Wyszukaj w poradnikach ...

O czym może świadczyć objaw Franceschettiego?

Zapisuję
Zapisz
Zapisane

Spis treści

  1. Na czym polega objaw palcowo-oczny?
  2. Pocieranie oczu przez dziecko – znaczenie kliniczne
  3. Kody ICD-10
  4. Referencje

Objaw Franceschettiego, zwany również objawem palcowo-ocznym, to powtarzające się, stereotypowe ruchy palców w okolicy oczu, obserwowane u dzieci z ciężkimi zaburzeniami widzenia, zwłaszcza z wrodzoną ślepotą. Jego obecność powinna skłonić do poszerzenia diagnostyki okulistycznej i neurologicznej.

Na czym polega objaw palcowo-oczny?

Dziecko wykonuje powtarzające się ruchy naciskania lub tarcia palcami w okolicy oczu, często wciskając również palce między powieki lub manipulując gałkami ocznymi. Ruchy te mogą występować nawet kilkanaście razy dziennie, najczęściej w momentach wyciszenia, senności lub znudzenia. Co istotne – są niefunkcjonalne i nie mają charakteru eksploracyjnego, jak w przypadku dzieci widzących.

Z biegiem czasu prowadzą one często do zmian morfologicznych: pogłębień w przyśrodkowym kącie oka, zasinień, wiotkości powiek czy nawet deformacji gałek ocznych (np. enoftalmii). Czasem mogą powodować również nagłe epizody odruchowej bradykardii wywołanej uciskiem gałki ocznej.

Pocieranie oczu przez dziecko – znaczenie kliniczne

Objaw Franceschettiego występuje najczęściej u dzieci z:

  1. dziedziczną neuropatią nerwów wzrokowych Lebera
  2. retinopatią wcześniaczą, 
  3. całkowitą atrofia nerwu wzrokowego.

Może być także obecny u pacjentów pediatrycznych z ciężką encefalopatią i głęboką niepełnosprawnością sprzężoną.

Rozpoznanie objawu ma duże znaczenie zwłaszcza u niemowląt i małych dzieci, które nie są jeszcze w stanie zakomunikować deficytów wzrokowych. Stwierdzenie objawu Franceschettiego powinno skłonić do pilnej konsultacji okulistycznej (z badaniem dna oka i oceną wzrokowych potencjałów wywołanych), a także do poszerzenia diagnostyki neurologicznej. W przypadku dzieci z opóźnieniem rozwoju i zaburzeniami zachowania objaw może być mylnie interpretowany jako stereotypia autystyczna – dlatego niezbędna jest wnikliwa obserwacja kliniczna i ocena wzroku.

Wczesne rozpoznanie głębokiego niedowidzenia i wdrożenie odpowiedniego wsparcia (rehabilitacja, opieka wielospecjalistyczna) znacząco wpływa na dalszy rozwój dziecka i jakość jego życia.

Kody ICD-10

Choroby oka i przydatków oka, ucha i wyrostka sutkowatego

H54
Ślepota i upośledzenie widzenia

Referencje

  1. Rym, M., Abir, B., Meriem, O., & Monia, C. (2023). Oculo-digital sign. Journal of paediatrics and child health, 59(10), 1169–1170. https://doi.org/10.1111/jpc.16474 

Najczęściej czytane: Objawy

Stres cieplny czy poważna choroba?
Kiedy należy pilnie skierować pacjenta na dalszą diagnostykę?
Mikrocytarna, makrocytarna czy chorób przewlekłych
Vertigo oraz dizziness
Diagnostyka chorób wątroby i dróg żółciowych
Nie tylko objaw infekcji przewodu pokarmowego

Wszystkie kategorie

Psychiatria
Poradniki (10) | 
Szybkie pytania (6)
Endokrynologia
Poradniki (10) | 
Szybkie pytania (5)
Kardiologia
Poradniki (22) | 
Szybkie pytania (20)
Neurologia
Poradniki (15) | 
Szybkie pytania (5)
Dermatologia
Poradniki (19) | 
Szybkie pytania (6)
Gastroenterologia
Poradniki (20) | 
Szybkie pytania (13)
Objawy
Poradniki (43) | 
Szybkie pytania (78)
Manuale
Poradniki (36) | 
Szybkie pytania (62)
Diabetologia
Poradniki (7) | 
Szybkie pytania (5)
Hematologia
Poradniki (18) | 
Szybkie pytania (3)
Okulistyka
Poradniki (5) | 
Szybkie pytania (1)
Programy lekowe
Poradniki (4)
Ortopedia i reumatologia
Poradniki (12) | 
Szybkie pytania (11)
Urologia i nefrologia
Poradniki (16) | 
Szybkie pytania (7)
Pulmonologia i laryngologia
Poradniki (32) | 
Szybkie pytania (14)