieka wielospecjalistyczna) znacząco wpływa na dalszy rozwój dziecka i jakość jego życia.

Kody ICD-10

Choroby oka i przydatków oka, ucha i wyrostka sutkowatego

H54
Ślepota i upośledzenie widzenia

Referencje

  1. Rym, M., Abir, B., Meriem, O., & Monia, C. (2023). Oculo-digital sign. Journal of paediatrics and child health, 59(10), 1169–1170. https://doi.org/10.1111/jpc.16474 

Najczęściej czytane: Objawy

Stres cieplny czy poważna choroba?
Infekcja wirusowa czy bakteryjna
Kiedy należy pilnie skierować pacjenta na dalszą diagnostykę?
Vertigo oraz dizziness
Mikrocytarna, makrocytarna czy chorób przewlekłych
Nie tylko objaw infekcji przewodu pokarmowego

Wszystkie kategorie

Psychiatria
Poradniki (10) | 
Szybkie pytania (6)
Endokrynologia
Poradniki (10) | 
Szybkie pytania (5)
Kardiologia
Poradniki (22) | 
Szybkie pytania (20)
Neurologia
Poradniki (16) | 
Szybkie pytania (5)
Dermatologia
Poradniki (20) | 
Szybkie pytania (6)
Gastroenterologia
Poradniki (23) | 
Szybkie pytania (13)
Objawy
Poradniki (46) | 
Szybkie pytania (78)
Manuale
Poradniki (36) | 
Szybkie pytania (63)
Diabetologia
Poradniki (7) | 
Szybkie pytania (5)
Hematologia
Poradniki (18) | 
Szybkie pytania (3)
Okulistyka
Poradniki (5) | 
Szybkie pytania (1)
Programy lekowe
Poradniki (4)
Ortopedia i reumatologia
Poradniki (12) | 
Szybkie pytania (11)
Urologia i nefrologia
Poradniki (16) | 
Szybkie pytania (7)
Pulmonologia i laryngologia
Poradniki (34) | 
Szybkie pytania (14)