W stolicy wykryto wirusa polio

W listopadzie w warszawskich ściekach wykryto zmutowanego wirusa poliomyelitis. W związku z wynikami monitorowania aktywności wirusa polio w naszym kraju, Główny Inspektor Sanitarny wydał zalecenia. 

Wirusa polio typu 2 znaleziono w próbce ścieków pobranej ze ścieków z prawobrzeżnej części Warszawy. Paweł Grzesiowski, Główny Inspektor Sanitarny, mówił podczas konferencji, że jest to "sytuacja alertowa".

Nie znaczy to, że mamy zachorowania wśród ludzi. Mówimy tylko o tym, że pojawił się zmutowany wirus, który może być niebezpieczny dla osób niezaszczepionych. Apelujemy do personelu medycznego oraz rodziców i opiekunów dzieci, które nie są zaszczepione lub nie ukończyły pełnego cyklu szczepień przeciw poliomyelitis, o uzupełnienie brakujących szczepień

– mówił Grzesiowski.

W Polsce szczepienia przeciwko poliomyelitis są obowiązkowe. Są nieodpłatne dla osób do 19. roku życia.

Aby nie dopuścić do rozprzestrzeniania się wirusa, należy zapewnić co najmniej 95% poziom zaszczepienia dzieci i młodzieży. Aktualny stan zaszczepienia dzieci w 3. r.ż. w Polsce w 2023 r. wynosił 86%

 – informuje GIS. 

Konieczne działania prewencyjne 

Od 2002 r. Europa jest wolna od zakażeń wywołanych dzikim wirusem poliomyelitis (choroba Heinego-Medina). W Polsce ostatnie przypadki tej choroby odnotowano w latach 1982 i 1984. 

Jednak ze względu na występowanie przypadków tej choroby w Azji i Afryce, prowadzony jest ciągły nadzór nad przypadkami porażeń wiotkich oraz badania ścieków komunalnych pod kątem występowania wirusów poliomyelitis

– mówiła prof. Iwona Paradowska Stankiewicz z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny PIB.

W trakcie tych badań sporadycznie wykrywa się zmutowane formy wirusa. Są one niegroźne dla osób zaszczepionych, ale mogą stanowić ryzyko dla osób bez odporności poszczepiennej. Podobne zdarzenia miały miejsce w ostatnim czasie w Hiszpanii oraz Wielkiej Brytanii.

W związku z wykryciem wirusa w ściekach w stolicy, należy wdrożyć działania prewencyjne mające na celu zmniejszenie ryzyka rozprzestrzeniania się wirusa polio na terenie Warszawy 

– mówił dr n. med. Paweł Grzesiowski.

Główny Inspektor Sanitarny, krajowy konsultant w dziedzinie chorób zakaźnych i krajowy konsultant w dziedzinie epidemiologii we wspólnym komunikacie poinformowali o planowanych działaniach. Państwowa Inspekcja Sanitarna zdecydowała o poszerzeniu badań ścieków w Warszawie, wzmożono nadzór nad występowaniem ostrych porażeń wiotkich u dzieci do 15. r.ż., zaktualizowano stany magazynowe szczepionek przeciwko poliomyelitis, oszacowano grupę dzieci niezaszczepionych przeciwko polio na terenie Warszawy. Informację o konieczności uzupełnienia szczepienia przeciwko polio skierowano do podmiotów leczniczych. GIS poinformował, że do akcji informacyjnej o potrzebie uzupełnienia szczepień włączyły się szkoły.

Czym jest poliomyelitis?

Poliomyelitis (choroba Heinego-Medina, ostre zapalenie rogów przednich rdzenia kręgowego, nagminne porażenie dziecięce) jest wysoce zakaźną chorobą wywoływaną przez enterowirusy. Zachorować może każdy, kto nie był zaszczepiony, niezależnie od wieku. Największy odsetek zachorowań dotyczy jednak dzieci poniżej 5. roku życia. Do zakażenia dochodzi drogą pokarmową lub kropelkową, np. przez kontakt z zakażonym człowiekiem, skażonymi przedmiotami, żywnością lub wodą zanieczyszczoną ściekami. Objawy choroby mogą być różnorodne: od bezobjawowego przebiegu, przez gorączkę i bóle głowy, objawy żołądkowo-jelitowe, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, po ciężkie przypadki porażeń. Niedowłady są zwykle trwałe, a u 10 proc. osób choroba kończy się śmiercią. Eksperci przypominają, że nie ma skutecznych leków na poliomyelitis – leczenie jest wyłącznie objawowe. Dlatego szczepienia ochronne są kluczowe w zapobieganiu chorobie. 

Sytuacja na świecie

Poliomyelitis występuje endemicznie w Afganistanie i Pakistanie.

W 2024 roku przypadki odnotowano również w Demokratycznej Republice Konga, Mozambiku, Beninie, Angoli, Kamerunie, Czadzie, Etiopii, Gwinei, Gwinei Bissau, Indonezji, Liberii, Mali, Nigrze, Nigerii, Okupowanym Terytorium Palestyny, Somalii, Sudanie Południowym, Senegalu oraz w Jemenie.  W 2024 r. na świecie odnotowano łącznie 289 przypadków poliomyelitis 

– czytamy w komunikacie GIS.

WHO zaleca, aby osoby podróżujące do regionów zagrożonych były w pełni zaszczepione. Przed wyjazdem warto skonsultować się z lekarzem medycyny podróży, najlepiej na 6-8 tygodni przed planowaną podróżą, aby przyjąć zalecane szczepienia.

Podczas pobytu w rejonach ryzyka należy zachować podstawowe zasady higieny, takie jak częste mycie rąk, dezynfekcja, spożywanie przegotowanej lub butelkowanej wody i unikanie kontaktu z nieznanym źródłem wody.