Komu należy zalecać szczepienie przeciwko pneumokokom?

Szczepienia przeciwko pneumokokom odgrywają kluczową rolę w zapobieganiu zakażeniom wywoływanym przez Streptococcus pneumoniae, takim jak zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy sepsa. Wytyczne dotyczące rekomendacji szczepień przeciwko pneumokokom różnią się w zależności od wieku, stanu zdrowia oraz czynników ryzyka pacjenta.

Szczepienie wśród pacjentów pediatrycznych

W Polsce szczepienia przeciwko pneumokokom są obowiązkowe i bezpłatne dla dzieci urodzonych po 1 stycznia 2017 roku. Dla dzieci urodzonych przed tą datą, szczepienia te są zalecane, ale niefinansowane, z wyjątkiem grup ryzyka. Do grup ryzyka zalicza się m.in. wcześniaki oraz dzieci z przewlekłymi schorzeniami. Szczepienie w tych przypadkach ma na celu ochronę przed ciężkimi powikłaniami związanymi z zakażeniami pneumokokowymi.

Szczepienie pacjentów dorosłych zaleca się:

1. Osobom w wieku powyżej 65 lat - zapobieganie wystąpieniu pozaszpitalnego pneumokokowego zapalenia płuc, którego prawdopodobieństwo zwiększa się w tej grupie wiekowej
2. Pacjentom dorosłym z wrodzonymi lub nabytymi zaburzeniami odporności np. zakażonych HIV, chorych na białaczkę, chłoniaka Hodgkina, chłoniaki nieziarnicze, leczonych immunosupresyjnie i z uogólnioną chorobą nowotworową.
3. Osobom dorosłym z określonymi czynnikami ryzyka takimi jak: przewlekłe choroby serca, płuc, wątroby lub nerek, cukrzyca, anemia sierpowata, wyciek PMR, implant ślimakowy, wrodzona lub nabyta asplenia. 
4. Dorosłym palącym papierosy.

Szczepienie jest obowiązkowe dla pacjentów:

Dorosłych:

1. Przed lub po przeszczepieniu komórek krwiotwórczych lub narządów wewnętrznych.
2. Przed lub po splenektomii lub z asplenią, z zaburzeniami czynności śledziony.

Do ukończenia 19 roku życia, wcześniej nieszczepionym:

1. Z wyciekiem PMR po urazie lub z powodu wady OUN.
2. Przed lub po wszczepieniu implantu ślimakowego.
3. Przed lub po leczeniu immunosupresyjnym lub biologicznym. 
4. Z niedoborami odporności, nowotworami, sferocytozą wrodzoną i małopłytkowością idiopatyczną.
5. Z wadami lub przewlekłymi chorobami serca.
6. Z przewlekłą niewydolnością nerek lub zespołem nerczycowym.
7. Z cukrzycą lub innymi chorobami metabolicznymi.
8. Z astmą lub innymi chorobami przewlekłymi płuc.

Bibliografia:

1. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny. Szczepionki przeciw pneumokokom