Czy każdy pacjent z hiperurykemią wymaga leczenia farmakologicznego?

Hiperurykemia, czyli podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi, jest częstym zjawiskiem w populacji ogólnej. Może wynikać z nadprodukcji lub upośledzonego wydalania kwasu moczowego i często wiąże się z chorobami metabolicznymi, nefrologicznymi czy sercowo-naczyniowymi. Jednak samo stwierdzenie hiperurykemii nie oznacza automatycznie konieczności leczenia farmakologicznego.

Kiedy hiperurykemia wymaga leczenia?

W przypadku bezobjawowej hiperurykemii podstawą postępowania jest modyfikacja stylu życia, która może zapobiec progresji choroby:

1. Dieta uboga w puryny – unikanie czerwonego mięsa, podrobów, alkoholu (szczególnie piwa).
2. Unikanie leków podnoszących kwas moczowy – np. diuretyki tiazydowe, cyklosporyna.
3. Odpowiednie nawodnienie 
4. Redukcja masy ciała 
5. Ograniczenie fruktozy 

Wskazaniem do leczenia farmakologicznego są nawracające napady dny moczanowej (>2 rocznie) — pojedynczy epizod nie jest przesłanką do włączenia leczenia przewlekłego. Leczenie włączymy również przy stwierdzeniu co najmniej jednego guzka dnawego oraz jeśli w badaniach obrazowych widoczne są cechy uszkodzenia spowodowanego dną moczanową. Celem ogólnym jest utrzymanie stężenia kwasu moczowego poniżej 6 mg/dl.

Farmakoterapię można rozważyć, jeśli napady są rzadsze, pacjent cierpi na przewlekłą chorobę nerek (w co najmniej 3. stadium) i stwierdzono u niego stężenie kwasu moczowego >9 mg/dl lub jeśli przewlekłej chorobie nerek towarzyszy kamica moczowa. 

Podsumowanie

Choć hiperurykemia nie wymaga leczenia farmakologicznego, stanowi czynnik ryzyka sercowo-naczyniowego. Z tego powodu pacjenci z podwyższonym stężeniem kwasu moczowego powinni być edukowani na temat możliwych powikłań ich stanu oraz zachęcani do modyfikacji diety i zwiększenia aktywności fizycznej. 

Kody ICD-10

Referencje: 

1. Szczeklik, A. (2024). Interna Szczeklika 2024.
2. M. Wysmołek-Sołtysik, A. Felis-Giemza. Bezobjawowa hiperurykemia. Leczyć czy nie leczyć – spojrzenie reumatologa. Medycyna po Dyplomie 07-08/2022.