Jakie są zalecenia dotyczące suplementacji kwasu foliowego u kobiet planujących ciążę?

Zaleca się rozpoczęcie suplementacji kwasu foliowego co najmniej 12 tygodni przed planowaną koncepcją, w dawce 400 µg dziennie. Optymalnym wyborem jest stosowanie aktywnej formy folianów (5-MTHF), a suplementacja powinna być wspierana dodatkowymi składnikami, takimi jak witamina B12, witamina B6 i cholina.

Wstęp

Suplementacja kwasu foliowego (FA) jest jednym z najważniejszych elementów prewencji wad cewy nerwowej w czasie przedkoncepcyjnym i ciążowym. Kwas foliowy pełni istotną rolę w procesach syntezy DNA, metylacji oraz regulacji poziomu homocysteiny, co jest szczególnie ważne w czasie wczesnego rozwoju płodu. Niedobór folianów może prowadzić do poważnych wad wrodzonych, takich jak wady cewy nerwowej.

Suplementacja w okresie okołokoncepcyjnym

Zalecana dawka kwasu foliowego wynosi 400 µg dziennie przez co najmniej 12 tygodni przed planowaną ciążą. Jednakże, w przypadku kobiet, które mają dysfunkcje związaną z metabolizowaniem kwasu foliowego, na przykład w wyniku polimorfizmów genu MTHFR, rekomenduje się stosowanie aktywnej formy folianów, 5-MTHF. 5-MTHF zapewnia lepszą biodostępność i skuteczność w porównaniu do syntetycznego kwasu foliowego. Celem suplementacji jest wysycenie organizmu w foliany, aby zmniejszyć ryzyko wad cewy nerwowej oraz innych zaburzeń rozwojowych płodu.

Dodatkowe składniki wspomagające metabolizm folianów

Ważnym aspektem suplementacji jest także dostarczenie składników wspierających metabolizm folianów, takich jak witamina B12 (metylokobalamina), witamina B6 (fosforan pirydoksalu) oraz cholina. Witamina B12 pełni rolę kofaktora w przemianie homocysteiny, a witamina B6 oraz cholina wspierają prawidłową metylację DNA i syntezę kwasów nukleinowych. Związki te są niezbędne do efektywnego funkcjonowania szlaku folianów oraz utrzymania prawidłowego poziomu homocysteiny, co ma znaczenie dla zdrowia matki i płodu.

Referencje

1. Stanowisko Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników w zakresie suplementacji folianów oraz warunków stosowania dodatkowej suplementacji choliny i witamin B6 i B12 w okresie przedkoncepcyjnym, ciąży i połogu, 2024.